Эркюль Пуаро
Эркюль Пуаро | |
---|---|
Hercule Poirot | |
![]() | |
Першае з'яўленне | Загадкавае здарэнне ў Стайлзе (1920) |
Апошняе з'яўленне | Заслона (1975) |
Стваральнік | Агата Крысці |
Інфармацыя | |
Пол | Мужчына |
Нацыянальнасць | Бельгіец |
Род заняткаў | прыватны дэтэктыў |
Рэлігія | Католік |
Сваякі | Жуль-Луі Пуаро (бацька), Гадліў Пуаро (маці) |
![]() |
Эркюль Пуаро (фр.: Hercule Poirot) — выдуманы бельгійскі дэтэктыў, створаны брытанскай пісьменніцай Агатай Крысці. Пуаро — найбольш вядомы персанаж Крысці, які з’яўляецца ў 33 раманах, дзвюх п’есах («Чорная кава» і «Алібі») і 51 апавяданні, якія былі апублікаваны паміж 1920 і 1975 гадамі.
Ролю Пуаро гралі на радыё, у кіно і на тэлебачанні розныя акцёры, у тым ліку Осцін Трэвар, Джон Мофат, Альберт Фіні, Пітэр Усцінаў, Іэн Холм, Тоні Рэндал, Альфрэд Моліна, Орсан Уэлс, Дэвід Сушэ, Кенет Брана і Джон Малкавіч.
Жыццё
[правіць | правіць зыходнік]
Паходжанне
[правіць | правіць зыходнік]Крысці наўмысна не ўдакладняла паходжанне Пуаро, бо ўжо ў ранніх раманах ён лічыўся пажылым чалавекам. У «Аўтабіяграфіі» яна прызналася, што ўжо ўяўляла яго старым у 1920 годзе. Але тады яна не ведала, што будзе пісаць творы з Пуаро яшчэ на працягу дзесяцігоддзяў[1].
Кароткі ўрывак з «Вялікай чацвёркі» дае інфармацыю пра нараджэнне Пуаро ці, прынамсі, пра дзяцінства ў горадзе Спа, Бельгія: «Але ў сам Спа мы не паехалі. Мы збочылі з галоўнай дарогі і паглыбіліся ў лісцяны гушчар узгоркаў, пакуль не дабраліся да маленькай вёсачкі і ізаляванай белай вілы на схіле ўзгорка». Крысці намякае, што гэта «ціхае месца ў Ардэнах» недалёка ад Спа і ёсць месцазнаходжанне сямейнага дома Пуаро.
Іншая версія сцвярджае, што Пуаро нарадзіўся ў вёсцы Элезель (правінцыя Эно, Бельгія)[2]. У цэнтры гэтай вёскі можна ўбачыць некалькі мемарыялаў, прысвечаных Эркюлю Пуаро. У працах Крысці няма спасылкі на гэта, але ў Элезель захоўваецца копія пасведчання аб нараджэнні Пуаро ў мясцовым мемарыяле, які «пацвярджае» нараджэнне Пуаро, у якім яго бацьку і маці клічуць Жуль-Луі Пуаро і Гадліў Пуаро.
Крысці пісала, што Пуаро з’яўляецца каталіком з нараджэння[3], але няшмат вядома пра яго пазнейшыя рэлігійныя перакананні, за выключэннем згадак пра яго «хаджэнне ў касцёл» і выпадковых зваротаў да «le bon Dieu» (бел. «міласцівы Гасподзь»)[заўв 1]. Крысці дае мала інфармацыі пра дзяцінства Пуаро, толькі згадваючы ў «Трагедыі ў трох актах», што ён паходзіць з вялікай, але небагатай сям’і, і мае па меншай меры адну малодшую сястру. Акрамя французскай і англійскай, Пуаро таксама свабодна валодае нямецкай[5].
Паліцэйскі
[правіць | правіць зыходнік]Густаў … не быў паліцэйскім. Я ўсё жыццё працаваў з паліцэйскімі і ведаю. Ён мог сысці за дэтэктыва для старонняга чалавека, але не для таго, хто сам быў паліцэйскім.
- — Эркюль Пуаро, Эрыманфскі кабан[6]
Эркюль Пуаро працаваў у паліцыі Бруселя да 1893 года[7]. Пра гэтую частку яго жыцця згадваецца вельмі мала, але ў «Нямейскім льве» (1939) Пуаро згадвае свой выпадак у Бельгіі, калі «багаты вытворца мыла … атруціў сваю жонку, каб мець магчымасць ажаніцца са сваёй сакратаркай». Паколькі Пуаро часта ўводзіў у зман адносна свайго мінулага, каб атрымаць інфармацыю, праўдзівасць гэтага сцвярджэння невядомая; гэта, аднак, адпужвае патэнцыйнага забойцу жонак. У апавяданні «Скрынка цукерак» (1923) Пуаро расказвае капітану Артуру Гасцінгсу пра тое, што ён лічыць сваёй адзінай няўдачай. Пуаро прызнаецца, што яму не ўдалося раскрыць злачынства «незлічоную колькасць» разоў:
Мяне выклікалі занадта позна. Вельмі часта іншы, які працуе над той жа мэтай, прыходзіць туды першым. Двойчы я захварэў, калі я быў на мяжы поспеху.
