Шчыліналіснік звычайны |
|
Навуковая класіфікацыя |
---|
прамежныя рангі
Від: | Шчыліналіснік звычайны |
|
Міжнародная навуковая назва |
---|
Schizophyllum commune (Fries)
|
Сінонімы |
---|
Agaricus alneus L., (1755)
Agaricus alneus Reichard, (1780)
Agaricus multifidus Batsch, (1786)
Apus alneus (L.) Gray, (1821)
Merulius alneus (L.) J.F. Gmel., (1792)
Merulius alneus (Reichard) Schumach., (1803)
Merulius communis (Fr.) Spirin & Zmitr., (2004)
Schizophyllum alneum J. Schröt., (1889)
Schizophyllum alneum(Reichard) Kuntze, (1898)
Schizophyllum commune var. multifidum (Batsch) Cooke, (1892)
Schizophyllum multifidum (Batsch) Fr., (1875)
|
|
Шчыліналіснік звычайны (Schizophyllum commune) — від ксілатрофных агарыкальных грыбоў з роду Schizophyllum. Адзін з найбольш шырока распаўсюджаных у свеце відаў грыбоў, які сустракаецца на ўсіх кантынентах, акрамя Антарктыды, дзе няма драўніны, якая магла б быць выкарыстана ў якасці субстрату.
Капялюш у форме ракавіны, з тканкай, засяроджанай ў кропцы мацавання, што нагадвае сцябло. Часта хвалісты, край цвярдзее пры старэнні, жорсткі, валасаты і слізкі, калі вільготны, шэра-белага колеру, да 4 см у дыяметры. Пласцінкі бледна-чырвоныя ці шэрыя. Расце пераважна з восені да вясны на мёртвай драўніне ў хвойных і лісцевых лясах.
Нягледзячы на тое, што еўрапейскія і амерыканскія крыніцы прылічаюць від да неядомых грыбоў, ён не з’яўляецца ядавітым, хоць і прадстаўляе малую кулінарную цікавасць у сувязі са сваёй калянасцю. Грыб на самай справе ядомы і шырока ўжываецца ў ежу ў Мексіцы і іншых трапічных краінах[1]. Аўтары тлумачаць перавагу ў тропіках такіх жорсткіх грыбоў тым, што ў гарачых вільготных умовах больш мясістыя грыбы хутка гніюць, што стварае пэўныя праблемы.
Хоць, як правіла, грыб развіваецца ў гнілой драўніне, з 1950 года зарэгістравана звыш 70 выпадкаў, калі прадстаўнікі гэтага віду станавіліся ўзбуджальнікамі захворванняў у чалавека. У большасці вядомых яны паражалі органы дыхання, выклікаючы алергічныя бронха-лёгачныя мікозы або міцэтому (руск.) (бел. лёгкіх. Ацэнка распаўсюджанасці захворванняў чалавека, выкліканых гэтым відам, можа быць моцна прыніжаная, з прычыны цяжкасці ідэнтыфікацыі віду ўзбуджальніка мікозу, у прыватнасці тое, што большасць выпадкаў зарэгістраваныя ў Японіі, хутчэй за ўсё, звязана не з якімі-небудзь геаграфічнымі фактарамі, а з лепшым знаёмствам японскіх мікрабіёлагаў з дыягнастычнай марфалогіяй віду.
Выкарыстоўваецца для правядзення генетычных і анатамічных даследаванняў[2].
Бялок гідрафабін быў упершыню вылучаны з гэтага віду грыбоў[3].
У жыццёвым цыкле віду палавы працэс ажыццяўляецца шляхам зліцця гіфаў і кантралюецца двума локусамі спарвання, прычым разнастайнасць алеляў локусаў спарвання мае на ўвазе магчымасць існавання да 28 000 тыпаў спарвання. Зліццё магчыма толькі паміж гіфамі розных тыпаў спарвання; гэты механізм абараняе ад блізкароднаснага скрыжавання[4].
Ген віду быў секвеніраваны ў 2010 годзе.
Зноскі