Спіс графаў Аверні

Граф Аверні (фр.: comtes d'Auvergne) — тытул кіраўніка сярэдневяковага французскага графства Авернь, якое размяшчалася ў гістарычнай правінцыі Авернь. Пасля міжусобнай барацьбы ў XII—XIII стагоддзях паміж дзвюма лініямі прэтэндэнтаў на графства, яно было падзелена на некалькі частак. Графы Аверні захавалі за сабой частку Ніжняй Аверні. Большая ж частка Аверні была далучана да дамена караля Францыі, з яе пазней было ўтворана герцагства Авернь. Акрамя таго ўтварылася яшчэ графства Клермон-ан-Авернь, кіраўнікі якога насілі тытул графа Клермона і Аверні, а пазней дафіна Аверні.

Герцагі Аверні рымскай эпохі[правіць | правіць зыходнік]

475—479: Вікторый
506: Апалінарый
527: Гартэнзій

Графы-герцагі Аверні пры Меравінгах[правіць | правіць зыходнік]

532: Беко
532: Сігівальд
533: Гартэнзій
???: Эводый
???: Георгій
???: Брытыян
??? — 555/558: Фірмін, зяць папярэдняга
каля 555/558 — 560: Салюст, унук Гартэнзія
каля 560—571: Фірмін (другі раз)
каля 585: Венеранд
585: Ніцэцій
каля 585—590: Еўлалій
каля 638—656: Бабон
каля 675: Бадылон
680-я: Кальміній
690-я: Генезій
690-я: Харыберт

Графы Аверні пры Каралінгах[правіць | правіць зыходнік]

каля 758: Іцье
каля 760—763: Бландын
каля 763—765: Шылпінг
каля 765—778: Бертмон
каля 778—???: Іктэрый
каля 818—пасля 819: Гверын I (пам. пасля 819), граф Шалона, граф Аверні з 818
пасля 819—839: Гверын II (пам. 853/856), граф дэ Макон з 825, дэ Мемантура з 831, Шалона з 835, Ацёна з 837, Асона з 844, маркіз Бургундыі з 844, сын папярэдняга
839—841: Жэрар (пам. 841), магчыма пляменнік папярэдняга
841—846: Гільём I (пам. каля 846), магчыма брат папярэдняга^[1]
846—868: Бернар I (пам. 868), магчыма сын Гверына I ці Гільёма I
868—886: Бернар II Плантвелю (841—886), граф Ацёна 863—864, граф Аверні з 870, граф Руэрга, Тулузы і Лімузіна з 872, граф Беры і маркіз Готыі з 878, граф Макона з 880, граф Ліёна з 884
886—918: Гільём I (II) Набожны (860/865—28 чэрвеня 918, Ліён), граф Аверні, Макона, Буржа і Ліёна з 886, герцаг Аквітаніі (Гільём I) з 893, сын папярэдняга
918—926: Гільём II (III) Малады (пам. 926), герцаг Аквітаніі (Гільём II), граф Аверні, Макона, Буржа з 919, пляменнік папярэдняга
926—927: Акфрэд (пам. 927), герцаг Аквітаніі, граф Аверні, Макона, Буржа з 926, брат папярэдняга
927—927: Бернар III (пам.932), граф Аверні, брат папярэдняга.

Пасля смерці ў 927 годзе Акфрэда, які не пакінуў спадчыннікаў, за яго спадчыну разгарэлася спрэчка паміж рознымі кіраўнікамі. Тытул графа Аверні ў той час насілі:

927—932: Эбль Манцэр (каля 870—934), граф дэ Пуацье 890—892, 902—934, герцаг Аквітаніі 890—893, 927—932, граф Аверні 927—932
932—936: Раймунд I Понс (пам. 942/944), граф Тулузы (Раймунд III) з 924, маркіз Готыі з 932, герцаг Аквітаніі і граф Аверні 932—936
936—950: Раймунд II (пам. 961/965), граф Руэрга з 935/937, герцаг Аквітаніі і граф Аверні 936—950
950—963: Гільём III(IV) Кудлаты (каля 910 — 3 красавіка 963) — граф дэ Пуацье (Гільём I) з 934, граф герцагства Аквітанія з 959, герцаг Аквітаніі з 962 (Гільём III), граф Аверні (Гільём IV) з 950, сын Эбля Манцэра
963—963 : Гільём V Тайлефер (952—1037), граф Тулузы з 978 (Гільём III), граф Аверні

Пасля смерці ў 963 годзе Гільёма III Кудлатага герцагі Аквітаніі канчаткова страцілі тытул графаў Аверні, які ў выніку каля 979 года прысвоілі сабе віконты Аверні.

