Фламандскі рэгіён
| |||||
| |||||
| Гімн: «De Vlaamse Leeuw» | |||||
| Заснавана | 862 | ||||
| Афіцыйная мова | Нідэрландская | ||||
| Сталіца | Брусель[1] | ||||
| Найбуйнейшыя гарады | Антверпен, Гент, Бругэ, Лёвен, Мехелен | ||||
| Форма кіравання | Парламентарная манархія | ||||
| Міністр-прэзідэнт | Крыс Петэрс | ||||
| Плошча • Усяго |
13.522 км² | ||||
| Насельніцтва • Ацэнка (2012) • Шчыльнасць |
6.350.765 чал. 470 чал./км² | ||||
| Этнахаронім | Фламандцы | ||||
| Валюта | Еўра (€, EUR) | ||||
| Інтэрнэт-дамены | .be, .eu | ||||
| Тэлефонны код | +32 | ||||
| Часавы пояс | +1 | ||||
| |||||
Фла́ндрыя (Vlaanderen ; фр.: Flandre) ці Фламандскі рэгіён (нідэрл.: Vlaams Gewest, фр.: Région flamande) — суб’ект федэрацыі разам з Брусельскай сталічнай акругай і Валоніяй. Фландрыя знаходзіцца на поўначы Бельгіі і мае плошчу 13 522 км² (44,29% усёй краіны).
Фландрыя складаецца з пяці правінцый, дзе размаўляюць на нідэрландскай мове.
Варта звярнуць увагу на тое, што тэрмін «Фландрыя» часам выкарыстоўваецца як назва гістарычнага рэгіёна, межы якога не супадаюць з межамі сучаснай адміністрацыйнай адзінкі Бельгіі. Так, у склад Фламандскага герцагства ўваходзілі землі, якія цяпер належаць Францыі і Нідэрландам.
Фландрыя паходзіць з назвы графства Фландрыя, а само імя графства ўпершыню згадваецца ў 1237 годзе. Этымалагічна слова звязанае з «Flandr», што на старанідэрландскай мове літаральна значыць «той, які затоплены/затопленае месца»[1].
Адміністрацыйны падзел[правіць | правіць зыходнік]
Пяць правінцый Фландрыі:
- Правінцыя Антверпен
- Правінцыя Лімбург
- Правінцыя Усходняя Фландрыя
- Правінцыя Фламандскі Брабант
- Правінцыя Заходняя Фландрыя
Правінцыі, у сваю чаргу, падзяляюцца на муніцыпалітэты.
Брусельская сталічная акруга з’яўляецца анклавам, якая ляжыць у межах Фламандскага Брабанта і не ўваходзіць у склад Фламандскай акругі, аднак менавіта Брусель з’яўляецца сталіцай Фландрыі.
Найбуйнейшыя гарады[правіць | правіць зыходнік]
Сярод найбуйнейшых гарадоў Фландрыі значацца (на 2007 год)[2]:
- Антверпен (466 484)
- Гент (234 602)
- Бругэ (116 500)
- Лёвен (95 232)
- Мехелен (78 480)
- Аалст (78 184)
- Кортрэйк (73 376)
- Астэндэ (69 845)
- Хаселт (69 455)
- Сінт-Ніклаас (69 277)
- Генк (64 071)
- Рузеларэ (56 797)
Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]
- Берагавая лінія: 66 км
- Найвышэйшы пункт: вёска Рэмерсдал, 287,5 м
- Клімат: вялікі ўплыў на клімат Фландрыі робіць мора, аднак вылучаюць два тыпы клімату: марскі — на ўзбярэжжы і ўмерана-кантынентальны — у Сярэдняй Фландрыі.
- Рэкі: Шэльда і Маас, якія ўпадаюць ў Паўночнае мора на тэрыторыі Нідэрландаў, і рака Айзер.
