Фердынанд II Габсбург

З пляцоўкі Вікіпедыя
У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Фердынанд II.
Фердынанд II Габсбург
ням.: Ferdinand II
Kaiser Ferdinand II. 1614.jpg
Greater Coat of Arms of Rudolf II, Matthias and Ferdinand II, Holy Roman Emperors.svg

імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі[d]
28 жніўня 1619 — 15 лютага 1637
Папярэднік Маціяс Габсбург
Пераемнік Фердынанд III Габсбург
23-і кароль Чэхіі[d]
1619 — 1637
Папярэднік Маціяс Габсбург
Пераемнік Фердынанд III Габсбург
Нараджэнне 9 ліпеня 1578[1] ці 9 ліпеня 1578(1578-07-09)[2][3][…]
Смерць 15 лютага 1637(1637-02-15)[1][6][…] (58 гадоў)
Месца пахавання
Род Габсбургі
Бацька Карл II, эрцгерцаг Аўстрыі
Маці Марыя Ганна Баварская
Жонка Марыя Ганна Баварская[d][9] і Элеанора Ганзага[d][9]
Дзеці Фердынанд III Габсбург[10], Марыя Ганна Аўстрыйская[d], Цэцылія Рэната Габсбург, Леапольд Вільгельм Габсбург[d], Ёган Карл Габсбург[d], Крысціна Габсбург[d][11] і Карл Габсбург[d][11]
Адукацыя
  • Інгальштацкі ўніверсітэт[d]
Дзейнасць арыстакрат
Узнагароды
рыцар ордэна Залатога руна
Commons-logo.svg Фердынанд II Габсбург на Вікісховішчы

Фердынанд II (ням.: Ferdinand II; 9 ліпеня 1578 — 15 лютага 1637) — кароль Чэхіі: 6 чэрвеня 1617 — 19 жніўня 1619 года (1-ы раз) (каранацыя 29 чэрвеня 1618 года), з 13 лістапада 1620 года (2-гі раз), кароль Венгрыі з 18 мая 1618 года (каранацыя 1 ліпеня 1618 года). Рымскі кароль з 28 жніўня 1618 года, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі з 20 сакавіка 1619 года, з дынастыі Габсбургаў. Унук Фердынанда I, сын эрцгерцага Штырыі Карла II і Марыі Баварскай.

Маладосць[правіць | правіць зыходнік]

Фердынанд рана страціў бацьку і выхоўваўся ў дзядзькі, баварскага герцага Вільгельма. З 1590 года ён навучаўся ў Інгальштацкім універсітэце, дзе выкладалі езуіты. Тут будучы імператар засвоіў самыя строгія правілы веры і самыя ўзнёслыя паняцці пра яго будучае прызначэнне. З ранніх гадоў і да самай смерці Фердынанд лічыў сябе воінам каталіцкай царквы, прызначаным ад Бога аднавіць яе старажытнае вучэнне. У 1595 годзе ён вярнуўся ў Грац, у наступным годзе быў абвешчаны паўналетнім і ўступіў у валоданне сваім Сярэднеаўстрыйскім герцагствам (у склад якога ўваходзілі Штырыя, Карынтыя і Крайна).

Кіраванне[правіць | правіць зыходнік]

Бюст Фердынанда II у Хельдэнбергу

Па характары Фердынанд быў прыемны свецкі чалавек: добры да набліжаных і міласцівы да слуг, ён лёгка сыходзіўся з людзьмі, быў шчодры, горача любіў музыку і захапляўся паляваннем. Разам з тым гэта быў дзейным і дзелавым кіраўніком, які ніколі не грэбаваў сваімі абавязкамі. Але галоўнай рысай яго натуры была фанатычная прыхільнасць да каталіцтва, якому ён гатовы быў служыць і словам і мячом. Езуіты мелі на яго велізарны ўплыў. Двое з іх заўсёды знаходзіліся ў яго пярэднім пакоі і мелі права ўваходзіць да яго ва ўсякі час, нават уначы, для савета і навучання.

Ледзь прыняўшы ўладу, малады герцаг стаў няўмольна пераследваць пратэстантаў. Усім, хто не жадаў змяняць веравызнанне, Фердынанд прадпісаў пакінуць краіну. Падобна свайму дзядзьку Філіпу II, Фердынанд любіў паўтараць словы: «Лепш пустэча, чым краіна, населеная ератыкамі». Праз некалькі гадоў у аўстрыйскіх уладаннях, дзе раней палова насельніцтва складалася з лютэран і кальвіністаў, не засталося ніводнай пратэстанцкай царквы.

