Фенол

	Фенол
Агульныя
Сістэматычнае найменне	Гідраксібензол, Карбалавая кіслата
Традыцыйныя назвы	Фенол
Хім. формула	C6H5OH
Эмпірычная формула	C6H6O
Фізічныя ўласцівасці
Стан (ст. ум.)	бясколерныя крышталі
Малярная маса	94,11 г/моль
Шчыльнасць	1,07 г/см³
Тэрмічныя ўласцівасці
Тэмпература плаўлення	40,8 °C
Тэмпература кіпення	181,84 °C
Тэмпература ўспышкі	79 (у зачыненым тыглі); 85 (у адкрытым) °C
Малярная цеплаёмістасць (ст. ум.)	2,35 Дж/(моль·К)
Энтальпія ўтварэння (ст. ум.)	-162,944 кДж/моль
Хімічныя ўласцівасці
Растваральнасць у вадзе	6,5 г/100 мл
Структура
Гібрыдызацыя	sp2
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS	108-95-2
PubChem	996; 20488062
Рэг. нумар EINECS	203-632-7
SMILES	OC1=CC=CC=C1
RTECS	SJ3325000
ChemSpider	971
Бяспека
Таксічнасць	атрутны

Фенол (гідроксібензол, стар. Карболавая кіслата), C₆H₅OH — араматычнае хімічнае злучэнне, найпрасцейшы прадстаўнік класа фенолаў.

Бясколерныя ігольчастыя крышталі, якія ружавеюць на паветры ў выніку акіслення, што прыводзіць да ўтварэння афарбаваных рэчываў. Мае спецыфічны пах гуашы. Растваральны ў вадзе (6 г на 100 г вады), у растворах шчолачаў, у спірце, у бензоле, у ацэтоне. Слабая кіслата, утварае солі — феналяты. Тэмпература плаўлення 40,8 °C, тэмпература кіпення 181,8 °C.

Фенолы — слабыя кіслоты. Блізкасць бензольнага кольца ўзмацняе палярнасць групы ОН, што дазваляе выдзяляць з яго вадарод у выглядзе пратона. Спірты, у якіх група OH прымацавана да вугляроднага ланцугу, з’яўляюцца нейтральнымі злучэннямі.

Атрыманне

Фенол атрымліваюць раскладаннем гідрапераксіду кумолу, дэкарбаксіліраваннем бензойнай кіслаты, гідролізам хлорбензолу і іншымі метадамі.

Сусветная вытворчасць фенолу на 2006 год складае 8,3 млн тон у год.

Выкарыстанне

Выкарыстоўваецца ў вытворчасці фенола-альдэгідных смол, капралактаму, пестыцыдаў, лекавых сродкаў і інш.

5 % раствор у вадзе — антысептык, шырока ўжываецца ў медыцыне.

Гл. таксама

Бакеліт

Літаратура

Міляшкевіч Я. Г. Фенол // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 354. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0263-6 (т. 16).
Фенол // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Фенол