OB-асацыяцыя Скарпіёна — Цэнтаўра
OB-асацыяцыя Скарпіёна — Цэнтаўра (Sco-Cen, Sco OB2) з'яўляецца найбліжэйшай да Сонца OB-асацыяцыяй. Гэта зорная асацыяцыя складаецца з трох падгруп: Верхняй Скарпіёна (Upper Scorpius, US) Верхняй Цэнтаўра — Ваўка (Upper Centaurus-Lupus, UCL) і Ніжняй Цэнтаўра — Паўднёвага Крыжа (Lower Centaurus-Crux, LCC) Сярэднія адлегласці да зорак у гэтых групах знаходзяцца ў дыяпазоне ад 380 да 470 светлавых гадоў[1].
Зоркі ў розных падгрупах маюць трохі розны ўзрост: да 11 мільёнаў гадоў у Верхняй Скарпіёна[2] і да, прыкладна, 15 мільёнаў гадоў у Верхняй Цэнтаўра-Ваўка і Ніжняй Цэнтаўра — Паўднёвага Крыжа. Шматлікія з яркіх зорак у сузор'ях Скарпіёна, Ваўка, Цэнтаўра, і Паўднёвага Крыжа з'яўляюцца членамі асацыяцыі, у тым ліку Антарэс (самы масіўны член Верхняй Скарпіёна), і большасць зорак Паўднёвага Крыжа[3]. У кожную з трох падгруп уваходзяць сотні зорак з масамі ад 15 сонечных мас (Антарэс) да ўзроўню ніжэй мяжы вадароднага нуклеасінтэзу (гэта значыць карычневыя карлікі)[4]. Сярэдняя колькасць зорак у кожнай з трох падгруп, верагодна, парадку 1000—2000[5]
OB-асацыяцыя Скарпіёна — Цэнтаўра сваім паходжаннем абавязана працэсам зоркаўтварэння, якія адбываліся ў комплексах малекулярных аблокаў за апошнія 20 млн гадоў. Комплекс падобных малекулярных аблокаў знаходзіцца ў непасрэднай блізкасці ад OB-асацыяцыі і складаецца з малекулярнага воблака Ро Змеяносца, цёмнай туманнасці Трубка, малекулярнага воблака Барнард 68, Вугальнага Мяшка, а таксама цёмных туманнасцей у сузор'ях Хамелеона, Ваўка, Паўднёвай Кароны, (усё на адлегласцях ~ 120—200 парсек) і некалькіх асацыяцый маладых зорак на перыферыі, у тым ліку, асацыяцыі Эпсілон Хамелеона (узрост ~ 3-5 млн гадоў), асацыяцыі Эты Хамелеона (узрост ~ 7 млн гадоў), асацыяцыі TW Гідры (узрост ~ 8 млн гадоў), рухомай групы зорак Бэты Жывапісца (узрост ~ 12 млн гадоў) і, магчыма, рассеянага зорнага скопішча IC 2602 (узрост ~ 30-50 млн гадоў)[3].
Зоркі-члены OB-асацыяцыі Скарпіёна — Цэнтаўра маюць падобны ўласны рух — прыкладна 0,02-0,04 вуглавых секунд у год, што сведчыць пра тое, што зоркі маюць амаль паралельныя вектары хуткасці, рухаючыся з хуткасцю каля 20 км/с перпендыкулярна да прамяня зроку зямнога назіральніка. Роскід хуткасцей у падгрупах парадку 1-2 км/с[6]. Некалькі звышновых выбухнулі ў асацыяцыі на працягу апошніх 15 мільёнаў гадоў, у выніку чаго ўтварылася вобласць расшыральнага газу вакол групы[7], у тым ліку Пузыр I, які прылягае да Мясцовага пузыра. Каб растлумачыць прысутнасць радыеактыўнага 60Fe у зямной кары на дне акіяна, была высунута гіпотэза пра тое, што ў наваколлях Сонца, прыкладна 3 мільёны гадоў назад, адбыўся выбух звышновай, магчыма члена асацыяцыі[8].
Зноскі
- ↑ P. T. de Zeeuw, R. Hoogerwerf, J.H.J. de Bruijne, A.G.A. Brown, A. Blaauw (1999). "A HIPPARCOS Census of the Nearby OB Associations". Astronomical Journal. 117: 354–399. doi:10.1086/300682.
{{cite journal}}: Шаблон цытавання мае пусты невядомы параметр:|month=(даведка)Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (link) (англ.) - ↑ Mark J. Pecaut, Eric E. Mamajek, & Eric J. Bubar (Люты 2012). "A Revised Age for Upper Scorpius and the Star Formation History among the F-type Members of the Scorpius-Centaurus OB Association". Astrophysical Journal. 746 (2): 154.
{{cite journal}}: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (link) - ↑ а б Preibisch, T., Mamajek, E. (2009). "The Nearest OB Association: Scorpius-Centaurus (Sco OB2)". Handbook of Star-Forming Regions. 2: 0. arXiv:0809.0407. Bibcode:2008hsf2.book..235P.
{{cite journal}}: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (link) - ↑ Preibisch, T.; et al. (2002). "Exploring the Full Stellar Population of the Upper Scorpius OB Association". Astronomical Journal. 124 (1): 404–416. Bibcode:2002AJ....124..404P. doi:10.1086/341174.
{{cite journal}}: Непасрэднае ўжыванне et al. у:|author=(даведка) - ↑ Mamajek, E.E., Meyer, M.R., & Liebert, J. (2002). "Post-T Tauri Stars in the Nearest OB Association". Astronomical Journal. 124 (3): 1670–1694. arXiv:astro-ph/0205417. Bibcode:2002AJ....124.1670M. doi:10.1086/341952.
{{cite journal}}: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (link) - ↑ Madsen, S.; et al. (2002). "Astrometric radial velocities. III. Hipparcos measurements of nearby star clusters and associations". Astronomy & Astrophysics. 381 (2): 446–463. arXiv:astro-ph/0110617. Bibcode:2002A&A...381..446M. doi:10.1051/0004-6361:20011458.
{{cite journal}}: Непасрэднае ўжыванне et al. у:|author=(даведка) - ↑ de Geus, E.J. (1992). "Interaction of Stars and Interstellar Matter in Scorpio Centaurus". Astronomy & Astrophysics. 262: 258–270. Bibcode:1992A&A...262..258D.
- ↑ Fields, B.D., Hochmuth, K.A., & Ellis, J. (2005). "Deep-Ocean Crusts as Telescopes: Using Live Radioisotopes to Probe Supernova Nucleosynthesis". Astrophys. J. 621 (2): 902–907. arXiv:astro-ph/0410525. Bibcode:2005ApJ...621..902F. doi:10.1086/427797.
{{cite journal}}: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (link)