Яўген Мікалаевіч Кудраўцаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Яўген Мікалаевіч Кудраўцаў
Нараджэнне 7 кастрычніка 1837(1837-10-07)
Смерць 1 чэрвеня 1904(1904-06-01) (66 гадоў)
Месца пахавання
Адукацыя
Дзейнасць інжынер у цывільным будаўніцтве, архітэктар, палітык, дзяржаўны дзеяч
Узнагароды
ордэн Святой Ганны I ступені ордэн Святога Станіслава I ступені ордэн Святога Уладзіміра 3 ступені ордэн Святога Уладзіміра 4 ступені ордэн Святой Ганны 2 ступені ордэн Святога Станіслава 2 ступені ордэн Святога Станіслава 3 ступені кавалер Вялікага крыжа ордэна Кароны Румыніі
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Яўген Мікалаевіч Кудраўцаў (7 кастрычніка 1837, Пенза — 1 ліпеня 1904, Санкт-Пецярбург) — расійскі інжынер і архітэктар[1], дзяржаўны дзеяч Расійскай імперыі, удзельнік руска-турэцкай вайны 1877—1878 гадоў, калужскі віцэ-губернатар, сапраўдны тайны саветнік.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Дзяцінства і адукацыя[правіць | правіць зыходнік]

Кудраўцаў нарадзіўся 7 кастрычніка 1837 года ў Пензе. Яго бацька Мікалай Фёдаравіч Кудраўцаў выходзіў з духоўнага саслоўя, быў кіраўніком Ніжагародскай, затым Саратаўскай палатамі дзяржаўных маёмасцяў  (руск.) і завяршыў службу ў чыне стацкага саветніка; 10 жніўня 1850 года ўнесены ў 3-ю частку дваранскай радаслоўнай кнігі Разанскай губерні. Яго брат Аляксей Мікалаевіч Кудраўцаў быў дыпламатам, расійскім генеральным консулам у Берліне і Стакгольме, сапраўдным стацкім саветнікам і складаўся ў званні камергера.

Па сканчэнні курса ў Пецярбургскім будаўнічым вучылішчы ў 1857 годзе атрымаў чын калежскага сакратара.

Прафесійная дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

7 жніўня 1857 года прызначаны на службу ў магілёўскую, а 27 кастрычніка 1859 года — у разанскую губернскую будаўнічую і дарожную камісію. У Магілёўскай губерні тэхнічная дзейнасць Я. Кудраўцава абмяжоўвалася нязначнымі працамі па рамонце казённых будынкаў і назіраннем за прыватнымі пабудовамі ў г. Гомелі пасля пажару 1856 года[2]. У Разанскай губерні рабіў больш значныя казённыя рамонтныя працы і назіраў за пабудовай касімаўскага турэмнага замка і складаў праекты казённых і прыватных пабудоў[1].

21 жніўня 1864 года прылічыўся да Міністэрства ўнутраных спраў з адкамандзіраваннем спачатку ў распараджэнне разанскага губернатара, а потым у дэпартамент выканаўчай паліцыі[1].

22 верасня 1864 года на яго было ўскладзена справаводства асобай камісіі, створанай пры Міністэрстве ўнутраных спраў пад кіраўніцтвам графа Д. М. Талстога  (руск.), для абмеркавання, галоўным чынам, пытання пра далейшае існаванне Будаўнічага вучылішча. Старшыня дазволіў Я. Кудраўцаву, як былому выхаванцу гэтай установы, абмаляваць мэты і значэнне апошняга. Вынікам гэтага дакладу стала прыняцце Будаўнічага вучылішча ў вядзенне Міністэрства ўнутраных спраў[1]. Начальнік вучылішча генерал А. Ф. Лішын  (руск.) успамінаў:

