Уладзіслаў Сікорскі
Уладзіслаў Сікорскі | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
польск.: Władysław Sikorski | |||||||
![]() | |||||||
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Феліцыян Славай-Складкоўскі | ||||||
Пераемнік | Станіслаў Мікалайчык | ||||||
|
|||||||
Папярэднік | Юліян Новак | ||||||
Пераемнік | Вінцэнты Вітас | ||||||
|
|||||||
Папярэднік | Эдвард Рыдз-Сміглы | ||||||
Пераемнік | Казімеж Саснкоўскі[d] | ||||||
|
|||||||
Нараджэнне |
20 мая 1881[1][2] ці 20 сакавіка 1881[3] |
||||||
Смерць |
4 ліпеня 1943[5][1][…] (62 гады) |
||||||
Месца пахавання | |||||||
Жонка | Алена Сікорская[d] | ||||||
Дзеці | Сафія Леснёўская[d] | ||||||
Веравызнанне | Каталіцкая Царква | ||||||
Партыя | |||||||
Адукацыя | |||||||
Дзейнасць | палітык, ваенны | ||||||
Аўтограф |
![]() |
||||||
Званне | генерал і генерал броні[d] | ||||||
Бітвы | |||||||
Узнагароды | |||||||
![]() |
Уладзі́слаў Сіко́рскі (польск.: Władysław Sikorski; 8(20).5.1881, Тушаў-Нарадовы, каля г. Мелец, Аўстра-Венгрыя, цяпер у Падкарпацкім ваяв., Польшча — 4.7.1943) — польскі грамадска-палітычны, дзяржаўны і ваенны дзеяч, генерал.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Скончыў настаўніцкую семінарыю ў Жэшаве, вучыўся ў Львоўскім політэхнічным інстытуце. 3 1902 года ўдзельнічаў у польскім нацыянальна-асветніцкім і нацыянальна-вызваленчым руху. У 1-ю сусветную вайну адзін са стваральнікаў польскіх легіёнаў у аўстра-венгерскай арміі. У лютым 1918 разарваў адносіны з Аўстрыяй і Германіяй, за што зняволены ў канцлагер. У красавіку 1918 года вызвалены. У канцы 1918 — 1-й палове 1919 года ўдзельнічаў у баях супраць войск Заходне-Украінскай Народнай Рэспублікі. У 1919—1920 гадах камандаваў дывізіяй на Палессі, браў удзел у авалоданні вузлом Мазыр—Калінкавічы. Пасля няўдачы польскіх войск ва Украіне ўдзельнічаў у баях за Брэст. Летам і восенню 1920 года паслядоўна камандуючы 5-й і 3-й арміямі (на апошняй пасадзе знаходзіўся каля Гродна, меў заданне ў выпадку неабходнасці падтрымаць выступленне генерала Л. Жалігоўскага на Віленшчыне). 3 1921 года начальнік Генеральнага штаба Польшчы, выступаў за знешнепалітычную арыентацыю на Францыю, адзін з распрацоўшчыкаў тэорыі «двух ворагаў Польшчы», г.зн. Германія і Савецкая Расія. У 1922—1923 гадах адначасова прэм’ер-міністр і міністр ваенных спраў, у лютым 1924 — лістападзе 1925 года міністр ваенных спраў. Выступаў за змякчэнне палітыкі прымусовай паланізацыі нацыянальных меншасцей. У 1926 не падтрымаў пераварот Ю. Пілсудскага, у 1928 звольнены з пасады камандуючага ваеннай акругай.
Пасля акупацыі Польшчы германскімі войскамі выехаў у Францыю, дзе 30 верасня 1939 года ўзначаліў эмігранцкі ўрад, адначасова займаў пасады міністра ваенных спраў і галоўнага інспектара ўзброеных сіл (пасля разгрому Францыі ў 1940 урад пераехаў у Лондан). 30 ліпеня 1941 года аднавіў дыпламатычныя адносіны з СССР. У снежні 1941 года наведаў СССР і атрымаў дазвол І. Сгаліна на стварэнне ў СССР польскіх узброеных сіл з польскіх вайскоўцаў інтэрніраваных у 1939 годзе. Разам з тым Сідорскі і яго ўрад лічылі ўключэнне Заходняй Беларусі і Заходняй Украіны ў 1939 годзе ў склад СССР незаконным і выступалі за адраджэнне польскай дзяржавы ў межах да верасня 1939 года. У красавіку 1943 года абвінаваціў савецкія ўлады ў расстрэле польскіх афіцэраў у Катыні, што прывяло да разрыву адносін урада Сідорскага з СССР. Загінуў у паветранай катастрофе каля Гібралтара пасля вяртання з інспекцыйнай паездкі з арміі У. Андэрса на Блізкім Усходзе.
Зноскі
- ↑ 1,0 1,1 Władysław Sikorski // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ 2,0 2,1 Wladyslaw Sikorski // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 26 чэрвеня 2019.
- ↑ Carnegie Hall linked open data — 2017. Праверана 2 мая 2022.
- ↑ Сикорский Владислав // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118614282 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
- ↑ (unspecified title) Праверана 28 мая 2021.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. — 591 с.: іл. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.
- Прэм’ер-міністры Польшчы
- Нарадзіліся 20 мая
- Нарадзіліся ў 1881 годзе
- Нарадзіліся 20 сакавіка
- Нарадзіліся ў каралеўстве Галіцыі і Ладамерыі
- Памерлі 4 ліпеня
- Памерлі ў 1943 годзе
- Памерлі ў Гібралтары
- Пахаваныя ў Кракаве
- Выпускнікі Львоўскай палітэхнікі
- Кавалеры нарвежскага Ваеннага крыжа
- Кавалеры ордэна Кароны Румыніі 1 ступені
- Кавалеры ордэна Святога Савы
- Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Ганаровага легіёна
- Вялікія афіцэры ордэна Ганаровага легіёна
- Кавалеры ордэна Крыжа Свабоды (Эстонія)
- Гранд-афіцэры ордэна Трох Зорак
- Узнагароджаныя Залатым Крыжам Заслугі
- Кавалеры ордэна Белага арла (Польшча)
- Кавалеры крыжа Храбрых
- Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Адраджэння Польшчы
- Камандоры ордэна Адраджэння Польшчы
- Кавалеры камандорскага крыжа ордэна Virtuti Militari
- Кавалеры сярэбранага знака ордэна Virtuti Militari
- Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Ацтэкскага арла
- Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Кароны Італіі
- Кавалеры чэхаславацкага Ваеннага крыжа 1918
- Кавалеры чэхаславацкага Ваеннага крыжа 1939
- Кавалеры Крыжа Незалежнасці
- Асобы
- Палітыкі-эмігранты
- Генералы Польскай Рэспублікі (1918—1939)
- Міністры абароны Польшчы
- Міністры ўнутраных спраў Польшчы
- Загінулі ў авіякатастрофах
- Нарадзіліся ў Падкарпацкім ваяводстве