Шарль Азнавур

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Запыт «Азнавур» перанакіроўваецца сюды; гл. таксама іншыя значэнні.
Шарль Азнавур
фр.: Charles Aznavour
Charles Aznavour Cannes (cropped).jpg
Асноўная інфармацыя
Поўнае імя Шахнур Вахінак Азнавурян
Дата нараджэння 22 мая 1924(1924-05-22)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 1 кастрычніка 2018(2018-10-01)[4][5][…] (94 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна Сцяг Францыі Францыя
Сцяг Арменіі Арменія
Бацька Misha Aznavourian[d]
Жонка Micheline Rugel[d], Evelyne Plessis[d] і Ulla Thorsell[d]
Дзеці Seda Aznavour[d], Misha Aznavour[d] і Katia Aznavour[d]
Музычная дзейнасць
Прафесіі аўтар-выканаўца, сцэнарыст, кінаакцёр, паэт-песеннік, кампазітар, паэт, акцёр, дыпламат, пісьменнік, студыйны музыкант, музыкант, кінарэжысёр, шансанье, спявак
Гады актыўнасці з 1936 года
Інструменты вакал[d][11]
Жанры шансон
Лэйблы EMI, Barclay, Mercury, Monument, Ducretet Thomson, MGM, Polydor, MusArm
Узнагароды
Нацыянальны Герой Арменіі— 2004
Камандор ордэна Ганаровага легіёна
Афіцэр ордэна Ганаровага легіёна
Афіцэр Ордэна Канады
Афіцэр Нацыянальнага ордэна Квебека
 Кавалер ордэна Леапольда II
c-aznavour.com
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку

Шарль Азнавур (фр.: Charles Aznavour, арм.: Շառլ Ազնավուր; 22 мая 1924, Парыж — 1 кастрычніка 2018) — французскі спявак-шансанье, аўтар песень, акцёр армянскага паходжання, пасол Арменіі ў Швейцарыі. Сапраўднае імя — Шахнур Вагінак Азнавуран (арм.: Շահնուր Վաղինակ Ազնավուրյան).

Часта сустракаецца крыху скажоны варыянт другога імя — Варынаг, з-за няслушнага французскага напісання — Varenagh. Быў адным з найпапулярных выканаўцаў у Францыі, а таксама далёка за яе межамі. З 5 мая 2009 года з’яўляўся паслом Арменіі ў Швейцарыі і сталым прадстаўніком краіны ў штаб-кватэры ААН.

Азнавур стварыў прыкладна 1000 песень, сыграў у 60 фільмах і прадаў больш за 100 млн дыскаў. Паводле сумеснага апытання часопіса «TIME» і CNN (1998), Азнавур прызнаны лепшым эстрадным выканаўцам XX стагоддзя. Пражываў у Швейцарыі, лічыў сябе армянінам і французам.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Бацькі — армянскія імігранты Міхаэль Азнавуран[13][14] і Кнара Багдасаран[15][16] — праехаўшы праз Еўропу, затрымаліся ў Парыжы ў чаканні візы ў ЗША. Тут, у парыжскім прадмесці Сен-Жэрмен-дэ-Прэ, і нарадзіўся Шахнур[17] Вагінак[18] Азнавуран[13], таму сям’я вырашыла застацца ў Францыі. Бацька Шарля спяваў у рэстаранах, намагаўся займацца прадпрымальніцтвам, дзеля чаго заснаваў уласны каўказскі рэстаран «Le Caucase», аднак вымушаны быў зачыніць яго ў 1930 годзе.

Ужо з ранніх гадоў бацькі прывучалі Шарля да сцэны, і ў дзевяцігадовым узросце ён кінуў школу і пачаў выступаць пад сцэнічным імем «Азнавур». Спачатку выконваў ролі ў п’есах[19], у 1936 годзе дэбютаваў у кіно. Падчас Другой сусветнай вайны Шарль працягваў выступы ў акупаваным Парыжы, дзякуючы чаму мог гадаваць сям’ю (бацька пайшоў добраахвотнікам на фронт).

У 1944 пачаў супрацоўніцтва з акцёрам П’ерам Рашэ, з гэтага часу пачынаюцца яго першыя спробы напісання і выканання песень. У 1946 годзе яго выступленне пачула Эдзіт Піяф, якая запрасіла яго разам з Рашэ ў супольны тур па Францыі і ЗША[20]. У 1950 годзе, пасля таго, як П’ер Рашэ эміграваў у Канаду, Шарль пачаў выступаць сам пад псеўданімам Шарль Азнавур. У 1954 дабіўся першага поспеху як спявак, выканаўшы ў ЗША сваю песню «Маё жыццё».

Пасля выхаду на экраны фільма Франсуа Труфо «Страляйце ў піяніста» (1960), дзе Азнавур сыграў ролю піяніста кабарэ, ён стаў прызнаным і таленавітым кінаакцёрам.