Тым не менш, у «Скрынцы цукерак» ён разглядае выпадак 1893 года[заўв 2] як адзіную няўдачу, што здарылася па ягонай уласнай віне. Варта памятаць, што Пуаро — ненадзейны апавядальнік у тым, што датычыцца яго мінулага, і невядома, ці Крысці ўвогуле распрацоўвала гэтую гісторыю колькі-небудзь падрабязна. У час працы ў паліцыі Пуаро застрэліў чалавека, які страляў з даху ў людзей унізе на вуліцы[9]. У рамане «Смерць лорда Эджвара» Пуаро прызнаецца, што навучыўся чытаць тэкст, перавернуты дагары нагамі, калі працаваў у паліцыі. Прыблізна тады ж ён пазнаёміўся з Ксаўе Букам, дырэктарам «Міжнароднай кампаніі спальных вагонаў». Інспектар Джэп пралівае святло на некаторую інфармацыю аб кар’еры Пуаро ў бельгійскай паліцыі, прадстаўляючы яго калегу:
Вы чулі, што я казаў пра містэра Пуаро? У 1904 годзе мы з ім працавалі разам — справа аб фальсіфікацыі Аберкромбі — вы памятаеце, яго затрымалі ў Бруселі. Ах, вось гэта былі дні, Moosier[заўв 3]. Далей, вы памятаеце «Барона» Альтара? Для вас ён быў жулікам не пад сілу! Ён выслізнуў з лап паловы паліцыі ў Еўропе. Але мы злавілі яго ў Антверпене — дзякуючы містэру Пуаро[10].
У «Падвойнай падказцы» Пуаро згадвае, што ён быў начальнікам паліцыі Бруселя, пакуль «Вялікая вайна» (Першая сусветная вайна) не прымусіла яго з’ехаць у Англію.
Прыватны дэтэктыў
[правіць | правіць зыходнік]Я зайшоў у пакой майго сябра Пуаро і выявіў, што ён, на жаль, вельмі перагружаны працай. Ён настолькі ўвайшоў у раж, што кожная багатая жанчына, якая страціла бранзалет або хатняе кацяня, спяшалася заручыцца паслугамі вялікага Эркюля Пуаро[11].
Падчас Першай сусветнай вайны Пуаро з’ехаў з Бельгіі ў Англію ў якасці бежанца, хоць і вяртаўся некалькі разоў. 16 ліпеня 1916 года ён зноў сустрэўся з капітанам Артурам Гасцінгсам, які быў яго сябрам на працягу ўсяго жыцця, і раскрыў першую са сваіх спраў, якая была апублікаваная: «Загадкавае здарэнне ў Стайлзе». Відавочна, што Гасцінгс і Пуаро ўжо сябры, калі яны сустракаюцца ў другой главе, бо Гасцінгс кажа Сінціі, што не бачыў яго «некалькі гадоў». У «Пуаро Агаты Крысці» Гасцінгс расказвае, што яны пазнаёміліся на справе аб стральбе, дзе Гасцінгс быў падазраваным[заўв 4]. Падрабязнасці, такія як справа 1916 года і тое, што Гасцінгс сустракаўся з Пуаро ў Бельгіі, прыведзены ў першай главе «Заслоны». Пасля гэтай справы Пуаро, відаць, прыцягнуў увагу брытанскіх спецслужбаў і ўзяўся за справы для брытанскага ўрада, у тым ліку сарваў спробу выкрадання прэм’ер-міністра[заўв 4]. Чытачам было сказана, што брытанскія ўлады даведаліся пра глыбокія даследчыя здольнасці Пуаро ад некаторых членаў бельгійскай каралеўскай сям’і.
Заўвагі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ У рамане «Taken at the Flood» (кніга II, глава 6) Пуаро ідзе маліцца ў касцёл, выпадкова сустракае аднаго з падазраваных і мімаходзь размаўляе з ім пра грэх і споведзь[4].
- ↑ Дата пададзена ў рамане 1932 года «Peril at End House»[8].
- ↑ Няправільнае вымаўленне французскага «спадар» — Monsieur.
- ↑ а б Прыгадваецца ў апавяданні «Скрадзены прэм’ер-міністр»[12].
Зноскі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Havlíčková, Andrea. Agatha Christie and her Great Detective (based on Poirot Investigates and Hercule Poirot's Christmas, reflecting 1920s and 1930s) . Masaryk University Information System (10 лістапада 2008).
- ↑ In the province of Hainaut, the village of Ellezelles adopts detective Hercule Poirot (англ.). Belles Demeures (10 верасня 2018). Праверана 17 December 2018.
- ↑ Christie 1947a
- ↑ Christie 1948
- ↑ Christie 2011
- ↑ Christie 1947c
- ↑ Christie 2009b, глава 15.
- ↑ Christie 2009b, глава 15
- ↑ Christie 1975, пасляслоўе.
- ↑ Christie 1939, глава 7.
- ↑ Christie 2013b
- ↑ Christie 2012
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Christie, Agatha (1939) [1920]. The Mysterious Affair at Styles. Penguin. ISBN 978-1-61298-214-4.
- Christie, Agatha (1947a). "The Apples of the Hesperides". The Labours of Hercules. Collins.
- Christie, Agatha (1947c) [February 1940]. "The Erymanthian Boar". The Labours of Hercules. Collins.
- Christie, Agatha (1948). Taken at the Flood.
- Christie, Agatha (1975). Curtain: Poirot's Last Case. HarperCollins. ISBN 978-0-00-712112-0.
- Christie, Agatha (17 March 2009b) [1932]. Peril at End House. HarperCollins. ISBN 978-0-06-174927-8.
- Christie, Agatha (29 March 2011). Murder on the Orient Express: A Hercule Poirot Mystery. HarperCollins. ISBN 978-0-06-207350-1.
- Christie, Agatha (12 April 2012). The Kidnapped Prime Minister: A Hercule Poirot Short Story (ebook ed.). HarperCollins Publishers. ISBN 978-0-00-748658-8.
- Christie, Agatha (23 July 2013b). Double Sin: A Hercule Poirot Story. HarperCollins. ISBN 978-0-06-229845-4.