Перайсці да зместу

Ціхая ноч

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Ціхая ноч
Выканаўца Leif Bloms[d], Chet Baker[d][1], Åsa Jinder[d], Эн Сафі фон Отэр, Kevin MacLeod[d] і Åsa Jinder[d]
Дата выпуску 1810-я
Жанр калядная песня[d]
Мова песні нямецкая[2]
Аўтар Ёзэф Мор[d][3][4][…]
Кампазітар

«Ціхая ноч» (ням.: Stille Nacht, heilige Nacht) — папулярная калядная песня шматлікіх народаў. На беларускую мову перакладзена Наталляй Арсенневай[6]. Абвешчана ЮНЕСКА нематэрыяльнай культурнай спадчынай у 2011 годзе.[7][8]

«Ціхая ноч» упершыню была выканана напярэдадні Калядаў 1818 года ў парафіяльным касцёле Святога Мікалая ў Оберндорфе-бай-Зальцбург, вёсцы ў Аўстрыйскай імперыі на рацэ Зальцах (цяпер — горад у Аўстрыі). 

Аўтарам слоў, напісаных пасля сканчэння напалеонаўскіх войнаў, з’яўляецца каталіцкі святар айцец Ёзэф Мор, які пераехаў у Оберндорф-бай-Зальцбург за год да першага выканання.

Мор прынёс словы Францу Ксаўеру Груберу, школьнаму настаўніку і арганісту суседняй вёскі, і папрасіў яго скласці мелодыю і гітарны акампанемент для начной імшы на Каляды 1818 года. Гітарны акампанемент быў, верагодна, абраны з той нагоды, што, магчыма, паводка ракі пашкодзіла царкоўны арган.[9]

З моманту стварэння «Ціхая ноч» была перакладзена на каля 140 іншых моў[7][10]. На беларускую мову перакладзена Наталляй Арсенневай[6].

Па-нямецку (арыгінальны тэкст) Па-беларуску (пераклад Н. Арсенневай)[11]
Stille Nacht, heilige Nacht,

Alles schläft; einsam wacht

Nur das traute hochheilige Paar.

Holder Knabe im lockigen Haar,


Schlaf in himmlischer Ruh!

Schlaf in himmlischer Ruh!

Stille Nacht, heilige Nacht,

Hirten erst kundgemacht


Durch der Engel Halleluja,

Tönt es laut von fern und nah:

Christ, der Retter ist da!

Christ, der Retter ist da!


Stille Nacht, heilige Nacht,

Gottes Sohn, o wie lacht

Lieb' aus deinem göttlichen Mund,

Da uns schlägt die rettende Stund'.

Christ, in deiner Geburt!

Christ, in deiner Geburt!

Ціхая ноч, святая ноч!

Усё спіць, сніць даўно.

Толькі Маці Святая ўсцяж

Ціха ў яслях люляе дзіця —

Спі, Сыночак малы,

Люлі, люлі, спі.


А ўгары ўсё гарыць

Серабром зорных крыг,

Хор анёлаў пяе пастухом

Аб дзіцяці, што будзе Хрыстом,

Светлай песняй хвалы

Славяць Збаўцу зямлі.


Ціхая ноч, святая ноч,

У родны край завітай,

Людзям сум і тугу разгані,

Хай жа цешацца ў гэтыя дні,

У ціхую, святую ноч!

У ціхую, святую ноч!

  1. (unspecified title) Праверана 13 снежня 2018.
  2. (unspecified title) Праверана 12 снежня 2018.
  3. http://immaterielleskulturerbe.unesco.at/cgi-bin/unesco/element.pl?eid=68&lang=de
  4. http://immaterielleskulturerbe.unesco.at/cgi-bin/unesco/element.pl?eid=68&lang=en
  5. а б ISWC Network Праверана 20 сакавіка 2020.
  6. а б Літургічныя тэксты для беларускамоўнага багаслужэння
  7. а б 200 гадоў спеву «Ціхая ноч»
  8. Silent Night: Austria’s melodic message of peace ["Ціхая ноч": аўстрыйскае мелодычнае пасланне міра]
  9. Jason Daley. A Brief History of ‘Silent Night’ [Джэйсан Дэйлі. Кароткая гісторыя «Ціхай ночы»]
  10. Ronald M. Clancy, William E. Studwell. Best-Loved Christmas Carols. [Рональд М. Клэнсі, Уільям Э. Стадуэл. Самыя любімыя калядныя спевы] Christmas Classics Ltd, 2000.
  11. Калядныя песні