Юхан Готліб Ган

Юхан Готліб Ган
Дата нараджэння	19 жніўня 1745(1745-08-19)[…]
Месца нараджэння	Q10613561?, Уванокер, лен Еўлебарг, Швецыя
Дата смерці	8 снежня 1818(1818-12-08)[…] (73 гады)
Месца смерці	Falu Kristine church parish[d], Фалун, лен Даларна, Швецыя
Грамадзянства	Швецыя
Бацька	Hans Jacob Gahn[d]
Маці	Anna Maria Schulzen[d]
Род дзейнасці	хімік
Навуковая сфера	хімія
Альма-матар	Упсальскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Торберн Улаф Бергман
Член у	Шведская каралеўская акадэмія навук Баварская акадэмія навук
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юхан (Ёхан, Іаган) Готліб Ган (шведск.: Johan Gottlieb Gahn; 19 жніўня 1745 — 8 снежня 1818) — шведскі хімік і мінералог. Першым атрымаў металічны марганец (1774) і вывучыў яго ўласцівасці.

Біяграфія

Вучыўся ва Упсальскім ўніверсітэце (1762—1770), дзе пазнаёміўся з мінералогам Торбернам Бергманам і хімікам Карлам Шэеле. У 1769 годзе быў першым, хто выявіў, што ў касцях утрымоўваецца фосфар. Таксама ён прапанаваў спосаб атрымання фосфару з касцявога попелу за кошт апрацоўкі яе сернай кіслатой і аднаўленнем атрыманых кіслых фасфатаў вугалем пры награванні. У 1770 годзе пасяліўся ў горадзе Фалун, дзе ўнёс шэраг паляпшэнняў у вытворчасць выплаўлення медзі. Прымаў удзел у стварэнні заводаў, якія вырабляюць купарвас, серу і чырвоную фарбу. У 1774 г. К. Шэеле паказаў, што ў рудзе піралюзіту змяшчаецца невядомы метал і паслаў ўзоры руды Ю. Гану, які награваючы ў печы піралюзіт з вугалем, першым атрымаў металічны марганец (1774) і вывучыў яго ўласцівасці. У 1770—1784 гадах дырэктар медзеплавільнага завода ў Фалуне, з 1785 года член Бергкалегіі ў Стакгольме. У 1784 годзе быў абраны членам Шведскай каралеўскай акадэміі навук. Прыняў удзел у адкрыцці селену Ё. Я. Берцэліусам (1817).