Эразм Ратэрдамскі: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Luckas-bot (размовы | уклад) др r2.7.1) (робат дадаў: co:Erasmu da Rotterdam |
др r2.7.2) (робат змяніў: zh:德西德里乌斯·伊拉斯谟 |
||
| Радок 89: | Радок 89: | ||
[[uk:Еразм Ротердамський]] |
[[uk:Еразм Ротердамський]] |
||
[[vi:Erasmus]] |
[[vi:Erasmus]] |
||
[[zh:德西德里 |
[[zh:德西德里乌斯·伊拉斯谟]] |
||
Версія ад 12:58, 22 сакавіка 2012
Эразм РАТЭРДАМСКІ (лац.: Erasmus Roterodamus, нідэрл.: Gerrit Gerritszoon; 27 кастрычніка 1467 — 12 ліпеня 1536) — нідэрландскі мысліцель-гуманіст, пісьменнік, навуковец-філолаг. Буйнейшы прадстаўнік Паўночнага Адраджэння.
Адукацыю атрымаў у Парыжскім універсітэце, займаўся навуковай дзейнасцю ў Францыі, Італіі, Германіі, Швейцарыі, усталёўваючы ідэі гуманізму і вальнадумства. Яго літаратурная спадчына ўключае творы па філасофіі і багаслоўі, этычныя і педагагічныя трактаты, навучальныя дапаможнікі і анталогіі антычнай мудрасці, сатырычныя дыялогі і лірычныя вершы. Шмат часу Эразм Ратэрдамскі аддаў перакладчыцкай і выдавецкай дзейнасці.
«Пахвала Дурасці»
У «Пахвале Дурасці» (1509) выкрываліся і высмейваліся бязглуздыя звычкі і заганы, бессэнсоўныя правілы, што панавалі сярод людзей. Эразм Ратэрдамскі быў перакананы, што чалавек павінен жыць пад знакам высокіх маральных ідэалаў, у гармоніі з розумам, прыродай і прыгажосцю, але пакуль што ў поглядах і ўчынках людзей верх бярэ дурасць. Яе прысутнасць выяўляецца ў паўсядзённых жыццёвых справах, у норавах грамадства і ў псеўдамудрасці філасофскіх павучанняў. Дурасць, праслаўляючы сябе, імкнецца пераканаць, што ў гэтым свеце найбольшую карысць прыносяць менавіта тыя справы, у якія не ўмешваюцца розум, здаровы сэнс, развага, чым дурней, тым лепш. «Што датычыцца ганьбы, якую, па агульным меркаванні, наклікаюць на чалавека такія справы, то для маіх дурняў, — гаварыў мысліцель, — яе быццам бы і не існуе: яны або яе не ўсведамляюць, або калі ўсведамляюць, то лёгка з ёю мірацца. Во калі на галаву ўпадзе камень — гэта сапраўдная бяда, а ганьба, знявага, зняслаўленне і дурная пагалоска прыносяць непрыемнасць у такой меры, у якой мы іх заўважаем. А калі не заўважаем — дык і няма ніякай бяды. Што табе да таго, калі ўсе вакол цябе свішчуць, а ты сам сабе пляскаеш у далоні? Але ўсё гэта становіцца магчымым толькі пры дапамозе Дурасці».
«Пахвала Дурасці» выяўляе сапраўдную каштоўнасць і схільнасць чалавечай асобы, дазваляючы убачыць у ёй уласныя слабасці і недасканаласць.
Беларускія пераклады
На беларускую мову У. Шатонам перакладзена «Пахвала Дурасці».
Гл. таксама
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 18, кн. 1. — Мн:, 2004.