У 1964 годзе ўпершыню выступіў з гастролямі ў Савецкім Саюзе. У 1970-я Азнавур меў пастаянныя выступы і замежныя гастролі. У 1973 годзе ў Лондане яго песня «Яна» была ўганараваная залатога, а пасля і платынавага дыску — узнагароды, якой ніколі дагэтуль не атрымлівалі французы.

Помнік Шарлю Азнавуру ў Гюмры

Пасля Спітацкага землятрусу Азнавур заняўся дабрачыннай дзейнасцю дзеля дапамогі пацярпелым. У яго гонар названа плошча ў Ерэване, а ў найбольш пацярпелым ад землятрусу горадзе — Гюмры — пастаўлены помнік. Шарль Азнавур уваходзіць у Міжнародны савет павераных Фонду Арменіі, які сабраў больш за 150 млн долараў ЗША на гуманітарную дапамогу і аднаўленне інфраструктуры Арменіі. У 2004 годзе спявак атрымаў найвышэйшае званне Нацыянальныя героя, а ў 2008 — ганаровае грамадзянства Арменіі[21][22]. У 2011 годзе ў Ерэване быў адкрыты музей Шарля Азнавура.

Асабістае жыццё[правіць | правіць зыходнік]

Азнавур быў тройчы жанаты: з Мішленай Ругель (1946)[23], Эвелін Плесі (1956) і Уляй Тэрсель (1967). Меў шэсць дзяцей: Сэду і Шарля ад першага шлюбу; Патрыка ад другога; дзецям ад трэцяга шлюбу надаў рускія імёны Каця, Міша і Коля[24]. Пражывае ў швейцарскім Сен-Сульпі[25].

Зноскі

  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118651331 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 4 кастрычніка 2010.
  2. ↑ Charles Aznavour // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ Charles Aznavour // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. ↑ а б Charles Aznavour est décédé à l'âge de 94 ans — RTL, 2018.
  5. ↑ Who's who in France Праверана 1 кастрычніка 2018.
  6. ↑ Charles Aznavour // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  7. ↑ Charles Aznavour vient de mourir à 94 ans, il avait choisi Mouriès pour y faire son petit paradis provençal — France 3 Provence-Alpes, 2018.
  8. ↑ а б Fichier des personnes décédées Праверана 30 красавіка 2022.
  9. ↑ Du monde à Montfort l'Amaury pour se recueillir sur la tombe de Charles Aznavour — France Bleu, 2018. Праверана 22 жніўня 2019.
  10. ↑ Une dernière fois, les fans ont chanté «Emmenez-moi» pour Charles Aznavour — Le Parisien, 2018. Праверана 22 жніўня 2019.
  11. ↑ Montreux Jazz Festival Database Праверана 25 верасня 2020.
  12. ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118651331 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
  13. ↑ а б Portrait de S.E. Charles Aznavour (фр.). Embassy of the Republic of Armenia in Switzerland. Архівавана з першакрыніцы 30 June 2014.
  14. ↑ Biographie Charles Aznavour. Musicme.com. Праверана 18 жніўня 2015.
  15. ↑ Biodata(недаступная спасылка). Billetnet.fr. Архівавана з першакрыніцы 20 ліпеня 2011. Праверана 1 May 2011.
  16. ↑ CHARLES AZNAVOUR - Encyclopædia Universalis. Universalis.fr. Праверана 18 жніўня 2015.
  17. ↑ The Armenian Genocide: Cultural and Ethical Legacies. — New Brunswick, N.J.: Transaction Publishers, 2007. — С. 215. — ISBN 9781412835923.
  18. ↑ The Film Encyclopedia. — 7th. — New York: HarperCollins. — С. 1653. — ISBN 9780062277114.
  19. ↑ Encyclopedia of Music in the 20th Century / Lol Henderson, Lee Stacey. — Hoboken: Taylor and Francis, 2014. — С. 35. — ISBN 1135929467.
  20. ↑ Charles Aznavour, RFI Musique (December 2008). Праверана 10 February 2011. Архівавана 10 лютага 2011.
  21. ↑ Aznavour Granted Armenian Citizenship, New York Times (10 лютага 2014). Праверана 26 снежня 2008.
  22. ↑ French crooner Charles Aznavour granted Armenian citizenship, France 24 (27 снежня 2008).
  23. ↑ Biography for Charles Aznavour. imdb.com. Праверана 29 студзеня 2013.
  24. ↑ Biographie de Charles AZNAVOUR. leParisien.fr. Праверана 29 студзеня 2013.
  25. ↑ Aznavour: "J'ai été poussé à vivre en Suisse". lematin.ch. Праверана 13 лістапада 2013.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Азнавур Шарль // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0036-6 (т.1).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

q: Шарль Азнавур у Вікіцытатніку
commons: Шарль Азнавур на Вікісховішчы
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Шарль_Азнавур&oldid=4128512"