Самацэнзура
Цэнзура | ||
---|---|---|
Паводле краін | ||
Паводле галін | ||
Па метадах | ||
Самацэнзура — адмысловае самаабмежаванне аўтара ў абнародаванні пэўнай інфармацыі. Прычыны самацэнзуры могуць быць такімі:
- уласныя погляды аўтара на мараль;
- маральныя прадстаўленні грамадства аб дапушчальнасці ці недапушчальнасці публікацыі той ці іншай інфармацыі;
- магчымасць парушэння пэўных цэнзурных правілаў;
- пагроза страты рабочага месца, патэнцыяльнага заробку ці кліентаў, выкліканая публікацыяй таго, што можа не спадабацца пэўным уплывовым асобам альбо кліентам.
Змест і характар інфармацыі, якую аўтар вырашае не публікаваць можа быць розным. Гэта могуць быць пэўныя падрабязнасці прыватнага жыцця як самога аўтара, так і іншых асоб, якія ён ці яна лічыць недапушчальнымі для агалоскі. Таксама гэта можа быць інфармацыя, якая можа выклікаць абурэнне і непаразуменне іншых. Напрыклад, у многіх культурах лічыцца недапушчальным, калі станоўчы персанаж мастацкага твору ўжывае наркотыкі ці з'яўляецца гомасэксуалістам, і аўтар можа адмовіцца ад развіцця такога сюжэту. Нярэдка інфармацыя падвергнутая самацэнзуры можа быць напісана "у стол" ці распаўсюджвацца сярод найбольш даверанных сяброў.
Найбольшую ўвагу даследчыкаў цэнзуры и праваабаронцаў прыцягваюць сітуацыі, калі самацэнзура звязана з палітыкай. Самымі распаўсюджанымі з'яўляюцца выпадкі адмовы ад абнародавання крытыкі дзеянняў ўлады ці нязгоды з яе рашэннямі ў краінах з таталітарным ці аўтарытарным рэжымам. Але на самой справе палітычная самацэнзура магчыма і ў краінах, дзе правы грамадзян на свабоду слова, друку і пераканні парушаюцца адносна рэдка. У сучаснай Расіі многія палітычныя апаненты ўлады адносна свабодна крытыкуюць яе ў СМІ, што сведчыць аб значнай дэмакратызацыі грамадства ў параўнанні з сітуацыяй у былым СССР. Але ў адным з сваіх тэлевыступленняў расійскі гумарыст М. Задорнаў заявіў, што кіраўніцтва пэўных сродкаў масавай інфармацыі не жадае даваць яму эфірны час па прычыне боязі канфліктаў з уладай і магчымасці згубіць свае рабочыя месцы[1].
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Зноскі
- ↑ М. Задорнов. Нас не оцифруешь (видео концерта)
Дадатковая інфармацыя
[правіць | правіць зыходнік]- Путеводитель по саморегулированию СМИ Архівавана 20 жніўня 2008., ОБСЕ, 2008
- Алексей Агорник. Как работает самоцензура. Управление страхом. (запись 12 февраля 2013 г. в блоге автора на сайте радиостанции "Эхо Москвы")
- Владимир Познер. Наша главная беда - самоцензура Архівавана 19 кастрычніка 2012. (пост на сайте Владимира Познера 19 апреля 2011 г.)
- Самацэнзура ў Беларусі, Блог Андрэя Берастоўскага