Тадулінскі Свята-Успенскі манастыр

Манастыр
Тадулінскі Свята-Успенскі манастыр
55°15′39″ пн. ш. 30°37′36″ у. д.
Краіна	Беларусь
Вёска	Тадуліна
Канфесія	праваслаўе
Епархія	Віцебская і Аршанская епархія
Ордэнская прыналежнасць	Ордэн Базыльян
Архітэктурны стыль	віленскае барока
Заснавальнік	Тадэвуш Францішак Агінскі
Дата заснавання	1740
Дата скасавання	1945
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тадулінскі Свята-Успенскі манастыр — колішні манастыр базыльянаў у в. Тадуліна, знаходзіўся ў маляўнічай мясцовасці на беразе воз. Вымна (у ранейшыя часы — Тадулiнскае) у Віцебскім раёне.

Гісторыя

Манастыр базыльянаў быў фундаваны ў 1740 князем Тадэвушам Агінскім — вялікім пісарам ВКЛ, кашталянам віцебскім і троцкім, ваяводам троцкім.

Мураваны ўніяцкі храм у стылi вiленскага барока ў Тадуліне быў пабудаваны ў 1769—74 гг. на месцы драўлянай царквы Успеньня Найсвяцейшай Багародзіцы. Асвячэнне царквы здзейсніў архібіскуп Полацкі Іраклій Лісоўскі.

Тадулінскі абраз Маці Божай

Пасля скасавання Уніі манахі Тадулінскага манастыра асабліва вызначыліся сваёй моцнай верай і нежаданнем пераходзіць у праваслаўе. Апошні ігумен Тадулінскага базыльянскага манастыра а. Сільвестр Букоўскі за нежаданне пераходзіць у праваслаўе быў сасланы ў Екабпілскі манастыр, дзе ён памёр у 1849 годзе, не адмовіўшыся ад каталіцкай веры, пра што засведчыў у сваім тэстаменце.

У 1842 г. уніяцкі манастыр ператвораны ў праваслаўны мужчынскі прыстанак, у 1888 стаў жаночым. На пачатак XX ст. налічвалася 53 манахіні, настаяцельніца Арыстоклія.

Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі з мэтай захавання ранейшага ладу жыцця манахіні вымушаны былі арганізаваць калгас. Але Суражскі райвыканкам прапанаваў манашкам ісці да сваякоў або ў адзін з навакольных калгасаў. Памяшканні і маёмасць манастыра адышлі калгасу, арганізаванаму ў в. Слабада. Частка земляў была перададзена калгасам іншых вёсак. Значная колькасць элементаў унутранага ўбрання, абразоў, асабліва з пакрыццём каштоўнымі металамі, была вывезена ўладамі.

У гады Вялікай Айчыннай вайны манастыр быў зруйнаваны.

Галерэя

• Гістарычныя выявы
• 
  План маёнтка Агінскіх у Тадуліне, 1743
• 
  Тадулінскі абраз Маці Божай, Дзмітрый Струкаў, паміж 1864 і 1867 гг.
• 
  План перабудовы манастырскага храма, 1879 г.
• 
  Тадулінскі манастыр да 1918 года

Літаратура

• Кулагін А. М. Страчаная архітэктурная спадчына / А. М. Кулагін // Памяць: Гісторыка-дакументальная хроніка Віцебскага раёна / Рэдкалегія: А. П. Красоўскі і інш.; Уклад. У. І. Мезенцаў; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: Маст. літ., 2004. — 772 с.: іл. — С.

Спасылкі

• О. Двинская.Возродится монастырь над Вымно // Жыццё Прыдзвіння, 29.11.2011(недаступная спасылка)