Эмануэль Шыканедэр
| Эмануэль Шыканедэр | |
|---|---|
| Emanuel Schikaneder | |
 | |
| імпрэсарыё, драматург, спявак, акцёр | |
| Імя пры нараджэнні | ням.: Johann Joseph Schikaneder |
| Род дзейнасці | оперны спявак (барытон), імпрэсарыё, лібрэтыст |
| Дата нараджэння | 1 верасня 1751 |
| Месца нараджэння | Штраўбінг, Баварыя |
| Дата смерці | 21 верасня 1812 (61 год) |
| Месца смерці | Вена, Аўстрыйская імперыя |
| Грамадзянства | |
| Жонка | Eleonore Schikaneder[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Эмануэль Шыканедэр (ням.: Emanuel Schikaneder, народжаны Johann Joseph Schikaneder — Іаган Іозеф Шыканедэр; 1 верасня 1751, Штраўбінг, Баварыя — 21 верасня 1812, горад Вена, Аўстрыйская імперыя) — нямецкі оперны спявак (барытон), імпрэсарыё, драматург і лібрэтыст. Найбольш вядомы як лібрэтыст оперы «Чароўная флейта» В. А. Моцарта.
Пачатак кар’еры
[правіць | правіць зыходнік]Прыблізна ў 1773 годзе, Шыканедэ дэбютаваў у складзе тэатральнай трупы Мосера, якая ставіла, акрамя опер, фарсы і зінгшпілі. У 1777 годзе ён ажаніўся з актрысай гэтай трупы, Элеанорай Арт. У тым жа годзе ён удала сыграў Гамлета ў пастаноўцы ў Мюнхене. У 1778 годзе Шыканедэр стаў кіраўніком сваёй уласнай трупы. У 1780 годзе падчас гастроляў у Зальцбургу ён пазнаёміўся з Моцартам.
Пачынаючы з 1785 Шиканедер выступае ў Кернтнертор-тэатры ў Вене, працягваючы працаваць і ў Зальцбургу. У 1789 годзе трупа Шыканедэра ў Theater auf der Wieden, у прыгарадзе Вены. Пастаноўкі трупы, у тым ліку і опера Моцарта «Выкраданне з сераля», маюць вялікі поспех у публікі. Шыканедэр таксама ставіць шэраг опер на казачныя народныя сюжэты, часта выкарыстоўваючы для гэтага складаныя тэхнічныя рашэнні.
Чароўная флейта
[правіць | правіць зыходнік]Кульмінацыяй серыі казачных опер стала «Чароўная флейта» з музыкай Моцарта. Лібрэта было напісана Шыканедэрам, які выкарыстаў разам з традыцыйным сюжэтам шэраг масонскіх знакаў. Сам Шыканедэр сыграў у прэм’ернай пастаноўцы Папагена.
Зноскі
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Kurt Honolka: Papageno. Emanuel Schikaneder. Der große Theatermann der Mozart-Zeit. Salzburg und Wien 1984, ISBN 3-7017-0373-6
- Egon von Komorzynski: Emanuel Schikaneder. Ein Beitrag zur Geschichte des deutschen Theaters. Wien 1951.
- Anke Sonnek: Emanuel Schikaneder. Theaterprinzipal, Schauspieler und Stückeschreiber, Schriftenreihe der Intern. Stiftung Mozarteum, Bd 11, Kassel 1999, ISBN 3-7618-1461-5
- Michael Lorenz: Neue Forschungsergebnisse zum Theater auf der Wieden und Emanuel Schikaneder, Wiener Geschichtsblätter 4/2008, […] Wien 2008 (siehe Weblinks)
- Tadeusz Krzeszowiak: Freihaustheater in Wien 1787—1801. Wirkungsstätte von W. A. Mozart und E. Schikaneder. Sammlung der Dokumente. Böhlau, Wien u. a. 2009, ISBN 978-3-205-77748-9.
- Franz Krojer: Straubing, Schikaneder-Stadt, in: Aufschluss des Gäubodens, München 2006 (Differenz-Verlag), (PDF)
- Eva Gesine Baur: Emanuel Schikaneder. Der Mann für Mozart, München 2012, C. H. Beck, ISBN 978-3-406-63086-6
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]
|
Эмануэль Шыканедэр на Вікісховішчы |
|---|
- Werke von Emanuel Schikaneder bei Zeno.org
- Literatur von und über Emanuel Schikaneder im Katalog der Deutschen Nationalbibliothek Архівавана 5 сакавіка 2016.
- Michael Lorenz: Neue Forschungsergebnisse zum Theater auf der Wieden und Emanuel Schikaneder, Wiener Geschichtsblätter 4/2008, (Verein für Geschichte der Stadt Wien, Wien 2008), S. 15-36.