Свадзільфары

Свадзільфары
Пол	мужчынскі пол
Дзеці	Слейпнір
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Свадзілфары (старажытнаскандынаўская : [ˈswɑðelˌfɑre]) — жарабец, які ў скандынаўскай міфалогіі з’яўляецца бацькай васьміногага каня Слейпніра, маці якога быў Локі (у выглядзе кабылы). Свадзілфары належаў замаскіраванаму і неназванаму Ётуну, які будаваў сцены Асгарда.

Бачанне Гюльві

Выява неназванага майстра-будаўніка з канём Свадзілфары (1919) Роберта Энгельса.

У частцы 42 Малодшай Эды ў Бачанні Гюльві, Высокі распавядае гісторыю «у самым пачатку пасялення багоў, калі багі стварылі Мідгард і пабудавалі Вальхалу», пра неназванага будаўніка, які прапанаваў пабудаваць умацаванне для багоў, якія б не дапускалі захопнікаў у абмен на багіню Фрэйю, сонца і месяц. Пасля некаторых дэбатаў багі пагадзіліся з гэтым, але наклалі шэраг абмежаванняў на будаўніка, у тым ліку, каб ён завяршыў працу на працягу аднаго сезону без дапамогі чалавека. Будаўнік зрабіў адзіную просьбу: каб ён мог атрымаць дапамогу ад свайго жарабца Свадзілфары, і пад уплывам Локі гэта было дазволена. Жарабец Свадзілфары цягнуў вялізныя камяні ў два разы больш чым сам будаўнік. Будаўнік з дапамогай Свадзільфары дасягнуў хуткага прагрэсу ў будаўніцтве сцен і за тры дні да канца лета будаўніком быў амаль скончаны ўваход у фартыфікацыі. Багі склікалі нараду і высветлілі, хто нясе адказнасць за гэта, у выніку якой прыйшлі да аднадушнага меркавання, што, як і ў большасці непрыемнасцяў, ва ўсім быў вінаваты Локі.

Багі заявілі, што Локі заслугоўвае жахлівай смерці, калі ён не зможа знайсці схему, якая прывядзе да няўдачы будаўніка і тым самым дазволіць не выплачваць яму абяцанае, і прыгразілі напасці на яго. Локі, быўшы спалоханым, прысягнуў, што ён распрацуе схему, якая дазволіць зрабіць так, каб будаўнік не атрымаў аплаты, незалежна ад таго, што яе рэалізацыя будзе каштаваць яму самому. У гэтую ноч будаўнік паехаў за новымі камянямі са сваім жарабцом Свадзільфары, і раптам з лесу выбегла кабыла. Кабыла іржала на Свадзільфары, і ён ад гэтага звавар’яцеў і таксама заржаў, разарваў сваю вупраж і пабег да кабылы. Кабыла пабегла ў лес, Свадзільфары рушыў услед за ёй, а будаўнік пераследваў яго. Два коні бегалі ўсю ноч, у выніку чаго будаўнічыя работы не праводзіліся гэтай ноччу, а папярэдні імпульс работ, які будаўнік быў у стане падтрымліваць, больш не з’явіўся.

Калі асы зразумелі, што будаўніком быў ётун, яны занядбалі сваімі папярэднімі клятвамі будаўніку і паклікалі Тора. Тор прыбыў і забіў будаўніка, разбіўшы чэрап будаўніка на аскепкі пры дапамозе М’ёльніра. Аднак крыху пазней пасля «кантакту» з Свадзілфары ў Локі (які абвінуўся кабылай) нарадзілася шэрае жарабя з васьмю нагамі — конь Слейпнір, якога таксама называюць «лепшым канём сярод багоў і людзей».

Літаратура

• Faulkes, Anthony (Trans.) (1995). Edda. Everyman. ISBN 0-460-87616-3
• Orchard, Andy (1997). Dictionary of Norse Myth and Legend. Cassell. ISBN 0-304-34520-2ISBN 0-304-34520-2