Віконты Аверні[правіць | правіць зыходнік]

Кіравалі Аверню ад імя герцага Аквітаніі.

да 846 — пасля 898: Арман (пам. пасля 898), віконт Аверні ці Клермона
да 927 — пасля 941: Роберт I (пам. пасля 941), віконт Аверні, магчыма ўнук папярэдняга
пасля 941 — каля 968: Роберт II (пам. каля 968), віконт Аверні, сын папярэдняга
каля 968—969/980: Роберт III (пам. 969/980), віконт Аверні, сын папярэдняга

Графы Аверні[правіць | правіць зыходнік]

Авернскі дом

да 980 — да 989: Гі I (пам. да 989), віконт Аверні, у 980 годзе згаданы з тытулам графа Аверні, брат папярэдняга
да 989 — каля 1016: Гільём IV (V, I) (пам. каля 1016), сын папярэдняга^[2]
каля 1016 — да 1032: Роберт I (пам. да 1032), сын папярэдняга
да 1032 — каля 1064: Гільём V (VI, II) (пам. каля 1064), сын папярэдняга
каля 1064 — каля 1096: Роберт II (пам. каля 1096), граф Аверні і Жэвадана, сын папярэдняга
каля 1096 — каля 1136: Гільём VI (VII, III) (пам. каля 1136), сын папярэдняга
каля 1136 — да 1147: Роберт III (пам. да 1147), сын папярэдняга
да 1147 — каля 1169: Гільём VII (VIII, IV) Малады (пам. каля 1169), сын папярэдняга
каля 1155 — каля 1182: Гільём VIII (IX, V) Стары (пам. каля 1169), брат графа Роберта III

Каля 1155 года Гільём VIII Стары выгнаў свайго пляменніка, Гільёма VII Маладога з Аверні. Пасля доўгай сваркі графства было падзелена на 2 часткі. За нашчадствам Гільёма VII Маладога ў выніку апынулася замацавана частка графства, якая ўключала Бамон, Шамалье і Манферан (са сталіцай у горадзе Манферан). Яго нашчадкі спачатку насілі тытул графа Клермона і Аверні, але пазней за імі замацаваўся тытул дафіна Аверні, праз што гэту вобласць часам называюць Авернскае Дафінэ. А тытул графа Аверні з большай часткай графства замацаваўся за нашчадствам Гільёма VIII Старога.

каля 1182 — 1194: Роберт IV (пам. 1194), сын Гільёма VIII Старога
1194—1195: Гільём IX (X, VI) (пам. 1195), сын папярэдняга^[3]
1195—1222: Гі II (пам. 1222), брат папярэдняга. У 1209 годзе кароль Францыі Філіп II Аўгуст канфіскаваў у яго большую частку графства, з якой пазней было ўтворана герцагства Авернь. Пад кіраваннем графаў Аверні засталася толькі частка Ніжняй Аверні.
1222—1246: Гільём X (IX, XI, VII) (пам. 1246), сын папярэдняга
1246—1277: Роберт V (пам. 1277), таксама граф Булоні з 1265, сын папярэдняга
1277—1280: Гільём XI (X, XII, VIII) (пам. 1280), граф Аверні і Булоні, сын папярэдняга
1280—1317: Роберт VI (пам. 1317), граф Аверні і Булоні, брат папярэдняга
1317—1325: Роберт VII Вялікі (пам. 1325), граф Аверні і Булоні, сын папярэдняга
1325—1332: Гільём XII (XI, XIII, IX) (пам. 1332), граф Аверні і Булоні, сын папярэдняга
1332—1360: Жанна I (1326—1360), графіня Аверні і Булоні, дачка папярэдняга
1-ы муж: з 1338 Філіп I Мансеньёр (1323—1346), спадчыннік герцага Бургундыі, муж папярэдняй, граф Аверні і Булоні па праве жонкі з 1338

2-і муж: з 1350 Іаан II Добры (1319—1364), кароль Францыі, граф Аверні і Булоні па праве жонкі (Жан I) у 1350—1360

Малодшы Бургундскі дом

1360—1361: Філіп II Руўрскі (1346—1361), граф Артуа і пфальцграф Бургундыі з 1347, герцаг Бургундыі з 1350, граф Аверні і Булоні з 1360, сын Жанны I і Філіпа Мансеньёра

