Серэтсэ Кхама

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Серэтсэ Кхама
Estatua de Sir Seretse Khama.jpg

спіс прэзідэнтаў Батсваны[d]
30 верасня 1966 — 13 ліпеня 1980
Пераемнік Квет Кетуміле Масірэ
1-ы Prime Minister of Botswana[d]
3 сакавіка 1965 — 30 верасня 1966

Нараджэнне 1 ліпеня 1921(1921-07-01)[1][2][…]
Смерць 13 ліпеня 1980(1980-07-13)[7][1][…] (59 гадоў)
Бацька Sekgoma II[d]
Маці Tebogo Kebailele[d][8]
Жонка Ruth Williams Khama[d][6][4]
Дзеці Ян Кхама і Tshekedi Khama II[d]
Веравызнанне каталіцтва
Партыя
Адукацыя
Навуковая ступень бакалаўр мастацтваў[d][9] (1944)
Дзейнасць палітык, адвакат
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сэр Серэтсэ Кхама (англ.: Sir Seretse Khama, тсвана Serêtsê a Sekgoma a Khama, 1 ліпеня 1921, Серовэ, Батсвана — 13 ліпеня 1980, Габаронэ, Батсвана) — першы прэзідэнт Батсваны з 30 верасня 1966 года да 13 ліпеня 1980.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Паходзіў з роду правадыроў племя бамангвата, у 1925 стаў іх каралём (kgosi). Атрымаў юрыдычную адукацыю ў ПАР і Вялікабрытаніі. Пасля атрымання Батсванай (тады звалася Бечуаналенд) аўтаноміі вярнуўся на радзіму і, адмовіўшыся ад каралеўскага сану, быў абраны ў мясцовы савет у 1957. У 1961 заснаваў Дэмакратычную партыю Батсваны, якая ў 1965, выступаючы на ​​сацыялістычных і пан-афрыканісцкіх пазіцыях, выйграла парламенцкія выбары, пасля чаго Кхама стаў прэм’ер-міністрам Бечуналенда. Дамагаўся атрымання краінай незалежнасці ад Вялікабрытаніі, была пабудавана новая сталіца краіны — Габаронэ. У 1966 Кхама быў узнагароджаны ордэнам Брытанскай імперыі. У тым жа годзе пасля атрымання краінай незалежнасці абраны першым прэзідэнтам Батсваны. Пераабіраўся парламентам пасля кожных выбараў, бо БДП заўсёды атрымлівала большасць галасоў.

Дамогся ператварэння Батсваны, адной з самых бедных і пустыні краін Афрыкі на момант атрымання незалежнасці, у адну з краін, якія развіваюцца на кантыненце дзякуючы актыўнаму экспарту прыроднай сыравіны і карысных выкапняў. Паспяхова змагаўся з карупцыяй, змог стварыць стабільны дэмакратычны рэжым, пазбаўлены ад пагрозы пераваротаў. Адыграў вялікую ролю ў дасягненні стабільнасці ў Зімбабвэ. Памёр ад раку падстраўнікавай залозы, знаходзячыся на пасадзе прэзідэнта. Пахаваны ў сямейным магільным склепе. Яго пераемнікам стаў віцэ-прэзідэнт краіны Квет Кетуміле Масірэ.

Яго сын, Ян Кхама, з 2008 займае пасаду прэзідэнта краіны.

Зноскі

  1. а б Sir Seretse Khama // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Seretse Khama // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  3. Brozović D., Ladan T. Seretse Khama // Hrvatska enciklopedijaLZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
  4. а б в Encyclopædia Britannica
  5. а б Great Russian EncyclopediaМ.: Большая российская энциклопедия, 2004.
  6. а б в Munzinger Personen
  7. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  8. https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-31311
  9. https://www.mmegi.bw/opinion-analysis/seretse-khama-centenary-a-profile-of-our-first-president/news