З прычыны таго, што старэйшыя стрыечныя браты Фердынанда, Рудольф II і Мацвей, не мелі сыноў, яго з пачатку XVII стагоддзя сталі разглядаць як іх патэнцыйнага спадчынніка. З кожным годам ён меў усё больш уплыў на імперскія справы. У 1617 годзе Фердынанд быў абраны каралём Чэхіі, а ў наступным годзе ўзыйшоў на венгерскі прастол. Услед за гэтым пачаліся складаныя перамовы з імперскімі князямі аб выбранні Фердынанда імператарам. У гэты момант, у маі 1618 годзе, успыхнула нацыянальнае паўстанне ў Празе, якое паслужыла пралогам да разбуральнай Трыццацігадовай вайны. Даведаўшыся пра пражскія падзеі, Фердынанд стаў дзейнічаць рашуча і цвёрда. Ён загадаў арыштаваць галоўнага саветніка імператара Мацвея кардынала Клезеля, які прапанаваў пайсці на саступкі чэхам. Пасля гэтага стары і слабы Мацвей ужо ні ў чым не замінаў Фердынанду і паслухмяна падпісваў усе яго ўказы.

Трыццацігадовая вайна[правіць | правіць зыходнік]

Асноўны артыкул: Трыццацігадовая вайна

Тым часам, паўстанне ў Чэхіі было падтрымана пратэстантамі ў самай Аўстрыі. Чэхі пад правадырствам графа Турна рушылі на Вену і ў чэрвені 1619 гады авалодалі яе прадмесцямі. У той жа час аўстрыйскія мяцежнікі захапілі імператарскі палац і запатрабавалі ў Фердынанда абвясціць рэлігійную свабоду. Адзін з адважных правадыроў апазіцыі Танрадэль ухапіўся нават за гузік імператарскай курткі і некалькі разоў пхнуў Фердынанда. У горад як раз уступіў кавалерыйскі атрад, і мяцежнікі былі напалоханы гучным гукам труб.

У жніўні 1619 года, пасля смерці Мацвея, Фердынанд быў абраны імператарам. Ён узыйшоў на прастол пры самых цяжкіх акалічнасцях. Распачатая Трыццацігадовая вайна, якая ішла з пераменным поспехам, так і не скончылася пры яго жыцці. Ён памёр праз два гады пасля Пражскага міру, перадаўшы імперыю свайму сыну Фердынанду III.

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Жонкі:

Зноскі

  1. ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118532510 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 14 кастрычніка 2015.
  2. ↑ Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
  3. ↑ Ferran II // Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
  4. ↑ Ferdinand II. // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  5. ↑ 5,0 5,1 Dr. Constant v. Wurzbach Habsburg, Ferdinand II. // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Т. 6. — S. 184.
  6. ↑ Lundy D. R. Ferdinand II von Österreich, Holy Roman Emperor // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.
  7. ↑ Ferdinand (Ferdinand II.) // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag Праверана 9 кастрычніка 2017.
  8. ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118532510 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
  9. ↑ 9,0 9,1 (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  10. ↑ Union List of Artist Names — 2014. Праверана 22 мая 2021.
  11. ↑ 11,0 11,1 Lundy D. R. The Peerage

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]


Папярэднік:
Маціяс 		Імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі,
Кароль Венгрыі,
Кароль Багеміі
1619—1637 		Пераемнік:
Фердынанд III
Holy Roman Empire crown dsc02909.jpg Імператары Свяшчэннай Рымскай імперыі (да Атона I — «рымскія імператары») (800—1806)
Banner of the Holy Roman Emperor without haloes (1400-1806).svg
800 814 840 843 855 875 877 881 887 891
   Карл I Людовік I  —  Лотар I Людовік II Карл II  —  Карл III  —    
891 894 898 899 901 905 915 924 962 973 983
   Гвіда Ламберт Арнульф  —  Людовік III  —  Берэнгар I  —  Атон I Атон II   
983 996 1002 1014 1024 1027 1039 1046 1056 1084 1105 1111 1125 1133 1137 1155
    —  Атон III  —  Генрых II  —  Конрад II  —  Генрых III  —  Генрых IV  —  Генрых V  —  Лотар II  —    
1155 1190 1197 1209 1215 1220 1250 1312 1313 1328 1347 1355 1378 1410
   Фрыдрых I Генрых VI  —  Атон IV  —  Фрыдрых II  —  Генрых VII  —  Людовік IV  —  Карл IV  —    
1410 1437 1452 1493 1508 1519 1530 1556 1564 1576 1612 1619 1637
   Жыгімонт — Фрыдрых III — Максіміліян I — Карл V Фердынанд I Максіміліян II Рудольф II Маціяс Фердынанд II   
1637 1657 1705 1711 1740 1742 1745 1765 1790 1792 1806
   Фердынанд III Леапольд I Іосіф I Карл VI  —  Карл VII Франц I Іосіф II Леапольд II Франц II   

Каралінгі — Саксонская дынастыя — Салічная дынастыя — Гогенштаўфены — Вітэльсбахі — Габсбургі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Фердынанд_II_Габсбург&oldid=4182708"