Авернскі дом

1361—1386: Жан I (II) (пам. 1386), граф дэ Манфор, граф Аверні і Булоні з 1361, герцаг Аверні^[4] з 1380, сын графа Роберта VII
1386—1404: Жан II (III) (пам. 1404), герцаг Аверні і граф Булоні, сын папярэдняга
1404—1424: Жанна II (1378—1424), герцагіня Аверні і графіня Булоні, дачка папярэдняга
1-ы муж: з 1390 Жан III (IV) дэ Валуа (1340—1416), герцаг Берыйскі і Авернскі (Жан I) з 1360, герцаг Аверні і граф Булоні па праве жонкі з 1390

2-і муж: з 1416 Жорж дэ ла Трэмуйль (пам. 1446), граф дэ Гін з 1398, герцаг Аверні і граф Булоні па праве жонкі 1416—1424
1424—1437: Марыя (пам. 1437), графіня Аверні і Булоні, дачка Жафруа, графа дэ Мангаскон, сына графа Роберта VII
муж: з 1389 Бертран IV (пам. 1423), сеньёр дэ Ла Тур-д’Авернь

Дом дэ Ла Тур-д’Авернь

1437—1461: Бертран I (пам. 1461), граф Аверні і Булоні, сын папярэдніх
1461—1494: Бертран II (пам. 1494), граф Аверні і Булоні, сын папярэдняга, у 1477 годзе саступіў графства Булонскае французскаму каралю Людовіку XII у абмен на тэрыторыю Ларагэ
1494—1501: Жан IV (V) (1467—1501), граф Аверні, сын папярэдняга
1501—1524: Ганна (1496—1524), графіня Аверні, дачка папярэдняга
муж: з 1505 Джон Сцюарт (1481—1536), 2-і герцаг Олбані і граф Марч з 1505, рэгент Шатландыі ў 1415—1424

Медычы

1524—1569: Кацярына Медычы (1519—1589), графіня Аверні, каралева Францыі, дачка Мадлен, сястры Ганны, і Ларэнца II Медычы, герцага Урбіна
муж: з 1533 Генрых II (1519—1559), кароль Францыі

Валуа

1569—1574: Генрых III (1551—1589), кароль Францыі з 1574, сын папярэдніх

У 1574 годзе Генрых III стаў каралём Францыі і вярнуў графства Авернь маці. Кацярына Медычы завяшчала графства свайму ўнуку Карлу Валуа, пазашлюбнаму сыну Карла IX і Мары Тушэ, якое ён атрымаў у спадчыну пасля яе смерці ў 1589.

1589—1606: Карл I (1573—1650), герцаг Ангулемскі, пляменнік папярэдняга.

У 1606 годзе Парыжскі парламент абавязаў Карла Ангулемскага вярнуць графства каралеве Маргарыце Наварскай, якая завяшчала яго Людовіку XIII, які далучыў яго да каралеўскага дамена. Карл Ангулемскі захаваў за сабой толькі тытул графа Аверні.

1606—1615: Маргарыта (1553—1615), каралева Наварская
1615—1615: Людовік (1601—1643), кароль Францыі
з 1615 года — у складзе каралеўскага дамена

Тытулярныя графы Аверні[правіць | правіць зыходнік]

1606—1630: Карл I (1573—1650), герцаг Ангулемскі
1630—1637: Людовік Ангулемскі (1630—1637)
1637—1639: Арман Ангулемскі (1635—1639)
1639—1644: Францыск Ангулемскі (1639—1644)
1650—1653: Луі Эмануэль Ангулемскі (1596—1653), герцаг Ангулемскі

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

AUVERGNE (англ.). Foundation for Medieval Genealogy. Архівавана з першакрыніцы 26 лютага 2012. Праверана 9 чэрвеня 2009.

Зноскі

↑ У нумарацыі пазнейшых графаў Аверні часта не ўлічваецца.
↑ Існуе некалькі варыянтаў нумарацыі. У традыцыйным варыянце не ўлічваецца граф Гільём I, які памёр каля 846 года, акрамя таго часам не ўлічваюцца кіраўнікі Аверні ў складзе Аквітаніі.
↑ Яго не ўлічвалі ў афіцыйным пераліку графаў Аверні.
↑ Не варта блытаць гэты тытул з тытулам герцага Аверні, які з 1360 года насіў Жан I Берыйскі

[1] У нумарацыі пазнейшых графаў Аверні часта не ўлічваецца.

[2] Існуе некалькі варыянтаў нумарацыі. У традыцыйным варыянце не ўлічваецца граф Гільём I, які памёр каля 846 года, акрамя таго часам не ўлічваюцца кіраўнікі Аверні ў складзе Аквітаніі.

[3] Яго не ўлічвалі ў афіцыйным пераліку графаў Аверні.

[4] Не варта блытаць гэты тытул з тытулам герцага Аверні, які з 1360 года насіў Жан I Берыйскі

[1]

[2]

[3]

[4]