Саамскія мовы

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Саамская
Таксон падгрупа
Арэал Нарвегія, Расія, Фінляндыя, Швецыя
Колькасць носьбітаў каля 25 тыс. чал. (па суме носьбітаў саамскіх моў)
Класіфікацыя
Катэгорыя Мовы Еўразіі

Уральская сям'я

Фіна-вугорская галіна
Фіна-волжская група
Склад
усходнесаамскія, заходнесаамскія
Коды моўнай групы
ДАСТ 7.75–97 саа 575
ISO 639-2 smi
ISO 639-5 smi
"Мы супраць вайны!" Антываенны плакат на саамскай мове

Саа́мскія мовы — група роднасных моў, на якіх размаўляюць саамы (састарэлая назва — лапары) на поўначы Скандынаўскага паўвострава, у Фінляндыі і на Кольскім паўвостраве ў Расіі.

Уваходзяць у фіна-волжскую групу фіна-вугорскай галіны ўральскай моўнай сям’і[1]. У складзе фіна-волжскай групы саамскія мовы ўтвораць адну з падгруп, у большай ступені роднасную прыбалтыйска-фінскай падгрупе (у якую ўваходзяць у тым ліку фінская, карэльская і эстонская мовы) і ў меншай ступені — марыйскай і мардоўскай падгрупам.

Агульная колькасць носьбітаў — каля 25 тысяч чалавек пры ацэнцы саамскага насельніцтва ў межах 80 тысяч.

Агульнае распаўсюджванне[правіць | правіць зыходнік]

Саамскія мовы распаўсюджаны ў паўночнай частцы Нарвегіі (колькасць носьбітаў каля 27 тысяч чалавек пры агульнай колькасці ад 40 да 60 тысяч чалавек), на поўначы Швецыі (каля 17 тысяч носьбітаў пры агульнай адзнацы колькасці саамскага насельніцтва да 25 тысяч) і Фінляндыі (каля 4 тысяч носьбітаў пры агульнай колькасці каля 7 тысяч чалавек), а таксама на Кольскім паўвостраве ў Расіі (787 носьбітаў паводле даных перапісу 2002 года пры агульнай колькасці саамаў у Расіі каля 2 тысяч). У іншых краінах колькасць саамаў малаважна (ва Украіне — 3 носьбіты пры агульнай колькасці саамаў 136 чалавек (2001)[2]).

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Bergsiand K., Hasselbrink G., Sámien lukkeme-gärjá, Oslo, 1957
  • Itkonen T. I., Koltanja kuolanlapin sanakirja. Wörterbuch des Kolta- und Kolalappischen, Helsinki, 1958.
  • Lewis, M. Paul (ed.), 2009. Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Dallas, Tex.: SIL International. Онлайн-версия (англ.)
  • Nielsen K., Læerebok i Lappisk, Bd 1—3, Oslo, 1926—1929
  • Nielsen K., Nesheim A., Lappisk ordbok, Bd 1—5, Oslo, 1932—1962
  • Wiklund K., Entwurf einer urlappischen Lautlehre, Helsinki, 1896