Урджарскі раён

Урджарскі раён
каз.: Үржар ауданы
Краіна	Казахстан
Статус	раён
Уваходзіць у	Усходне-Казахстанскую вобласць
Уключае	27 сельскіх акруг
Адміністрацыйны цэнтр	сяло Урджар
Дата ўтварэння	17 студзеня 1928 года
Акім	Зайнулдзін Серык Зінабекавіч
Насельніцтва (2015)	79 652
Нацыянальны склад	казахі (91,91%) рускія (6,92%)(2016г.)
Плошча	23 400 км² (3-е месца)
Вышыня над узроўнем мора  • Найвышэйшы пункт	2 992 м
Часавы пояс	UTC+6
Паштовыя індэксы	071700-071730
Код аўтам. нумароў	F, 16
Афіцыйны сайт

Урджарскі раён (каз.: Үржар ауданыҮржар ауданы) — раён на поўдні Усходне-Казахстанскай вобласці ў Казахстане. Адміністрацыйны цэнтр раёна — сяло Урджар.

Геаграфія

Урджарскі раён размешчаны на крайнім поўдні Усходне-Казахстанскай вобласці. Мяжуе на паўночным усходзе з Тарбагатайскім раёнам, на паўночным-захадзе і захадзе — з Аягозскім раёнам, на поўдні — з Алакольскім раёнам Алмацінскай вобласці, на ўсходзе — з Сіньцзян-Уйгурскім аўтаномным раёнам Кітая.

Рэльеф тэрыторыі раёна ў асноўным раўнінны. Паўднёвая частка раёна размешчана ў Балхаш-Алакольской катлавіне. Ўздоўж паўночна-ўсходняй мяжы раёна працягнуліся горы Тарбагатая, вышынёй да 2992 м. На ўсходзе — адгор'і хрыбта Бірліктау, вышынёй да 1114 м.

Працякаюць рэкі Эмель, Урджар і іншыя. На мяжы з Алмацінскай вобласцю размешчаны азёры Алаколь, Сасыкколь і Жаланашколь. Ёсць пяскі Бармаккум і Біікум.

На поўдні раёна размешчана частка Алакольскага запаведніка.

Гісторыя

Урджарскі раён утвораны 17 студзеня 1928 года ў складзе Сяміпалацінскай акругі з Іванаўскай воласці і станіцы Урджарскай Лепсінскага павета Джэтысуйскай губерні.

20 лютага 1932 года Урджарскі раён увайшоў у склад зноў утворанай Алма-Ацінскай вобласці.

14 кастрычніка 1939 года раён перададзены ў склад зноў утворанай Сяміпалацінскай вобласці.

2 студзеня 1963 года ў склад раёна перададзены сельсаветы скасаванага Маканчынскага раёна.

14 мая 1969 года Маканчынскі раён адноўлены.

14 лістапада 1980 года два сельсаветы перададзены ў склад зноў утворанага Таскескенскага раёна.

13 лістапада 1996 года ў склад Урджарскага раёна з скасаванага Таскескенскага раёна перададзены пяць сельскіх акруг.

3 мая 1997 года Сяміпалацінская вобласць скасавана, Урджарскі раён уключаны ў склад Усходне-Казахстанскай вобласці.

23 мая 1997 года ў склад раёна ўключана тэрыторыя скасаванага Маканчынскага раёна.

У 2014 годзе ў Урджарскім раёне Усходне-Казахстанскай вобласці ў адным з курганоў, якія апынуліся ў зоне рэканструкцыі аўтадарогі «Таскескен — Бакты», было знойдзена неразграбленое пахаванне жанчыны сакскага часу (III—IV стагоддзе да н . э.). Аналіз старажытнай ДНК паказаў, што Урджарская прынцэса мела мітахандрыяльнаю гаплагруппу D4o.

Насельніцтва

Нацыянальны склад (на 1 студзеня 2015 года):

• казахі — 73 119 чал. (91,80 %)
• рускія — 5 586 чал. (7,01 %)
• немцы — 304. чал. (0,38 %)
• татары — 180 чал. (0,23 %)
• чачэнцы — 89 чал. (0,11 %)
• уйгуры — 76 чал. (0,10 %)
• карэйцы — 40 чал. (0,05 %)
• кыргызы — 29 чал. (0,04 %)
• украінцы — 27 чал. (0,03 %)
• балгары — 25 чал. (0,03 %)
• іншыя — 177 чал. (0,22 %)
• Усяго — 79 652 чал. (100,00 %)

Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне

У склад Урджарскага раёна ўваходзіць 27 сельскіх акруг, у якіх знаходзіцца 55 сельскіх населеных пунктаў (на пачатак 2015 года).