Уладзіслаў Андэрс

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Уладзіслаў Андэрс
Władysław Anders
Wladyslaw Anders.jpg
Сцяг Член Рады Трох[pl]
8 жніўня 1954 — 12 мая 1970
Сумесна з Эдвард Бернард Рачынскі (1954-1972)
Томаш Арцішэўскі (1954—1955)
Тадэвуш Бур-Камароўскі (1956—1966)
Раман Адзяжынскі (1966—1968)
Станіслаў Мглей (1968—1969)
Альфрэд Урбанскі (1969—1972)

Нараджэнне 11 жніўня 1892(1892-08-11)[1][2][…]
Смерць 12 мая 1970(1970-05-12)[1][2][…] (77 гадоў)
Месца пахавання
Імя пры нараджэнні польск.: Władysław Albert Anders
Жонка Irena Anders[d][4]
Дзеці Anna Maria Anders[d][5]
Веравызнанне Каталіцкая Царква[6] і каталіцтва
Член у
Адукацыя
Дзейнасць афіцэр, палітык, career soldier, ваенны камандзір, ваенны
Аўтограф Władysław Anders signature 1968.svg
Ваенная служба
Гады службы Расійская імперыя 19131917
Польшча 19181946
Прыналежнасць Flag of Russia.svg Расійская імперыя
Польшча Польская Рэспубліка
Род войскаў Руская імператарская армія, Polish Armed Forces in the East[d], Q9160025?, войска Польскай Рэспублікі (1918—1939)[d], Армія Андэрса і Polish Armed Forces in the West[d]
Званне
Камандаваў 2-гі Польскі корпус
Бітвы
Узнагароды
Знак за 8 раненняў і кантузій
Ордэн Белага арла
Камандор ордэна «За вайсковую доблесць» Кавалер ордэна «За вайсковую доблесць»
Залаты крыж ордэна «За вайсковую доблесць» Сярэбраны крыж ордэна «За вайсковую доблесць»
Ордэн Адраджэння Польшчы 3-й ступені
Ордэн Адраджэння Польшчы 4-й ступені
Крыж Незалежнасці
Чатырохразова ўзнагароджаны Крыжом Храбрых
Залаты крыж Заслугі Залаты крыж Заслугі Залаты крыж Заслугі
Залаты крыж Заслугі
Медаль «10-годдзе здабыцця незалежнасці»
POL Medal Pamiątkowy Za Wojnę 1918-1921 BAR.svg
Крыж «За Монтэ Касіна»
Закрачымская Зорка
Камандор ордэна Ганаровага легіёна
Кавалер ордэна Ганаровага легіёна Order of Saint Sava Ribbon.PNG
Ордэн «Легіён пашаны» ступені генерала
Кавалер шаноўнейшага ордэна Лазні
Італьянская зорка
Зорка 1939—1945
Брытанскі медаль абароны Ваенны медаль 1939—1945 (Вялікабрытанія) Ваенны крыж 1939—1945 з пальмавай галіной (Францыя)
Медаль Перамогі (Францыя) Кавалер Вялікага крыжа ордэна Святых Маўрыкія і Лазара Крыж «За воінскую доблесць»
Кавалер (дама) Вялікага крыжа ласкі магістра Мальтыйскага ордэна
Вялікі крыж pro Merito Melitensi

Расійскія:

Ордэн Святога Георгія IV ступені
Ордэн Святой Ганны II ступені
Ордэн Святога Станіслава II ступені
Ордэн Святой Ганны III ступені
Ордэн Святога Станіслава III ступені
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Уладзіслаў Альберт Андэрс (польск.: Władysław Albert Anders; 11 жніўня 1892, Блонне каля Кросневіц, Кутнаўскі павет — 12 мая 1970, Лондан) — генерал броні (генерал-лейтэнант) польскай арміі, польскі ваенны і палітычны дзеяч, камандаваў асобнымі польскімі фарміраваннямі ў час Другой сусветнай вайны (гл. Армія Андэрса (2-гі Польскі корпус)), галоўнакамандуючы польскімі сіламі на Захадзе (1945).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся на землях, што ўваходзілі ў склад Расійскай імперыі. Бацька Альберт Андэрс — аграном, працаваў адміністратарам маёнткаў, маці Эльжбета. Бацькі былі немцамі па паходжанні, пратэстанцкага веравызнання.

