Яўген Іванавіч Барычэўскі

Яўген Іванавіч Барычэўскі
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	17 (29) снежня 1883
Месца нараджэння	Мінск, Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	12 верасня 1934(1934-09-12) (50 гадоў)
Месца смерці	Менск, БССР, СССР
Пахаванне	Вайсковыя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  РСФСР  БССР
Альма-матар	гісторыка-філалагічны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта[d]
Месца працы	Інстытут літаратуразнаўства НАНБ
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	літаратуразнавец, перакладчык
Мова твораў	беларуская
Выявы на Вікісховішчы

Яўге́н (Аўге́н) Іва́навіч Барычэ́ўскі (17 (29) снежня 1883, Мінск — 12 верасня 1934, Менск) — беларускі літаратуразнавец і перакладчык. Прафесар (1928).

Біяграфія

Яўген Барычэўскі

Нарадзіўся ў сям’і натарыуса. Скончыў Мінскую класічную гімназію (1903), паступіў у Берлінскі ўніверсітэт. У 1904 годзе перавёўся на гісторыка-філалагічны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта, які скончыў у 1910 годзе. Атрымаў залаты медаль за выпускную працу «Рэалізм Гартмана».

Працаваў у Маскоўскім універсітэце, выкладаў рускую літаратуру ў сярэдніх навучальных установах Масквы, займаўся навукова-літаратурнай дзейнасцю, друкаваў артыкулы і даследаванні ў маскоўскіх часопісах і газетах. З восені 1918 года прызначаны навуковым сакратаром Музейнага аддзела Наркамасветы. У пачатку 1922 года запрошаны на працу ў БДУ. Працаваў у Менскай цэнтральнай партыйнай школе (1924—1927), у Інбелкульце і Інстытуце літаратуры і мастацтва АН БССР (1927—1933). Прафесар. У 1930-х абвінавачваўся ў «нацдэмаўшчыне». Памёр 12 верасня 1934 года ў Менску ад раку. Пахаваны на Вайсковых могілках, месцазнаходжанне магілы невядомае.

Навуковая дзейнасць

Пісаў на беларускай і рускай мовах. У 1922 годзе ў Маскве выйшла складзеная Барычэўскім кніга «Мир искусств в образах». У 1927 годзе ў Менску выдадзены працы «Тэорыя санету» і «Паэтыка літаратурных жанраў», якія найбольш глыбока ў тагачасным беларускім літаратуразнаўстве тлумачылі прыроду мастацтва ў яго сувязі з сацыяльна-гістарычнымі і грамадскімі з'явамі.

Артыкулы і даследаванні па пытаннях паэтыкі і эстэтыкі, прысвечаныя творчасці Янкі Купалы, Якуба Коласа, Максіма Багдановіча, Максіма Гарэцкага, рускіх, нямецкіх, французскіх пісьменнікаў, друкаваліся ў «Працах Беларускага дзяржаўнага універсітэта», у часопісах «Маладняк», «Узвышша», «Полымя», «Трыбуна мастацтва». Аўтар дапаможніка для студэнтаў-завочнікаў «Паэтыка. Курс для завочнага педфаку» (1929—1930). Удзельнічаў у падрыхтоўцы Збору твораў Максіма Багдановіча ў 2 т. (1927—1928).

Карыстаўся крыптанімам Е. Б. За часамі беларусізацыі карыстаўся формай імя Аўген.

Літаратура

• Барычэўскі Яўген Іванавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 2: Аршыца — Беларусцы. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2), ISBN 985-11-0035-8.
• Яўген Іванавіч Барычэўскі // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992—1995. — Т. 1.
• Барычэўскі Яўген // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — ISBN 5-340-00709-X.
• Барычэўскі Яўген Іванавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 77. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Календарыюм // «Czasopis» № 12/2003
• Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. У 5 т. Т. 1. — Мінск, 1984.
• Чарнякевіч Ц. Мінск — Берлін — Масква — Мінск: Германіяна Яўгена Барычэўскага // Літаратура і мастацтва. № 5. — 2011, 4 лют.

Спасылкі

• Барычэўскі А. І. Поэтыка літаратурных жанраў (нявызн.) . Беларускае Дзяржаўнае Выдавецтва. Менск, 1927. Архівавана з першакрыніцы 12 верасня 2021.