Уладзіслаў Сікорскі

Уладзіслаў Сікорскі
Władysław Sikorski
1-ы старшыня урады Польшчы ў выгнанні 30 верасня 1939 — 4 ліпеня 1943
Прэзідэнт	Уладзіслаў Рачкевіч
Папярэднік	Уладзіслаў Рачкевіч
Пераемнік	Станіслаў Мікалайчык
10-ы старшыня Савета міністраў Польшчы 16 снежня 1922 — 26 мая 1923
Прэзідэнт	Станіслаў Вайцяхоўскі
Папярэднік	Юліян Новак
Пераемнік	Вінцэнты Вітас
Нараджэнне	20 мая 1881(1881-05-20) сяло Тушуў-Народавы, Падкарпацкае ваяводства, Галіцыя, Аўстра-Венгерская імперыя
Смерць	4 ліпеня 1943(1943-07-04) (62 гады) каля Гібралтара
Месца пахавання	могілкі польскіх лётчыкаў у Ньюарку каля Нотынгема, графства Нотынгемшыр, Вялікабрытанія. Перапахаваны – Вавель, Кракаў, Польшча
Дзеці	Zofia Leśniowska[d]
Веравызнанне	Каталік
Партыя	беспартыйны
Адукацыя	Львоўская палітэхніка
Дзейнасць	палітык, ваенны
Аўтограф
Ваенная служба
Краіна	Польшча
Званне	Генерал брані
Бітвы	Першая сусветная вайна Другая сусветная вайна
Узнагароды
Уладзіслаў Сікорскі на Вікісховішчы

Уладзі́слаў Сіко́рскі (польск.: Władysław Sikorski; 8(20).5.1881, Тушаў-Нарадовы, каля г. Мелец, Аўстра-Венгрыя, цяпер у Падкарпацкім ваяв., Польшча — 4.7.1943), польскі грамадска-палітычны, дзяржаўны і ваенны дзеяч, генерал.

Скончыў настаўніцкую семінарыю ў Жэшаве, вучыўся ў Львоўскім політэхнічным інстытуце. 3 1902 удзельнічаў у польскім нацыянальна-асветніцкім і нацыянальна-вызваленчым руху. У 1-ю сусветную вайну адзін са стваральнікаў польскіх легіёнаў у аўстра-венгерскай арміі. У лютым 1918 разарваў адносіны з Аўстрыяй і Германіяй, за што зняволены ў канцлагер. У красавіку 1918 вызвалены. У канцы 1918 — 1-й палове 1919 удзельнічаў у баях супраць войск Заходне-Украінскай Народнай Рэспублікі. У 1919-20 камандаваў дывізіяй на Палессі, браў удзел у авалоданні вузлом Мазыр-Калінкавічы. Пасля няўдачы польскіх войск ва Украіне ўдзельнічаў у баях за Брэст. Летам і восенню 1920 паслядоўна камандуючы 5-й і 3-й арміямі (на апошняй пасадзе знаходзіўся каля Гродна, меў заданне ў выпадку неабходнасці падтрымаць выступленне генерала Л. Жалігоўскага на Віленшчыне). 3 1921 начальнік Генеральнага штаба Польшчы, выступаў за знешнепалітычную арыентацыю на Францыю, адзін з распрацоўшчыкаў тэорыі «двух ворагаў Польшчы», г.зн. Германія і Савецкая Расія. У 1922-23 адначасова прэм'ер-міністр і міністр ваенных спраў, у лютым 1924 — лістападзе 1925 міністр ваенных спраў. Выступаў за змякчэнне палітыкі прымусовай паланізацыі нацыянальных меншасцей. У 1926 не падтрымаў пераварот Ю. Пілсудскага, у 1928 звольнены з пасады камандуючага ваеннай акругай.

Пасля акупацыі Польшчы германскімі войскамі выехаў у Францыю, дзе 30 верасня 1939 узначаліў эмігранцкі ўрад, адначасова займаў пасады міністра ваенных спраў і галоўнага інспектара ўзброеных сіл (пасля разгрому Францыі ў 1940 урад пераехаў у Лондан). 30 ліпеня 1941 аднавіў дыпламатычныя адносіны з СССР. У снежні 1941 наведаў СССР і атрымаў дазвол І. Сгаліна на стварэнне ў СССР польскіх узброеных сіл з польскіх вайскоўцаў інтэрніраваных у 1939. Разам з тым Сідорскі і яго ўрад лічылі ўключэнне Заходняй Беларусі і Заходняй Украіны ў 1939 у склад СССР незаконным і выступалі за адраджэнне польскай дзяржавы ў межах да верасня 1939. У красавіку 1943 абвінаваціў савецкія ўлады ў расстрэле польскіх афіцэраў у Катыні, што прывяло да разрыву адносін урада Сідорскага з СССР. Загінуў у паветранай катастрофе каля Гібралтара пасля вяртання з інспекцыйнай паездкі з арміі У. Андэрса на Блізкім Усходзе.

Літаратура

• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. — 591 с.: іл. ISBN 985-11-0214-8.