Урджарскі раён
Урджарскі раён | |
---|---|
каз.: Үржар ауданы | |
Краіна | Казахстан |
Статус | раён |
Уваходзіць у | Абайскую вобласць |
Уключае | 27 сельскіх акруг |
Адміністрацыйны цэнтр | сяло Урджар |
Дата ўтварэння | 17 студзеня 1928 года[1][2] |
Акім | Зайнулдзін Серык Зінабекавіч |
Насельніцтва (2015) | 79 652 |
Нацыянальны склад |
казахі (91,91%) рускія (6,92%)(2016г.)[3] |
Плошча |
23 400 км² (3-е месца) |
Вышыня над узроўнем мора • Найвышэйшы пункт |
2 992 м |
Часавы пояс | UTC+6 |
Паштовыя індэксы | 071700-071730 |
Код аўтам. нумароў | F, 16 |
Афіцыйны сайт |
Урджарскі раён (каз.: Үржар ауданыҮржар ауданы) — раён на поўдні Абайскай вобласці ў Казахстане. Адміністрацыйны цэнтр раёна — сяло Урджар.
Геаграфія
[правіць | правіць зыходнік]Урджарскі раён размешчаны на крайнім поўдні Абайскай вобласці. Мяжуе на паўночным усходзе з Тарбагатайскім раёнам, на паўночным-захадзе і захадзе — з Аягозскім раёнам, на поўдні — з Алакольскім раёнам Алмацінскай вобласці, на ўсходзе — з Сіньцзян-Уйгурскім аўтаномным раёнам Кітая.
Рэльеф тэрыторыі раёна ў асноўным раўнінны. Паўднёвая частка раёна размешчана ў Балхаш-Алакольской катлавіне. Ўздоўж паўночна-ўсходняй мяжы раёна працягнуліся горы Тарбагатая, вышынёй да 2992 м. На ўсходзе — адгор'і хрыбта Бірліктау, вышынёй да 1114 м.
Працякаюць рэкі Эмель, Урджар і іншыя. На мяжы з Алмацінскай вобласцю размешчаны азёры Алаколь, Сасыкколь і Жаланашколь. Ёсць пяскі Бармаккум і Біікум.
На поўдні раёна размешчана частка Алакольскага запаведніка.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Урджарскі раён утвораны 17 студзеня 1928 года ў складзе Сяміпалацінскай акругі з Іванаўскай воласці і станіцы Урджарскай Лепсінскага павета Джэтысуйскай губерні.
20 лютага 1932 года Урджарскі раён увайшоў у склад зноў утворанай Алма-Ацінскай вобласці.
14 кастрычніка 1939 года раён перададзены ў склад зноў утворанай Сяміпалацінскай вобласці.
2 студзеня 1963 года ў склад раёна перададзены сельсаветы скасаванага Маканчынскага раёна.
14 мая 1969 года Маканчынскі раён адноўлены.
14 лістапада 1980 года два сельсаветы перададзены ў склад зноў утворанага Таскескенскага раёна.
13 лістапада 1996 года ў склад Урджарскага раёна з скасаванага Таскескенскага раёна перададзены пяць сельскіх акруг.
3 мая 1997 года Сяміпалацінская вобласць скасавана, Урджарскі раён уключаны ў склад Усходне-Казахстанскай вобласці.
23 мая 1997 года ў склад раёна ўключана тэрыторыя скасаванага Маканчынскага раёна.
У 2014 годзе ў Урджарскім раёне Усходне-Казахстанскай вобласці ў адным з курганоў, якія апынуліся ў зоне рэканструкцыі аўтадарогі «Таскескен — Бакты», было знойдзена неразграбленое пахаванне жанчыны сакскага часу (III—IV стагоддзе да н . э.). Аналіз старажытнай ДНК паказаў, што Урджарская прынцэса мела мітахандрыяльнаю гаплагруппу D4o[4].
Насельніцтва
[правіць | правіць зыходнік]Нацыянальны склад (на 1 студзеня 2015 года):
- казахі — 73 119 чал. (91,80 %)
- рускія — 5 586 чал. (7,01 %)
- немцы — 304. чал. (0,38 %)
- татары — 180 чал. (0,23 %)
- чачэнцы — 89 чал. (0,11 %)
- уйгуры — 76 чал. (0,10 %)
- карэйцы — 40 чал. (0,05 %)
- кыргызы — 29 чал. (0,04 %)
- украінцы — 27 чал. (0,03 %)
- балгары — 25 чал. (0,03 %)
- іншыя — 177 чал. (0,22 %)
- Усяго — 79 652 чал. (100,00 %)
Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне
[правіць | правіць зыходнік]У склад Урджарскага раёна ўваходзіць 27 сельскіх акруг, у якіх знаходзіцца 55 сельскіх населеных пунктаў (на пачатак 2015 года)[5].
Зноскі
- ↑ Урджарский район . Государственный архив Восточно-Казахстанской области и его филиалы. Праверана 13 красавіка 2016.
- ↑ Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2015 года(недаступная спасылка). Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. Архівавана з першакрыніцы 27 студзеня 2016. Праверана 13 красавіка 2016.
- ↑ Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2016 года(недаступная спасылка). Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. Архівавана з першакрыніцы 14 кастрычніка 2017. Праверана 14 верасня 2016.
- ↑ Казахстанский ДНК-проект Архівавана 26 лістапада 2016 года.
- ↑ Административно-территориальные единицы РК на начало 2015 года(недаступная спасылка). Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 15 ліпеня 2016.