Уладзіслаў Сікорскі

Уладзіслаў Сікорскі
польск.: Władysław Sikorski
1-ы Прэм’ер-міністр Польшчы 30 верасня 1939 — 4 ліпеня 1943
Папярэднік	Феліцыян Славай-Складкоўскі
Пераемнік	Станіслаў Мікалайчык
9-ы Прэм’ер-міністр Польшчы 16 снежня 1922 — 26 мая 1923
Папярэднік	Юліян Новак
Пераемнік	Вінцэнты Вітас
3-і Генеральны інспектар Узброеных Сіл[d] 7 лістапада 1939 — 4 ліпеня 1943
Папярэднік	Эдвард Рыдз-Сміглы
Пераемнік	Казімеж Саснкоўскі[d]
Нараджэнне	20 мая 1881(1881-05-20) ці 20 сакавіка 1881(1881-03-20) Тушаў Нарадовы[d], Гміна Тушаў Нарадовы, Мялецкі павет, Каралеўства Галіцыі і Ладамерыі, Цыслейтанія, Аўстра-Венгрыя
Смерць	4 ліпеня 1943(1943-07-04)[…] (62 гады) Гібралтар, Брытанскія заморскія тэрыторыі, Вялікабрытанія
Месца пахавання	крыпта Святога Леанарда
Жонка	Алена Сікорская[d]
Дзеці	Сафія Леснёўская[d]
Веравызнанне	Каталіцкая Царква
Партыя	беспартыйны Фронт Морж[d]
Адукацыя	Львоўская палітэхніка
Дзейнасць	палітык, ваенны
Аўтограф
Званне	генерал і генерал броні[d]
Бітвы	Першая сусветная вайна Другая сусветная вайна
Узнагароды	Memorial cross 1912/13[d]
Уладзіслаў Сікорскі на Вікісховішчы

Уладзі́слаў Сіко́рскі (польск.: Władysław Sikorski; 8(20).5.1881, Тушаў-Нарадовы, каля г. Мелец, Аўстра-Венгрыя, цяпер у Падкарпацкім ваяв., Польшча — 4.7.1943) — польскі грамадска-палітычны, дзяржаўны і ваенны дзеяч, генерал.

Біяграфія

Скончыў настаўніцкую семінарыю ў Жэшаве, вучыўся ў Львоўскім політэхнічным інстытуце. 3 1902 года ўдзельнічаў у польскім нацыянальна-асветніцкім і нацыянальна-вызваленчым руху. У 1-ю сусветную вайну адзін са стваральнікаў польскіх легіёнаў у аўстра-венгерскай арміі. У лютым 1918 разарваў адносіны з Аўстрыяй і Германіяй, за што зняволены ў канцлагер. У красавіку 1918 года вызвалены. У канцы 1918 — 1-й палове 1919 года ўдзельнічаў у баях супраць войск Заходне-Украінскай Народнай Рэспублікі. У 1919—1920 гадах камандаваў дывізіяй на Палессі, браў удзел у авалоданні вузлом Мазыр—Калінкавічы. Пасля няўдачы польскіх войск ва Украіне ўдзельнічаў у баях за Брэст. Летам і восенню 1920 года паслядоўна камандуючы 5-й і 3-й арміямі (на апошняй пасадзе знаходзіўся каля Гродна, меў заданне ў выпадку неабходнасці падтрымаць выступленне генерала Л. Жалігоўскага на Віленшчыне). 3 1921 года начальнік Генеральнага штаба Польшчы, выступаў за знешнепалітычную арыентацыю на Францыю, адзін з распрацоўшчыкаў тэорыі «двух ворагаў Польшчы», г.зн. Германія і Савецкая Расія. У 1922—1923 гадах адначасова прэм’ер-міністр і міністр ваенных спраў, у лютым 1924 — лістападзе 1925 года міністр ваенных спраў. Выступаў за змякчэнне палітыкі прымусовай паланізацыі нацыянальных меншасцей. У 1926 не падтрымаў пераварот Ю. Пілсудскага, у 1928 звольнены з пасады камандуючага ваеннай акругай.

Пасля акупацыі Польшчы германскімі войскамі выехаў у Францыю, дзе 30 верасня 1939 года ўзначаліў эмігранцкі ўрад, адначасова займаў пасады міністра ваенных спраў і галоўнага інспектара ўзброеных сіл (пасля разгрому Францыі ў 1940 урад пераехаў у Лондан). 30 ліпеня 1941 года аднавіў дыпламатычныя адносіны з СССР. У снежні 1941 года наведаў СССР і атрымаў дазвол І. Сгаліна на стварэнне ў СССР польскіх узброеных сіл з польскіх вайскоўцаў інтэрніраваных у 1939 годзе. Разам з тым Сідорскі і яго ўрад лічылі ўключэнне Заходняй Беларусі і Заходняй Украіны ў 1939 годзе ў склад СССР незаконным і выступалі за адраджэнне польскай дзяржавы ў межах да верасня 1939 года. У красавіку 1943 года абвінаваціў савецкія ўлады ў расстрэле польскіх афіцэраў у Катыні, што прывяло да разрыву адносін урада Сідорскага з СССР. Загінуў у паветранай катастрофе каля Гібралтара пасля вяртання з інспекцыйнай паездкі з арміі У. Андэрса на Блізкім Усходзе.

Літаратура

• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. — 591 с.: іл. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.