Гамарбія
Гамарбія | |||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
Hammarbya Kuntze, 1891 | |||||||||||||||||
Адзіны від | |||||||||||||||||
Hammarbya paludosa (L.) Kuntze, 1891 — Гамарбія балотная
| |||||||||||||||||
|
Гамарбія[3], Хама́рбія[4] (Hammārbya) — манатыпны род кветкавых раслін сямейства Архідныя (Orchidaceae).
Апісанне
[правіць | правіць зыходнік]Шматгадовая травяністая расліна вышынёй 6—20 см. Карэнішча ніткападобнае, клубень яйкападобны, які прылягае да асновы. Лісце сабрана ў ніжняй частцы сцябла, эліптычнае, з уздуццем у пазусе верхняга ліста. Суквецце — шматкветкавая гронка. Кветкі жаўтлява-зялёныя. Цвіце ў ліпені—жніўні. Плод — каробачка. Каробачкі эліпсоідныя, 4 × 2 мм. 2n=28[5][6][7].
Распаўсюджанне і экалогія
[правіць | правіць зыходнік]Від распаўсюджаны на Скандынаўскім паўвостраве, Атлантычнай i Цэнтральнай Еўропе, Міжземнамор’і, Сібіры.
Сустракаецца ў Еўропе, Японіі, Паўночнай Амерыцы.
Гэты від звычайна расце на адкрытых кіслых сфагнавых балотах, таксама ў вельмі вільготных лясах, і зрэдку па краях ручаёў, на тарфяных балотах і сярод траў[8].
Пагрозы і ахова
[правіць | правіць зыходнік]Асноўнымі пагрозамі для віду з'яўляюцца высечка лесу, здабыча торфу і асушэнне водна-балотных угоддзяў. Асабліва пад пагрозай від у Еўропе[8].
Занесена ў Чырвоныя кнігі шэрагу суб’ектаў Расійскай Федэрацыі і ў Чырвоную кнігу Украіны (1996).
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 62. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
- ↑ Hammarbya paludosa . Das nationale Daten- und Informationszentrum der Schweizer Flora. Архівавана з першакрыніцы 24 вересня 2021. Праверана 24.09.2021. (ням.)
- ↑ Hammarbya paludosa . Flora of North America. efloras.org. Архівавана з першакрыніцы 17 серпня 2021. Праверана 24.09.2021. (англ.)
- ↑ Червона книга України
- ↑ а б Hammarbya paludosa . The IUCN (3 кастрычніка 2017). Архівавана з першакрыніцы 6 серпня 2021. Праверана 4.09.2021. (англ.)
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Кудрашова М. Г. Хамарбія // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 229.
- Н. Мшанецька. Хамарбія болотна // Тернопільський енциклопедичний словник : у 4 т. / редкол.: Г. Яворський та ін. — Тернопіль : Видавничо-поліграфічний комбінат «Збруч», 2008. — Т. 3 : П — Я. — 708 с. — ISBN 978-966-528-279-2 — С. 540.
- Флора УРСР, 1950;
- Заверуха Б. В. Андриенко Т. Л., Протопопова В. В., 1983;
- Собко В. Г., 1989;
- Орхидеи нашей страны, 1991.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Hammarbya paludosa (L.) Kuntze у базе біяразнастайнасці на сайце інфармацыйна-аналітычнай сістэмы «ООПТ России». (руск.)
- Хаммарбия болотная: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)