Рональд Джордж Норыш

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Рональд Джордж Норыш
Дата нараджэння 9 лістапада 1897(1897-11-09)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 7 чэрвеня 1978(1978-06-07)[1][2][…] (80 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці хімік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера хімія
Месца працы
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Eric Rideal[d]
Член у
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рональд Джордж Рэйфард Норыш (англ.: Ronald George Wreyford Norrish; 9 лістапада 1897, Кембрыдж, Вялікабрытанія — 7 чэрвеня 1978, Кембрыдж, Вялікабрытанія) — брытанскі хімік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі ў 1967 годзе[3][4].

Адукацыя і маладыя гады[правіць | правіць зыходнік]

Норыш нарадзіўся ў Кембрыджы і атрымаў адукацыю ў школе Перс і каледжы Эмануэль у Кембрыджы[5]. Ён быў вучнем Эрыка Райдэла.

Кар’ера і даследаванні[правіць | правіць зыходнік]

Норыш быў у палоне пад час Першай сусветнай вайны, а пазней з сумам пракаментаваў, што шмат яго сучаснікаў і патэнцыйных канкурэнтаў у Кембрыджы не выжылі ў вайну. Ваенныя звесткі паказваюць, што другі лейтэнант Каралеўскай артылерыі Норыш прапаў без вестак (трапіў у палон) 21 сакавіка 1918 года. Норыш вярнуўся ў каледж Эмануэль у якасці навуковага супрацоўніка ў 1925 годзе і пазней стаў загадчыкам кафедры фізічнай хіміі ў Кембрыджскім універсітэце. На працягу многіх гадоў кафедра фізічнай хіміі займала левы бок будынка Lensfield Road, а да іншай кафедры «хіміі» (якая ўключала арганічную, тэарэтычную і неарганічную хімію), пад кіраўніцтвам лорда Аляксандра Рабертуса Тода, можна было дабрацца, павярнуўшы направа ля галоўнага ўваходу. Абедзве кафедры мелі асобны адміністрацыйны, тэхнічны і акадэмічны персанал, пакуль яны не аб’ядналіся ў адзін хімічны факультэт пад кіраўніцтвам Джона Мэрыга Томаса ў пачатку 1980-х гадоў. Норыш даследаваў фотахімію, выкарыстоўваючы бесперапынныя крыніцы святла (у тым ліку пасля вайны — пражэктары).

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Норыш быў абраны членам Каралеўскага таварыства ў 1936 годзе. У выніку распрацоўкі флэш-фоталізу Норыш быў ганараваны Нобелеўскай прэміяй па хіміі ў 1967 годзе разам з Манфрэдам Эйгенам і Джорджам Портэрам[6] за даследаванне надзвычай хуткіх хімічных рэакцый[5]. Адно з яго дасягненняў — стварэнне рэакцыі Норыша.

У Кембрыджы Норыш кіраваў Разаліндай Франклін, будучай даследчыцай ДНК і калегай Джэймса Уотсана і Фрэнсіса Крыка, і ў іх адносінах быў пэўны канфлікт[7].

Зноскі

  1. а б Ronald George Wreyford Norrish // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  2. а б Ronald G. W. Norrish // Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
  3. Norrish’s Nobel Foundation biography
  4. Norrish’s Nobel Lecture Some Fast Reactions in Gases Studied by Flash Photolysis and Kinetic Spectroscopy
  5. а б Ronald George Wreyford Norrish (1897 – 1978)(недаступная спасылка). Emmanuel College, Cambridge. Архівавана з першакрыніцы 30 верасня 2006. Праверана 25 кастрычніка 2021.
  6. Fleming, G. R.; Phillips, D. (2004). "George Porter KT OM, Lord Porter of Luddenham. 6 December 1920 – 31 August 2002: Elected F.R.S. 1960". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 50: 257–283. doi:10.1098/rsbm.2004.0017. ISSN 0080-4606.
  7. Rosalind Franklin: The Dark Lady of DNA.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]