Хеб

Хеб
Герб	Сцяг
Краіна	Чэхія
Край	Карлаварскі
Раён	Хеб
АПП	Хеб
Каардынаты	50°04′46″ пн. ш. 12°22′14″ у. д.HGЯO
Кіраўнік	Jan Vrba[d]
Заснаваны	1179
Першая згадка	1061
Ранейшыя назвы	Эгер
Плошча	96,37 км²
Вышыня цэнтра	459 м
Водныя аб’екты	Огржэ
Насельніцтва	▼ 33 060 чалавек (2012)
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Паштовы індэкс	350 02
Аўтамабільны код	K (старыя CH)
Афіцыйны сайт	mestocheb.cz
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Хеб (чэшск.: Cheb [ˈxɛp]), был. Эгер (ням.: Eger) — горад у Чэхіі, на рацэ Огржэ. Знаходзіцца на заходняй мяжы Чэхіі з Германіяй, колькасць насельніцтва — 32 тыс. чалавек. Адміністрацыйны цэнтр раёна Хеб.

Гісторыя

Будаўніцтва першага каменнага граду на месцы славянскага паселішча звязана з нямецкай каланізацыйнай палітыкай ранняга Сярэднявечча.

У XI стагоддзі былое славянскае гарадзішча стала часткай Свяшчэннай Рымскай імперыі ў складзе ўладанняў Штаўфенаў. Горад меў статус імперскага горада.

У 1157 годзе Хеб перайшоў па спадчыне да нямецкага імператара (кайзера) Фрыдрыха Барбаросы, які перабудаваў стары град у імператарскі пфальц.

У часы кіравання караля Іаана горад, як спадчынны заклад, быў канчаткова далучаны да земляў кароны чэшскай, маючы статус самастойнай зямлі з уласным соймам. Паслугамі Хеба ў сваіх палітычных мэтах карыстаўся і чэшскі кароль Іржы з Падэбрадаў.

У XVI стагоддзі жыхары Хеба пачынаюць прымаць пратэстанцтва. 25 лютага 1634 года ў будынку цяперашняга Хебскага музея быў забіты генералісімус імператарскіх войскаў Альбрэхт фон Валенштэйн.

У другой палове XVII — XVIII стагоддзях горад перабудоўваецца ў стылі барока. У перабудовах удзельнічалі архітэктары К. Дынцэнгофер, А. Лейтэр, П. Баер, Б. Аліпрандзі, А. Пфейфер.

Пасля заканчэння Першай сусветнай вайны горад і яго наваколлі адышлі да створанай на тэрыторыі былой імперыі Габсбургаў (Аўстра-Венгрыя) Чэхаславакіі. Гэта пацягнула за сабой пагаршэнне ўзаемаадносін паміж немцамі і іншымі жыхарамі. Англійскі прэм’ер Лойд Джордж празорліва паказваў на тое, што трапленне значнай часткі нямецкага насельніцтва пад юрысдыкцыю зноў утвораных дзяржаў непазбежна прывядзе да новай сусветнай вайны. Прадвеснікам гэтага стаў Судэцкі крызіс, які прывёў да бяскроўнага ўводу нямецкіх войскаў у Чэхаславакію.

Культура

З 1970 года ў Хебе кожныя 2 гады праходзіць традыцыйны маладзёжны фестываль духавых аркестраў FIJO. У Хебе ёсць свой музей, тэатр з пастаяннай сцэнай, Дзяржаўная галерэя выяўленчага мастацтва, шэраг прыватных галерэй і абласная бібліятэка.

Насельніцтва

Год	Колькасць
1869	13 456	^[2]
1869	17 826	^[3]
1880	21 575	^[3]
1880	17 148	^[2]
1890	22 875	^[3]
1900	28 084	^[3]
1910	31 761	^[3]
1921	32 735	^[3]
1930	37 599	^[3]

Год	Колькасць
1930	31 546	^[2]
1950	20 178	^[3]
1950	18 066	^[2]
1961	22 133	^[3]
1961	20 535	^[2]
1970	25 332	^[2]
1970	26 650	^[3]
1980	31 039	^[2]
1980	30 886	^[3]

Год	Колькасць
1991	31 847	^[2]
1991	31 847	^[3]
2001	32 893	^[3]
2014	32 617	^[4]
2016	32 355	^[5]
2017	32 394	^[6]
2018	32 171	^[7]
2019	31 988	^[8]
2020	31 977	^[9]

Год	Колькасць
2021	31 920	^[10]
2021	30 161	^[11]
2022	30 420	^[12]
2023	31 954	^[13]
2024	32 825	^[14]
2025	32 808	^[15]

Славутасці

Арэал імператарскай крэпасці з гарадскімі ўмацаваннямі (11 ст. на месцы былога славянскага гарадзішча 9-10 ст.), бергфрыд (Чорная вежа)
капэла Св. Эрхарта і Урсулы
руіны пфальца (палаца) Фрыдрыха Барбаросы
плошча караля Іржы з Падэбрадаў
храм Св. Мікулаша і Св. Алжбеты (Мікалая і Елізаветы)
Шпалічак, комплекс кіпецкіх дамоў,
няскончаная ратуша па праекце Аліпрандзі (1723-28)
былы касцёл Св. Клары (1708-12), архітэктар К. Дыецэнхофер (меркавана).
касцёл Св. Вацлава (XVII ст.)
Францысканскі касцёл пры мінарыцкім кляштары (сяр. XII ст.)
гарадскі музей (з 1873 г.), у доме Пахелбелa, у будынку якога забілі Альбрэхта фон Валенштэйна.
касцёл Св. Варфаламея
дом Габлера