Шчаўевая кіслата

Шчаўевая кіслата
Агульныя
Хім. формула	C₂H₂O₄
Тэрмічныя ўласцівасці
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS	144-62-7
PubChem	971; 3819775; 18676629
Рэг. нумар EINECS	205-634-3
SMILES	C(=O)(C(=O)O)O
RTECS	RO2450000
ChemSpider	946

Шчаўевая кіслата НООССООН — двухасноўная лімітавая карбонавая кіслата. Належыць да моцных арганічных кіслот. Валодае ўсімі хімічнымі ўласцівасцямі, характэрнымі для карбонавых кіслот. Солі і эфіры шчаўевай кіслаты называюцца аксалатамі.

Бясколерныя крышталі, якія добра раствараюцца ў вадзе.

У прыродзе змяшчаецца ў шчаўі, кісліцы, карамболі, шпінаце і некаторых іншых раслінах у вольным выглядзе і ў выглядзе аксалатаў калію і кальцыю. Упершыню шчаўевая кіслата сінтэзавана ў 1824 годзе нямецкім хімікам Фрыдрыхам Вёлерам з дыцыяну.

Атрутная, асабліва яе дыхлорангідрыд — аксалілхларыд.

Выкарыстанне

Шчаўевая кіслата выкарыстоўваецца ў якасці пратравы пры фарбаванні, для адбельвання саломы, вырабу чарніла, арэхавага і чырвонага дрэва, паліроўкі металаў, ачысткі ўрану ў аналітычнай хіміі.

Гл. таксама

• Рафіды

Літаратура

• Шчаўевая кіслата // Хімічны слоўнік навучэнца: Дапаможнік для вучняў / Б. Н. Качаргін, В. М. Макарэўскі, Л. Я. Гарнастаева, В. С. Аранская. — Мн.: Народная асвета, 2003. — С. 272. — 287 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-12-0621-8.
• Толкачевская Н. Ф. ЩАВЕ́ЛЕВАЯ КИСЛОТА́ (этан­ди­но­вая кис­ло­та) // Большая медицинская энциклопедия : [в 30 т. ] (руск.) / гл. ред. акад. Б. В. Петровский; [Акад. мед. наук СССР]. — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1986. — Т. 27: Хлоракон — Экономика здравоохранения. — 576 с. — 150 800 экз.
• Зефиров Н. С. и др. Химическая энциклопедия. — М.: Большая Российская Энциклопедия, 1998. — Т. 5: Три — Ятр. — 783 с. — ISBN 5-85270-310-9. (руск.)
• Тутурин Н. Щавелевая кислота // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

Спасылкі

• § 31. Карбонавыя кіслоты. Класіфікацыя (Праверана 10 ліпеня 2023) // Электронны дадатак для павышанага ўзроўню да вучэбнага дапаможніка «Хімія» для 10 класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання / Пераклад з рускай мовы Л. Б. Сопат. — Мн.: Адукацыя і выхаванне, 2019. — ISBN 978-985-599-208-1.
• Садртинова Р. Р. Получение щавелевой кислоты // Проблемы современной науки и образования, 2016. (руск.) (Праверана 10 ліпеня 2023)