Сін’ітыра Таманага

Сін’ітыра Таманага
Сін’ітыра Таманага
	яп.: 朝永振一郎
Дата нараджэння	31 сакавіка 1906[…]
Месца нараджэння	Токіа, Японія;
Дата смерці	8 ліпеня 1979[…] (73 гады)
Месца смерці	Токіа[d], Токіа, Японія;
Грамадзянства	Японія;
Бацька	Tomonaga Sanjūrō[d]
Род дзейнасці	фізік-тэарэтык, прафесар, фізік, даследчык
Навуковая сфера	фізіка
Месца працы	Tokyo University of Education[d]; Лейпцыгскі ўніверсітэт; RIKEN[d]; Такійскі ўніверсітэт; Інстытут перспектыўных даследаванняў[d];
Альма-матар	Кіёцкі ўніверсітэт; Third Higher School[d];
Член у	Леапальдзіна[d]; Акадэмія навук СССР[d]; Японская акадэмія навук[d]; Шведская каралеўская акадэмія навук; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Расійская акадэмія навук; Баварская акадэмія навук; Нацыянальная акадэмія навук ЗША;
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па фізіцы (1965) Вялікі залаты медаль імя М. В. Ламаносава (1963) заслужаны дзеяч культуры[d] (1952) прэмія Асахі[d] (1946)
	Сін’ітыра Таманага на Вікісховішчы

Сін’іты́ра Тамана́га (яп.: 朝永振一郎; 31 сакавіка 1906, Кіёта, Японія — 8 ліпеня 1979) — японскі фізік-тэарэтык, адзін са стваральнікаў квантавай электрадынамікі. Член Японскай АН^[ru] (1951). Замежны член АН СССР (1971). Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1965) «за фундаментальныя працы па квантавай электрадынаміцы, якія мелі глыбокія наступствы для фізікі элементарных часціц» сумесна з Дж. Швінгерам і Р. Фейнманам.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў Кіёцкі ўніверсітэт (1929). З 1932 у Інстытуце фізічных і хімічных даследаванняў, у 1941—1969 прафесар Такійскага ўніверсітэта (у 1956—1962 яго прэзідэнт). Адначасова ў 1963—1969 дырэктар Інстытута аптычных даследаванняў і прэзідэнт Навуковага савета Японіі.

Навуковы ўклад[правіць | правіць зыходнік]

Навуковыя працы па квантавай тэорыі поля, квантавай электрадынаміцы, ядзернай фізіцы, фізіцы элементарных часціц і касмічных прамянёў.

Прадказаў мезаатамы (1940), прапанаваў каварыянтную фармулёўку квантавай тэорыі поля (1942). Распрацаваў т. зв. звышмнагачасавы фармалізм (1946), што прывяло да ўзнікнення квантавай электрадынамікі.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Нобелеўская прэмія 1965 (з Р. Ф. Фейнманам, Дж. Швінгерам).
Залаты медаль імя М.В.Ламаносава АН СССР (1964).

Публікацыі[правіць | правіць зыходнік]

Развитие квантовой электродинамики // Успехи физ. наук. 1967. Т. 91, вып. 1.

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

↑ ^1,0 ^1,1 Tomonaga Shin'ichiro // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 Shin-Ichirō Tomonaga // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Sin-itiro Tomonaga // Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
↑ Nishijima K. Sin-itiro Tomonaga, 1906–1979 // Nature / M. Skipper — NPG, Springer Science+Business Media, 1979. — Vol. 282, Iss. 5734. — P. 117–118. — ISSN 1476-4687; 0028-0836 — doi:10.1038/282117A0
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q180445"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q176916"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q180419"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q52661223"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q71929058"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 スピンは回る — 1976.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q106736469"></a>

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Таманага Сін’ітыра // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. С. 411.
Дайсон Ф. Томонага, Швингер и Фейнман — лауреаты Нобелевской премии по физике // Успехи физ. наук. 1967. Т. 91, вып. 1.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Профіль Синъитиро Томонаги на афіцыйным сайце РАН
Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)
ТОМОНАГА (Tomonaga), Синъитиро // Сайт электронной библиотеки «Наука и техника» (руск.)

[_02ad9842631a856b-1] 1,0 ^1,1 Tomonaga Shin'ichiro // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_be91287947911809-2] 2,0 ^2,1 Shin-Ichirō Tomonaga // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_1c669f2ab53a2ee9-3] 3,0 ^3,1 Sin-itiro Tomonaga // Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[_3013dc14ae6c570e-4] Nishijima K. Sin-itiro Tomonaga, 1906–1979 // Nature / M. Skipper — NPG, Springer Science+Business Media, 1979. — Vol. 282, Iss. 5734. — P. 117–118. — ISSN 1476-4687; 0028-0836 — doi:10.1038/282117A0
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q180445"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q176916"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q180419"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q52661223"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q71929058"></a>

[_504cfb83cba5bc8c-5] 5,0 ^5,1 スピンは回る — 1976.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q106736469"></a>

[1]

[2]

[4]

[5]