Юравіцкае ўзвышша

Юравіцкае ўзвышша
Юравічы (Калінкавіцкі раён)
Каардынаты: 51°56′30″ пн. ш. 29°32′00″ у. д.
Размяшчэнне	Беларусь
Юравіцкае ўзвышша

Ю́равіцкае ўзвышша — краявое ледавіковае ўтварэнне ў межах Мазырскага Палесся. Размешчана ў Калінкавіцкім раёне Гомельскай вобласці Беларусі, на левабярэжжы ракі Прыпяць. Абсалютныя адзнакі 150—170 м, цягнецца з захаду на ўсход на 6 км, з паўночнага ўсходу на паўднёвы захад да 8 км. Мае аднолькавую будову з Мазырскай градой, працягам яго з'яўляюцца два ланцугі краявых ледавіковых утварэнняў, якія належаць да Хойніцка-Брагінскіх вышынь.

Юравіцкае ўзвышша сфарміравалася ў час мазырскай (валынскай) фазы адступання дняпроўскага ледавіка, калі было часткай Мазырскай грады. У канцы паазерскага зледзянення аддзялілася ад грады ў выніку прарыву яе водамі р. Прыпяць. Складзена з чырвона-бурых марэнных суглінкаў з праслоямі пяскоў, перакрытых маламагутным чахлом з лёсападобных суглінкаў. Тоўшча дыслацыравана.

Узвышша — самы буйны і марфалагічна выразны краявы масіў на міжрэччы Прыпяці і Дняпра. Рэльеф градавы і ўзгорысты з адноснымі перавышэннямі 10—20 м. Узгоркі арыентаваны з паўночнага ўсходу на паўднёвы захад. У межах масіва, перекрытага маламагутным лёсападобным чахлом, распаўсюджаны суфазійныя западзіны. Заходні схіл павернуты да Прыпяці, стромкі, кароткі, парэзаны ярамі, для ўсходняга — характэрныя кароткія лагчыны. На ўсходзе і поўначы ўзвышша паступова пераходзіць у спадзістахвалістую водна-ледавіковую раўніну, паўднёвы схіл выражаны яскрава.

Глебы дзярнова-падзолістыя слаба- і сярэднеападзоленыя, месцамі слабаэрадзірававыя сугліністыя, добра асвоеныя пад сельскагаспадарчыя ўгоддзі. Большая частка пад ворывам.

На паўднёва-заходняй ускраіне Юравіцкага ўзвышша выяўлена познапалеалітычная стаянка чалавека (26—22 тыс. гадоў назад).

Літаратура

• Харанічава Г. Т. Юравіцкае ўзвышша // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.