Трыснёг звычайны

	Трыснёг звычайны
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Аднадольныя
Парадак:	Метлюжкакветныя
Сямейства:	Метлюжковыя
Род:	Трыснёг
Від:	Трыснёг звычайны
Міжнародная навуковая назва
	Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud., 1841
Сінонімы
	Arundo australis Cav.basionym; Arundo altissima Benth.; Arundo phragmites L.; Arundo vulgaris Lam.; Phragmites communis Trin.; Phragmites communis var. longivalvis ; (Steud.) Miq.; Phragmites longivalvis Steud.; Phragmites vulgaris (Lam.) Crép.; Phragmites vulgaris (Steud.) W.Wight;
Ахоўны статус
	Выклікаюць найменшыя асцярогі; IUCN 3.1 Least Concern : / 164494
ITIS	41072
NCBI	29695
EOL	1114576
GRIN	t:28091
IPNI	415909-1
TPL	kew-433921

Трыснёг звычайны^[3]^[4], трыснёг паўднёвы^[4] (Phragmites australis) — кветкавая расліна, самы вядомы і распаўсюджаны від роду Трыснёг (Phragmites) сямейства Метлюжковыя (Poaceae).

Назва[правіць | правіць зыходнік]

Трыснёг звычайны, трыснёг паўднёвы^[4], трыснік^[3], кругляк, траснік^[3], чарот^[5], балотны разак^[6]^[7], мячэўнік^[5].

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Высокая (вышэй за 2 м, да 5^[4] м) шматгадовая травяністая расліна. Сцябло прамастойнае, пустое, са шматлікімі вузламі. Акрамя прамастаячых шыза-зялёных сцяблоў, развітыя яшчэ і паўзучыя парасткі.

Лісце чаргаванае, шчыльнае цёмна-зялёнае, жорсткае, па краі шурпатае; язычка няма, замест яго шэраг валасінак.

Сцябло заканчваецца буйной (да 30 см), развесістай, густой мяцёлкай, з цёмна-бураватымі або фіялетавымі каласкамі. Лінейна-ланцэтныя, сплюснутыя каласкі ўтрымліваюць па 3—7 кветак, з якіх ніжнія мужчынскія, а верхнія абодваполыя. Цвіце з ліпеня па верасень. Плод — зярняўка эліпсоіднай формы.

Арэал[правіць | правіць зыходнік]

Расце па балотах, па берагах рэк, азёр ва ўсёй Беларусі, Украіне, Расіі, у Еўропе, Азіі, Афрыцы, у Паўночнай і Паўднёвай Амерыцы.

Значэнне і выкарыстанне[правіць | правіць зыходнік]

Выкарыстоўваецца на подсціл жывёле, у вытворчасці спірту, паперы, будаўнічых матэрыялаў, у хімічнай прамысловасці і ў якасці паліва. Расліна здольная збіраць некаторыя забруджвальныя рэчывы, памяншаць колькасць змытых у вадаёмы ўгнаенняў. Маладыя часткі раслін — корм, а зараснікі — сховішча для птушак і месца іх гнездавання.

Лекавая і пустазельная расліна.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
↑ ^а ^б ^в Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 96. — 160 с. — 2 350 экз.
↑ ^а ^б ^в ^г Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
↑ ^а ^б Анненков Н. (руск.) (бел. Ботанический словарь, Спб, 1878.
↑ Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927
↑ Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Парфёнаў П. В. Трыснёг // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 107.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Тростник южный: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».

[Киселевский-3] а ^б ^в Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 96. — 160 с. — 2 350 экз.

[ЭПБ5-4] а ^б ^в ^г Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.

[Ан-5] а ^б Анненков Н. (руск.) (бел. Ботанический словарь, Спб, 1878.

[6] Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927

[7] Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Слоўнікі і энцыклапедыі	Вялікая нарвежская · Бракгаўза і Эфрона · Малы Бракгаўза і Эфрона · Britannica (онлайн) · Britannica (онлайн)
Таксанамія	APNI · EOL · GBIF · iNaturalist · IPNI · IRMNG · ITIS TSN · NCBI · POWO · Plantarium · The Plant List · Tropicos · WFO · WoRMS · Флора Кітая
Нарматыўны кантроль	BNF: 14425195t · GND: 4179622-6 · LCCN: sh85101434