Перайсці да зместу

Яўген Анегін (раман)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Яўген Анегін
Евгеній Онѣгинъ
Выданне
Вокладка першага выдання першай главы, 1825 год
Жанр раман у вершах
Аўтар Аляксандр Сяргеевіч Пушкін
Мова арыгінала руская
Дата напісання 1823—1830
Дата першай публікацыі 1825—1832, 1833
Ілюстратар Ілья Яфімавіч Рэпін
Прысвечаны Pyotr Pletnyov[d]
Персанажы Tatyana Larina[d], Eugene Onegin[d], Q105194669?, Vladimir Lensky[d] і Olga[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Яўге́н Ане́гін» — раман у вершах рускага паэта Аляксандра Сяргеевіча Пушкіна, пачаты 9 мая 1823 года і скончаны 5 кастрычніка 1831 года, адзін з самых значных твораў рускага пісьменства. Аповед вядзецца ад імя безыменнага аўтара, які, зрэшты, у першых жа строфах назвае Анегіна «друг мой старадаўні». Паводле вядомага вызначэння В. Р. Бялінскага, Пушкін назваў «Яўгена Анегіна» раманам у вершах, паколькі ў ім выяўлена «жыццё ва ўсёй яго празаічнай рэчаіснасці»[1].

Аляксандр Пушкін працаваў над гэтым раманам цягам больш чым сямі гадоў[2]. Працу над ім Пушкін называў чынам — з усёй сваёй творчай спадчыны толькі «Барыса Гадунова» ён характарызаваў тым жа словам. У творы на шырокім фоне карцін рускага жыцця паказаны драматычны лёс прадстаўнікоў рускага дваранства першай чвэрці XIX стагоддзя.

Гісторыя стварэння

[правіць | правіць зыходнік]

Пушкін пачаў працу над «Яўгенам Анегіным» 9 мая 1823 года ў Кішынёве, падчас сваёй ссылкі. Аўтар адмовіўся ад рамантызму як вядучага творчага метада і пачаў пісаць рэалістычны раман у вершах, хаця ў першых главах яшчэ заўважны ўплыў рамантызму. Твор стаў першым раманам у вершах у гісторыі сусветнай літаратуры (але жанравым штуршком паслужыла паэма «Дон Жуан» Дж. Байрана (1819 год))[3][4][5].

Беларускія пераклады

[правіць | правіць зыходнік]

Раман перакладаўся на беларускую мову А. Дударом (1936) і А. Куляшовым (1949).

  1. Белинский В. Г. Полное собрание сочинений: в 12 томах. Т. 12: Статьи о Пушкине.— Статьи, рецензии и заметки, оставшиеся неизвестными С. А. Венгерову и не вошедшие в предыдущие одиннадцать томов его издания сочинений Белинского / под редакциею и с примечаниями С. А. Венгерова. — Москва; Ленинград: Гос. изд., 1926. — С. 44. — XVI, 564 с.
  2. «Евгений Онегин» // Путеводитель по Пушкину. — 1931 (текст). feb-web.ru. Архівавана з першакрыніцы 19 снежня 2019. Праверана 9 жніўня 2019.
  3. Вяч. Иванов. Собр. соч. Т.4. «Роман в стихах». www.v-ivanov.it. Архівавана з першакрыніцы 15 лютага 2025. Праверана 27 жніўня 2024.
  4. Джон Гаррард Сравнительный анализ героинь «Дон Жуана» Байрона и «Евгения Онегина» Пушкина // Вопросы литературы : журнал. — 1996. — Лістапад — № 6. — С. 153—177.
  5. Первый роман в стихах: топ-10 интересных фактов о «Евгении Онегине» Пушкина - Нацпроекты России (руск.). АНО Национальные приоритеты (2 кастрычніка 2021). Архівавана з першакрыніцы 27 жніўня 2024. Праверана 27 жніўня 2024.