Справаводства гэтай камісіі вёў Яўген Мікалаевіч Кудраўцаў, выпускнік 1857 года. Па выніках яго дакладу найвышэйшым павяленнем ад 23 ліпеня 1865 года. Будаўнічае вучылішча было перададзена ў Міністэрства ўнутраных спраў. Усё справаводства, якое тычыцца вучылішча, перайшло ў Дэпартамент агульных спраў пры Міністэрстве. Пакладзеныя па штаце супрацоўнікі ваеннага звання паступова замяніліся грамадзянскімі чынамі, пераважна былымі нашымі выхаванцамі. Увялі новую форму адзення, як у грамадзянскіх установах, ротныя камандзіры і афіцэры замяняліся выхавацелямі. Адмянілі уступныя экзамены па малюнку і чарчэнні, гэта пашырыла магчымасці паступлення, але знізіла ўзровень выпускнікоў, усталявалі стыпендыі[3]

У тым жа годзе, па запрашэнні губернатара графа М. Мураўёва, Я. Кудраўцаў быў камандзіраваны ў Ковенскую губерню. Тут ён выконваў наступныя абавязкі: сакратара будаўнічага аддзялення губернскага праўлення, саветніка таго ж праўлення, старшыні пажарнага камітэту, дырэктара губернскага турэмнага камітэту, члена і справавода наступных камітэтаў: губернскага царкоўна-будаўнічага, па пабудове праваслаўных цэркваў у паветах, па ўладкаванні памяшканняў для рымска-каталіцкага духавенства, па адшуканні спосабаў да асушэння вуліц і плошчаў у г. Коўне і па ўладкаванні ў ім маставых і тратуараў[1].

З ад’ездам графа Мураўёва, Я. Кудраўцаў зноў прылічыўся да Міністэрства ўнутраных спраў з адкамандзіраваннем у распараджэнне Санкт-Пецярбургскага обер-паліцмастра  (руск.) для прывядзення ў парадак спраў 1-га дэпартамента ўправы дабрачыння[1].

У 1867 годзе прызначаны саветнікам сімбірскага губернскага праўлення, пры чым выконваў абавязкі члена статыстычнага камітэту і дырэктара турэмнага камітэту[1]. З 3 мая 1868 года складаўся ў чыне надворнага саветніка.

Дзяржаўная служба[правіць | правіць зыходнік]

У 1870 годзе Я. Кудраўцаў перайшоў на службу ў паштовае ведамства на пасаду чыноўніка асобых даручэнняў VI класа, быў узведзены ў калежскага саветніка (22 чэрвеня 1872 году) і праз год, 15 красавіка 1873 года, прызначаны выпраўляць пасаду памочніка маскоўскага пошт-дырэктара  (руск.), 15 кастрычніка 1874 года зацверджаны на гэтай пасадзе, але роўна праз год ізноў прылічаны да Міністэрства ўнутраных спраў[1].

У 1875 годзе Я. Кудраўцаў прызначаны калужскім віцэ-губернатарам, але ў канцы 1876 года па хваробе і сямейных абставінах звольнены ў адстаўку[1].

Па аб’яўленні вайны з Турцыяй у 1877 годзе Я. Кудраўцаў, здароўе якога паправілася, папрасіў у Гасудара дазвол паступіць у дзейсную армію паляўнічым радавога звання ў 26-ы драгунскі Бугскі полк  (руск.), за ўдзел у баях быў узнагароджаны Знакам адрознення Ваеннага ордэна  (руск.) 4-й, 3-й і 2-й ступені, праз 8 месяцаў, 21 лютага 1878 года вырабленыў карнеты  (руск.), з гэтым званнем служыў яшчэ каля 10 месяцаў. Ён удзельнічаў з палком у 6 вялікіх бітвах і 13 больш ці менш значных сутычках з непрыяцелем[1]. 6 снежня 1878 года выйшаў у адстаўку з ваеннай службы з ранейшым чынам стацкага саветніка.

