Юрый Мікалаевіч Кежа

Дадаць спасылкі
З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Юрый Мікалаевіч Кежа
Дата нараджэння 22 верасня 1986(1986-09-22) (37 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства Сцяг Беларусі Беларусь
Род дзейнасці выкладчык універсітэта
Навуковая сфера гісторыя
Месца працы
Навуковая ступень кандыдат гістарычных навук (2017)
Навуковае званне дацэнт
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Дзяніс Уладзіміравіч Дук

Юрый Мікалаевіч Кежа (нар. 22 верасня 1986 года, Наваполацк, Віцебская вобласць) — беларускі гісторык, кандыдат гістарычных навук (2017), дацэнт (2020).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў 1986 годзе ў Наваполацку. Скончыў у 2009 годзе гісторыка-філалагічны факультэт Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта па спецыяльнасці «Гісторыя». У 2011 годзе там жа абараніў магістарскую дысертацыю па спецыяльнасці «Айчынная гісторыя». Тэма магістарскай дысертацыі: «Станаўленне і развіццё палітычнай сістэмы на беларускіх землях у ІХ — першай палове ХІІІ стст.». У 2012—2016 гадах навучаўся ў аспірантуры пры кафедры гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі Рэспубліканскага інстытута вышэйшай школы па спецыяльнасці «Айчынная гісторыя».

Дысертацыю на саісканне вучонай ступені кандыдата гістарычных навук па спецыяльнасці «Айчынная гісторыя» абараніў 17 мая 2017 годзе ў Інстытуце гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Тэма кандыдацкай дысертацыі: «Станаўленне і развіццё княжацкай улады ў Полацкай зямлі X—XII стст.». Навуковы кіраўнік — Дзяніс Уладзіміравіч Дук. 23 снежня 2020 года рашэннем ВАК Рэспублікі Беларусь было прысвоена вучонае званне дацэнта па спецыяльнасці «Гісторыя».

З 2013 года працаваў на кафедры гісторыі і турызму Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Пэўны час займаў пасаду намесніка дэкана інжынерна-будаўнічага факультэта ПДУ, намесніка дэкана фінансава-эканамічнага факультэта гэтага ж універсітэта. 30 чэрвеня 2023 года звольнены з універсітэта па дамове бакоў.

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Займаецца даследаваннем праблем генезіса і развіцця княжацкай улады і яе легітымізацыі ў Полацкай зямлі Х-ХІІ стст. Вывучае пытанні тагачасных сацыяльных структур, княжацкай ўлады, міжкняжацкіх адносін, інстытута веча, палітычную гісторыю дынастый Рагвалодавічаў і Рурыкавічаў, палітычнага ладу сярэднявечнага Полацка і Полацкай зямлі, культа Барыса і Глеба і інш.

Ён упершыню на сучаснай метадалагічнай аснове прапанаваў канцэпцыю станаўлення і развіцця ўладарнай княжацкай Полацкай зямлі ранняга сярэднявечча (Х-ХІІ стст). Ім паказана, што палітычны інстытут княжацкай улады ў Полацкай зямлі ў ХІ-ХІІ стст. меў асаблівыя рысы, якія адрозніваліся ад іншых зямель-княстваў на тэрыторыі Русі. Таксама ён даводзіў, што прадстаўнікі полацкага княжацкага дому пазіцыянавалі сябе як адасобленую ад Рурыкавічаў княжацкую дынастыю Рагвалодавічаў, якая мела манапольнае права на ўладу ў рэгіёне Падзвіння і шэрагу іншых зямель.

Бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Манаграфічныя выданні[правіць | правіць зыходнік]

  • Полацк у святле станаўлення гістарычных і нацыянальных форм беларускай дзяржаўнасці (IX—XX стст.) / [Д. У. Дук, Ю. М. Кежа і інш.]. — Магілёў: МДУ, 2019. — 128 с.

Выбраныя навуковыя артыкулы[правіць | правіць зыходнік]

  • Генезіс княжацкай улады на беларускіх землях у VIII-ХІ стст. / Ю. М. Кежа // Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. — 2010. — № 7. — С. 7-13.
  • Сакралізацыя княжацкай улады ва ўсходнеславянскім грамадстве / Ю. М. Кежа // Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. — 2011. — № 9. — С. 18-24.
  • Когда Волхов течёт вспять. Поход князя Всеслава на Новгород 1066 г. / Ю. Н. Кежа // Родина. — 2013. — № 5. — С. 76-78.
  • Асноўныя фактары станаўлення і легітымізацыі княжацкай улады на беларускіх землях у VIII—X стст. / Ю. М. Кежа // Studia Historica Europae Orientalis. — 2013. — Вып. 6. — С. 7-60.
  • Месца і роля полацкіх князёў у сістэме ўлады Старажытнай Русі ХІ ст. / Ю. М. Кежа // Научные труды Республиканского института высшей школы.— 2015. — Вып. 15. — С. 75-82.
  • Фарміраванне памежных фарпостаў у Х—ХІ ст. усходнееўрапейскіх славянскіх дзяржаў / Ю. Н. Кежа // Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі: Браслаўскія чытанні: (да 950-годдзя горада Браслава). — Мн.: Беларуская навука, 2016. — С. 15—25.
  • Княжацкі культ святых Барыса і Глеба ў Полацкай зямлі ХІІ ст. / Ю. Н. Кежа // Беларускае Падзвінне: вопыт, методыка і вынікі палявых і міждысцыплінарных даследаванняў. Зборнік навуковых артыкулаў ІІІ міжнароднай навуковай канферэнцыі . — 2016. — С. 7—18.
  • Полоцкий клад 1984 г.: к вопросу о социальных отношениях раннего средневековья / Ю. Н. Кежа //Электронны зборнік навуковых артыкулаў ІV міжнароднай навуковай канферэнцыі да 50-годдзя Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Пад агульнай рэдакцыяй І. Корсак. 2018.— С. 409—418.
  • Нахождение Антиохово: к негативному образу Веселава Полоцкого в древнерусском летописании / Ю. Н. Кежа // Веснік Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя А. А. Куляшова. — 2020. — № 1 (55). — С. 36—42.
  • Нашчадкі Рагвалода і пачаткі дзяржаўнасці на беларускіх землях: разважанні да першага тома «Гісторыі беларускай дзяржаўнасці» / Д. Дук, Ю. Кежа // Беларускі гістарычны часопіс. — 2020. ― № 2. ― С. 3―8
  • Полоцкие кривичи в письменных источниках: этническая общность или интеллектуальный конструкт? / Ю. Н. Кежа // Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. — 2020. № 9. — С. 45—49.
  • Княжеские дары в Древней Руси: символические формы коммуникации и репрезентации власти / Ю. Н. Кежа // Древняя Русь. Вопросы медиевистики. — 2021. — Вып. 83 (1). — С. 6—25

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Юрый_Мікалаевіч_Кежа&oldid=4614384"