Навучаўся ў варшаўскай рэальнай гімназіі. Пасля на палітэхніцы ў Рызе. З 1913 года ў расійскім войску. Скончыў кавалерыйскую школу афіцэраў рэзерву. Удзельнічаў у 1-й сусветнай вайне, як паручнік драгунаў. Кіраваў швадронам. Быў тройчы паранены. У 1917 годзе скончыў скарочаныя курсы Акадэміі Генеральнага штаба ў Пецярбургу. Браў удзел у фарміраванні аддзелаў Першага Польскага Корпуса, якім камандаваў Юзаф Доўбар-Мусніцкі. Пасля капітуляцыі корпусу перад немцамі, вярнуўся дахаты і далучыўся да Войска Польскага. Шэф штабу Арміі Велікапольскай у велікапольскім паўстанні 1919 года. Пад час польска-бальшавіцкай вайны 1920 года камандываў 15 Палком познанскіх уланаў.

У кастрычніку 1921 года навучаўся ў Вышэйшай ваеннай Школе (Ecole Superieure de Guerre) у Парыжы. Вярнуўся ў Польшчу ў 1924 годзе і быў прызначаны шэфам штабу Генеральнага Інспектара Кавалерыі. З лістапада 1925 — камендант Варшавы. Пад час майскага перавароту — шэф штаба ўрадавых войскаў. У 1928—1939 гадах камандзір Крэсовай, а пасля Навагрудскай Брыгады Кавалерыі, камандзір гарнізона Баранавічы. Адтуль накіраваўся на вайну 1939 года.

Андэрс, Уладзіслаў Сікорскі падчас візіта да Сталіна, Куйбышаў, снежань 1941 года

Падчас прабівання Арміі Познань і Памор’е да Варшавы адмовіўся выконваць загад пра абарону Кампіноскай пушчы, матывуючы тым, што брыгада панесла вялікія страты. З 12 верасня 1939 года камандуючы аператыўнай групай кавалерыі. Пасля цяжкіх баёў пад Міньскам Мазавецкім і Тамашовам Любельскім яму пашчасціла прабіцца на поўдзень. Здолеў расфарміраваць групу кавалерыі на малыя групы, якія мусілі прабівацца да Венгрыі. Прабіваючыся разам з адной такой групай 29 верасня ў ваколіцах Самбара, Андэрс, двойчы паранены, трапіў у савецкі палон.

Утрымліваўся ў львоўскім шпіталі, пасля ў вязніцы Львова. 29 лютага 1940 года вывезены ў Маскву ў цэнтральную вязніцу НКУС на Лубянцы. Пад час 22-месячнага побыту быў на допытах шмат разоў. Адмовіўся ад прапановы аб службе ў Чырвонай арміі. Вызвалены пасля пачатку савецка-нямецкай вайны.

З 4 жніўня 1941 года ствараў Польскія Узброеныя Сілы ў СССР. Пасля эвакуацыі летам 1942 войска і 20 тысяч грамадзянскіх (уратаваных з вязніц і лагероў) да Ірана, стаў камандуючым Польскай Арміі на Усходзе (Іран, Палесціна) і 2 Польскага Корпуса, якім кіраваў у італьянскай кампаніі (бітва пад Монтэ-Касіна). З 2 кастрычніка 1944 да 5 мая 1945 года выконваў абавязкі Вярхоўнага Галоўнакамандуючага Польскіх Сілаў.

Зноскі

  1. а б Władysław Anders // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Wladyslaw Anders // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б Władysław Anders // Discogs — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. https://culture.pl/pl/tworca/irena-anders
  5. https://www.gov.pl/web/wlochy/ambasador
  6. http://anders.wsiz.rzeszow.pl/varia.html

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]