Фарментэра

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Фарментэра
катал. Formentera
Выгляд з космасу
Выгляд з космасу
Характарыстыкі
Плошча82,49 км²
Насельніцтва11 545 чал.
Шчыльнасць насельніцтва139,96 чал./км²
Размяшчэнне
38°42′ пн. ш. 1°28′ у. д.HGЯO
АкваторыяМіжземнае мора
Краіна
Фарментэра (Іспанія)
Фарментэра
Фарментэра
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фарментэра (катал.: Formentera) — востраў на захадзе Міжземнага мора, частка Пітыускай групы Балеарскага архіпелага. Уваходзіць у склад Іспаніі. Агульная плошча - 82,49 км². Насельніцтва (2014 г.) - 11 545 чал.

Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Карта

Востраў Фарментэра — самы паўднёвы ў групе Пітыускіх астравоў. Месціцца ў 7,15 км ад суседняга вострава Івіса, у 173,85 км на паўднёвы ўсход ад Валенсіі, у 475 км на паўднёвы ўсход ад Мадрыда, сталіцы Іспаніі. Даўжыня з паўночнага захаду на паўднёвы ўсход — 18,26 км.

Востраў сфарміраваны плато Барбарыя на захадзе і плато Ламола на ўсходзе. Найвышэйшы пункт (192 м) знаходзіцца на плато Ламола. Астатняя частка Фарментэры ўяўляе сабою нізіны з асадкавых парод. Берагавая лінія моцна перарэзана лагунамі. Фарментэра славіцца пясчанымі пляжамі і нізкімі скалістымі ўзвышшамі. На поўначы вострава ў мінулым здабывалі соль.

Клімат мяккі міжземнаморскі. Сярэдняя тэмпература трымаецца каля +19,5°C у красавіку і каля +29°C у жніўні.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Найстаражытнейшае сведчанне прысутнасці чалавека на востраве Фарментэра — мегалітычны помнік з вялікім каменным дальменам каля паселішча Кана-Коста. Ён быў узведзены ў пачатку 2 тысячагоддзя да н. э. У II ст. да н. э. на востраве была пабудавана рымская крэпасць для абароны супраць піратаў. Лічыцца, што сучасная назва паходзіць ад лац.: Frumentaria ("пшаніца"), паколькі рымскія каланісты вырошчвалі тут збожжавыя культуры.

У перыяд сярэднявечча Фарментэра знаходзілася пад кантролем вандалаў, арабаў, каталонцаў, уваходзіла ў склад каралеўства Менорка, Арагона, а потым аб'яднанай Іспаніі. Востраў набыў сучаснае аблічча дзякуючы арабскім пасяленцам, якія пабудавалі на ім дарогі і ірыгацыйную сістэму, пачалі здабываць соль. У XIV ст. з-за нападаў афрыканскіх карсараў мясцовае насельніцтва пакінула Фарментэру. Зноў яна пачала засяляцца толькі ў 1697 г. Рыбалоўства і здабыча солі з'яўляліся асноўнымі гаспадарчымі заняткамі.

Падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі (1936 - 1939 гг.) жыхары Фарментэры падтрымалі рэспубліканскі ўрад. У выніку рэспубліканцы пацярпелі паражэнне. У 1939 - 1942 гг. на востраве дзейнічаў канцлагер для палітычных зняволенных. 18 жыхароў Фарментэры былі рэпрэсаваны.

У другой палове XX ст. пачаў развівацца турызм. Фарментэра атрымала папулярнасць першапачаткова сярод хіпі. У наш час лічыцца адным з найбольш папулярных курортаў сярод натурыстаў.

Эканоміка[правіць | правіць зыходнік]

Асновай эканомікі вострава Фарментэра з'яўляецца турызм. Наведвальнікаў вабяць пясчаныя пляжы і гістарычныя каштоўнасці. Порт Ла-Савіна на поўначы вострава злучаны сталай паромнай пераправай з суседнім востравам Івіса і горадам Валенсія.

Сельская гаспадарка прадстаўлена вырошчваннем вінаграду. Усяго пад земляробства занята 60 га мясцовых тэрыторый.

Кіраванне[правіць | правіць зыходнік]

Адміністрацыйна Фарментэра ўваходзіць у склад аўтаномнай супольнасці Балеарскія астравы. Асобны муніцыпалітэт Фарментэра быў створаны ў 1977 г., аднак ён доўгі час кіраваўся радай вострава Івіса. У 2007 г. была створана асобная рада вострава Фарментэра. Фактычным адміністрацыйным цэнтрам з'яўляецца найбуйнейшае паселішча Сан-Францыск-Ксаўер.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]