Спірты: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др Bot: + Шаблон:Normdaten |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Выява:Hydroxyl3D.png|thumb|185px|Адметная асаблівасць спіртоў — гідраксільная група пры насычаным атаме [[вуглярод]]у — на малюнку выдзелена чырвоным ([[кісларод]]) і шэрым колерам ([[вадарод]]).]] |
|||
''' |
'''Спі́рты''' — [[арганічная хімія|арганічнае]] хімічнае спалучэнне, утворанае з [[вуглевадарод|вуглевадароднага]] [[радыкал (хімія)|радыкалу]] і адной ці некалькіх [[гідраксільная група|гідраксільных груп]] (''-OH''). У залежнасці ад колькасці гідраксільных груп вылучаюцца ''аднаатамныя'' (''алкаголі''), ''двухатамныя'' (''гліколі''), ''трохатамныя'' і ''шмататамныя'' спірты. Спірты, якія ўтрымліваюць [[бензол|бензольнае ядро]], называюцца ''водарнымі'' (напрыклад, [[фенол]]). Ніжэйшыя спірты — [[вадкасць|вадкасці]], вышэйшыя — [[цвёрдае рэчыва|цвёрдыя рэчывы]]. Спірты з'яўляюцца слабымі [[кіслата|кіслотамі]], могуць утвараць [[соль|солі]] ([[алкагаляты]]). Вытворнымі ад спіртоў з'яўляюцца [[эфір|эфіры]], [[тлушч|тлушчы]]. |
||
У агульным ужытку часцей за ўсё пад словам «спірт» разумеецца [[этанол]] (''CH<sub>3</sub>–CH<sub>2</sub>–OH''), які атрымліваецца пры [[браджэнне|браджэнні]] [[цукар|цукру]] і з'яўляецца асновай [[алкагольныя напоі|алкагольных напояў]], таксама шырока ўжываецца ў тэхніцы ды медыцыне. У [[хімічная прамысловасць|хімічнай прамысловасці]] выкарыстоўваюцца [[метанол]], [[гліцэрын]], [[фенол]], [[этыленгліколь]] і іншыя спірты. Некаторыя шмататамныя спірты ўваходзяць у склад [[замяняльнікі цукру|замяняльнікаў цукру]]. |
У агульным ужытку часцей за ўсё пад словам «спірт» разумеецца [[этанол]] (''CH<sub>3</sub>–CH<sub>2</sub>–OH''), які атрымліваецца пры [[браджэнне|браджэнні]] [[цукар|цукру]] і з'яўляецца асновай [[алкагольныя напоі|алкагольных напояў]], таксама шырока ўжываецца ў тэхніцы ды медыцыне. У [[хімічная прамысловасць|хімічнай прамысловасці]] выкарыстоўваюцца [[метанол]], [[гліцэрын]], [[фенол]], [[этыленгліколь]] і іншыя спірты. Некаторыя шмататамныя спірты ўваходзяць у склад [[замяняльнікі цукру|замяняльнікаў цукру]]. |
||
{{Арганічныя рэчывы}} |
|||
⚫ | |||
{{Спірты}} |
|||
{{Спірты+}} |
|||
[[Катэгорыя:Кіслародзмяшчальныя арганічныя злучэнні]] |
|||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Функцыянальныя групы]] |
|||
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
||
Версія ад 22:16, 9 сакавіка 2012
Спі́рты — арганічнае хімічнае спалучэнне, утворанае з вуглевадароднага радыкалу і адной ці некалькіх гідраксільных груп (-OH). У залежнасці ад колькасці гідраксільных груп вылучаюцца аднаатамныя (алкаголі), двухатамныя (гліколі), трохатамныя і шмататамныя спірты. Спірты, якія ўтрымліваюць бензольнае ядро, называюцца водарнымі (напрыклад, фенол). Ніжэйшыя спірты — вадкасці, вышэйшыя — цвёрдыя рэчывы. Спірты з'яўляюцца слабымі кіслотамі, могуць утвараць солі (алкагаляты). Вытворнымі ад спіртоў з'яўляюцца эфіры, тлушчы.
У агульным ужытку часцей за ўсё пад словам «спірт» разумеецца этанол (CH3–CH2–OH), які атрымліваецца пры браджэнні цукру і з'яўляецца асновай алкагольных напояў, таксама шырока ўжываецца ў тэхніцы ды медыцыне. У хімічнай прамысловасці выкарыстоўваюцца метанол, гліцэрын, фенол, этыленгліколь і іншыя спірты. Некаторыя шмататамныя спірты ўваходзяць у склад замяняльнікаў цукру.