Мова[правіць | правіць зыходнік]
Афіцыйнай мовай Фламандскай акругі з’яўляецца нідэрландская мова, якая з-за мясцовых асаблівасцей часта называецца фламандскай мовай. Французская мова шырока распаўсюджаная ў грамадскім жыцці Фландрыі, таксама выкарыстоўваецца як адміністрацыйная мова ў абмежаванай колькасці муніцыпалітэтаў з так званымі моўнымі адрозненнямі (дзе пражываюць носьбіты болей чым адной мовы). У першую чаргу гэта адносіцца да Брусельскай сталічнай акругі і памежных з Валоніяй рэгіёнаў.
Нягледзячы на існаванне афіцыйнай літаратурнай моўнай нормы («усеагульная нідэрландская мова» (AN, Algemeen Nederlands)), якая выкарыстоўваецца ў афіцыйным справаводстве, у адукацыі, на радыё і тэлебачанні, у Фландрыі ў паўсядзённым жыцці шырока выкарыстоўваюцца дыялектызмы — рэгіяналізмы, якія ў сукупнасці дазваляюць сцвярджаць пра існаванне фламандскай мовы (правільна казаць, фламандскі варыянт нідэрландскай мовы). Лінгвісты вылучаюць наступныя агульныя адметнасці моў у Фландрыі і Нідэрландах:
— лексіка фламандскай мовы перажыла значны ўплыў французскай мовы (напрыклад, фламандскае chauffage, garagist, justitiepaleis, fruitsap супраць verwarming, garagehouder, gerechtshof, vruchtensap у нідэрландскай мове адпаведна);
— адваротны працэс пурызму (рэакцыя супраць значнага ўплыву французскай мовы): фламандскія словы voetpad, aanhouden, dagorde, 'omzendbrief і нідэрландскія адпаведнікі trottoir, arresteren, agenda, circulaire;
— выкарыстоўванне архаізмаў, такіх як geschenk, nagerecht, zenden, venster у Фландрыі пры ўжыванні адпаведна cadeau, dessert, sturen, raam у Нідэрландах.
Акрамя вышэй адзначаных лексічных асаблівасцей, існуюць таксама адрозненні ў вымаўленні гукаў (у першую чаргу зычнага g), у граматыцы (напр., для ўтварэння памяншальна-ласкальнай формы назоўнікаў у Фландрыі выкарыстоўваецца суфікс — ke, у той час як правілы стандартнай нідэрландскай мовы вымагаюць суфікс — tje\je (kamerke vs kamertje: пакойчык; manneke vs mannetje чалавечак), у сінтаксісе (парадак слоў у складаных сказах) і інш.
Варта адзначыць, што роля дыялектаў у Фландрыі значна вышэйшая, чым у Нідэрландах. Звязана гэта з тым, што пазіцыя стандартнай (літаратурнай) мовы ў нідэрландскіх правінцыях мае больш глыбокія гістарычныя карані[3].
Вядомыя асобы[правіць | правіць зыходнік]
Галерэя[правіць | правіць зыходнік]
Кафедральны сабор Найсвяцейшай Панны Марыі ў Антверпене
Садавінавыя сады ў Хаспенгаў
Канал у вёсцы Грун Ватэркэ
Шэльда ў Дорніку
Зноскі
- ↑ Vroeg Middelnederlandsch Woordenboek, VMNW, (спасылка на анлайн-версію). Entry: VLAENDREN.
- ↑ https://web.archive.org/web/20060328050708/http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=gamelan&dat=200&srt=pnan&col=aohdqcfbeimg&geo=-30
- ↑ Taalvarіёteiten en taalontwikkeling in Vlaanderen/Magda Devos, Universiteit Gent, 2008
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Фламандскі рэгіён- Турызм у Фландрыі
  Бельгія ў тэмах | ||
|---|---|---|
| Палітыка | .svg){kind=small} | |
| Cімвалы | ||
| Эканоміка | ||
| Геаграфія | ||
| Культура | Мовы · Моўныя супольнасці (Фламандская, Французская, Нямецкамоўная) · Рэлігія · Адукацыя · Літаратура · Музыка · Кінематограф · Архітэктура · Сусветная спадчына · Спорт · Святы · Кухня | |
| Сувязь | ||