Харкаўская вобласць

Харкаўская вобласць
Харківська область
Герб Сцяг
Краіна	Украіна
Уваходзіць у	Украіна (1991—?)
Уключае	7 раёнаў
Адміністрацыйны цэнтр	Харкаў
Інш. буйныя гарады	Ізюм, Чугуеў
Дата ўтварэння	27 лютага 1932
Кіраўнік	Аляксандр Скакун[d]
Насельніцтва (2010)	2,756 млн. (4-е месца)
Шчыльнасць	90,05 чал./км²
Плошча	31,415 тыс. км²
Вышыня над узроўнем мора  • Найвышэйшы пункт	242,9 м
Часавы пояс	UTC+2, UTC+03:00 і Усходнееўрапейскі час
Код ISO 3166-2	UA-63
Тэлефонны код	57
Код аўтам. нумароў	АХ
Афіцыйны сайт
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ха́ркаўская во́бласць (укр.: Ха́рьківська о́бласть) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ва Украіне. Плошча вобласці складае 31,415 тыс. км². Насельніцтва — 2,829 млн чалавек (2006). Адміністрацыйны цэнтр — горад Харкаў.

У складзе вобласці 56 тэрытарыяльных грамад.

Геаграфічныя звесткі

Месцазнаходжанне

Размешчаная на паўночным усходзе Украіны.

На поўначы і паўночным усходзе мяжуе з Белгародскай вобласцю Расіі, на ўсходзе — з Луганскай, на паўднёвым усходзе — з Данецкай, на паўднёвым захадзе — з Днепрапятроўскай, на захадзе ды паўднёвым захадзе — з Палтаўскай і Сумской абласцямі Украіны.

Працягласць тэрыторыі з поўначы на поўдзень — 210 км, з захаду на ўсход — 220 км.

Клімат

Вобласць ляжыць у зонах лесастэпу і стэпу. Клімат умерана кантынентальны. Сярэдняя тэмпература ліпеня +21 °C, студзеня –7 °C.

Рэльеф

Вобласць размешчаная ў межах Сярэднярускага і Прыдняпроўскага ўзвышшаў. Стэпавыя раёны характарызуюцца раўнінным ландшафтам, зрэдку сустракаюцца глыбокія яры.

Глебы пераважна чарназёмныя.

Карысныя выкапні

Харкаўшчына мае значныя паклады прыроднага газу, вапны, крэйды і інш. Паводле папярэдніх разлікаў запасы газу ў межах вядомых радовішчаў на Харкаўшчыне складаюць 75 мільярдаў м³.

Водныя аб'екты

75 % водных рэсурсаў вобласці належаць да басейну Дона. Галоўная водная артэрыя — Северскі Данец — з'яўляецца правым прытокам Дона. Сярод іншых рэчак найбуйнейшымі з'яўляюцца Аскол, Уды, Бярэка. Агульная даўжыня 867 вадатокаў складае 6,4 тыс. км. Ёсць у вобласці і азёры, самае вялікае з якіх — Ліман. Створаны каля 50 вадасховішчаў. Па тэрыторыі вобласці праходзіць канал Дняпро—Данбас.

Гісторыя

У VII—X стст. частка тэрыторыі вобласці ўваходзіла ў склад Хазарзкага каганату. У XIII ст. тэрыторыя вобласці пацярпела ад нашэсця татара-манголаў. Доўгі час гэтыя землі заставаліся малазаселенымі.

У 1596 г. на поўначы ад Ізюма была заснаваная першая расійская фартэцыя — Царабарысаў. У 1765 г. была створаная Слабодска-Украінская губерня.

З 1919 па 1934 гг. Харкаў быў сталіцай УССР. Харкаўская вобласць УССР была ўтвораная 27 лютага 1932 г.

Да ліпеня 2020 года ў вобласці налічвалася 27 раёнаў, пасла правядзення рэформ узбуйнення раёнаў, засталося 7.

Адміністрацыйны падзел

Вобласць налічвае 7 адміністрацыйных раёнаў, 17 гарадоў (з якіх 7 абласнога значэння), 61 пасёлкаў гарадскога тыпу, 175 пасёлкаў, 1508 вёсак.

Гарады

Абласнога значэння

• Ізюм
• Куп’янск
• Лазава
• Люботын
• Пэрвамайскы
• Харкаў
• Чугуіў

Раённага значэння

• Багадухіў
• Балаклія
• Барвінкавэ
• Валкы
• Ваўчанск
• Дэргачы
• Змііў
• Краснаград
• Мэрэфа
• Піўдэннэ

Літаратура

• Танцюра, В. І. Історія Слобідської України : навчальний посібник / В. І. Танцюра, О. О. Пересада. — Харків : ХНУ імені В. Н. Каразіна, 2013. — 366 с.