Па вяртанні ў Расію Я. Кудраўцаў зноў быў прыняты на службу з вызначэннем чыноўнікам Канцылярыі Ваеннага міністэрства  (руск.) і праз 7 дзён выраблены ў сапраўдныя стацкіі саветнікі. З 31 студзеня 1882 года па 1 студзеня 1888 года ён з’яўляўся чыноўнікам асобых даручэнняў V класа пры ваенным міністры[1], а затым быў прызначаны справаводам Канцылярыі Ваеннага міністэрства. Праслужыўшы на гэтай пасадзе больш за 12 гадоў, ён 20 жніўня 1900 года быў праведзены ў тайныя саветнікі з прызначэннем памочнікам кіраўніка Кадыфікацыйным аддзелам пры Ваенным савеце  (руск.) на месца М. Г. Колакалава  (руск.), які стаў кіраўніком Кадыфікацыйнага аддзелу.

1 чэрвеня 1904 года Кудраўцаў памёр у Санкт-Пецярбургу і найвышэйшая загадам аб чынах грамадзянскіх ад 13 чэрвеня быў выключаны са спісаў памерлым як сапраўдны тайны саветнік[4]. Пахаваны на Нікольскіх могілках  (руск.) Аляксандра-Неўскай лаўры.

Прыватнае жыццё[правіць | правіць зыходнік]

Кудраўцаў быў двойчы жанаты: першым шлюбам з Аляксандрай Мікалаеўнай Аблавай, другім — з Марыяй Віктараўнай Ціманавай. Ад гэтых шлюбаў меў дзяцей: Мікалая, Андрэя, Міхаіла, Наталлю і Вольгу. На 1917 год удава сапраўднага тайнага саветніка Марыя Віктараўна Кудраўцава пражывала ў Петраградзе па адрасе: Надзеждзінская, 48.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

За сваю службу Кудраўцаў атрымаў наступныя ўзнагароды:

  • Ордэн Святога Станіслава 3-й ступені (16 ліпеня 1865 года)
  • Ордэн Святога Станіслава 2-й ступені з Імператарскай каронай (4 ліпеня 1869 года)
  • Ордэн Святой Ганны 2-й ступені (8 ліпеня 1872 года)
  • Знак адрознення Ваеннага ордэна 4-й ступені (№ 48408)
  • Знак адрознення Ваеннага ордэна 3-й ступені (№ 4031)
  • Знак адрознення Ваеннага ордэна 2-й ступені (№ 205)
  • Ордэн Святога Уладзіміра 4-й ступені з мячамі і бантам (18 студзеня 1879 года)
  • Ордэн Святога Уладзіміра 3-й ступені (30 красавіка 1882 года)
  • Ордэн Святога Станіслава 1-й ступені (30 жніўня 1886 года)
  • Ордэн Святой Ганны 1-й ступені (14 мая 1896 года)
  • Ордэн Румынскай кароны  (руск.) 1-й ступені (10 мая 1900 года)

Зноскі

  1. а б в г д е ё ж з і к Барановский Г. В. Юбилейный сборник сведений о деятельности бывших воспитанников Института гражданских инженеров (Строительного училища) 1842—1892 с. 172-73 (руск.)
  2. Пажар 1856 года знішчыў 540 дамоў
  3. Воспоминания генерала А. Ф. Лишина(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 8 кастрычніка 2010. Праверана 7 снежня 2011.
  4. У біяграфіі Кудраўцава ў «Столетии Военного министерства» сказана, што ён быў звольнены ад службы 30 мая 1904 года з вырабам у сапраўдныя тайныя саветнікі і памёр 1 ліпеня 1904 года. Аднак у «Петербургском некрополе» датай скону паказана 1 чэрвеня, у загадзе 30 мая 1904 года Кудраўцаў не значыцца, але значыцца ў загадзе 13 чэрвеня 1904 года аб выключэнні са спісаў памерлым. Такім чынам, ён не выходзіў у адстаўку, а памёр на службе, атрымаўшы чын сапраўднага тайнага саветніка пасмяротна.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Столетие Военного министерства. 1802—1902. Том III. Отдел 5. — СПб., 1909. — С. 390—391.
  • Петербургский некрополь. Т. 2 (Д—Л). — СПб., 1912. — С. 549.
  • Высочайший приказ о чинах гражданских 13 июня 1904 года / Разведчик, 1904. СПб., 1904. — № 715. — С. 712.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]