Лукаш Мікалаевіч Дзекуць-Малей: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
M.L.Bot (размовы | уклад)
др →‎Біяграфія: clean up, replaced: Czasopis → «Czasopis» using AWB
Няма тлумачэння праўкі
Радок 2: Радок 2:


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
3 1910 член баптысцкай царквы. На працягу двух гадоў наведваў рэлігійныя курсы ў [[Пецярбург]]у.
З 1910 вернік баптысцкай царквы, звязаны з пратэстанцкім рухам. Вучыўся на Першых беларускіх настаўніцкіх курсах у Вільні. Калі жыў у Санкт-Пецярбургу, два гады наведваў біблейскія курсы. У 1918 браў удзел у Беларускім сялянскім з'ездзе ў Гродне, на якім абраны ў Гродзенскую павятовую раду, заснаваў беларускую школу ў Крынках. Арыштаваны польскімі ўладамі 13.2.1919 за выступленні ад імя Літоўскай дзяржавы. З 1920 адзін з лідэраў Беларускага нацыянальнага камітэта і старшыня Беларускай школьнай рады ў Гродне. З пачатку 1920-х займаўся рэлігійнай дзейнасцю; прапаведнік у Брэсце. У 1920—1924 пераклаў на беларускую мову з польскай і рускай 17 рэлігійных брашур. Сумесна з [[А. Луцкевіч]]ам выдаў па-беларуску «Новы Запавет і Псальмы» (Хельсінкі, 1931). Рэдагаваў «Беларускую балонку» ў баптысцкім часопісе «Маяк». Займаўся дабрачыннай дзейнасцю. Арыштаваны 19.6.1941 у Брэсце савецкімі органамі бяспекі. Падчас нямецкай акупацыі прасвітар беларускіх баптыстаў. У 1942 выдаў у Мінску малітоўнік па-беларуску. У чэрвені 1944 удзельнічаў у [[Другі Усебеларускі кангрэс|ІІ Усебеларускім кангрэсе]]. У канцы вайны пакінуў Беларусь, з 1945 у Германіі, з 1946 у Польшчы – на Беласточчыне, з 2-й паловы 1940-х жыў у Гданьску, дзе быў акруговым прэсвітэрам баптысцкай царквы.


У 1918 у якасці камісара крэйза Крынкі—Лунна (раён на акупіраванай тэрыторыі Беларусі і Літвы) арганізоўваў валасныя камітэты і міліцыю з мэтай абароны ад польскіх легіянераў. Удзельнік [[Гродзенскі беларускі сялянскі з'езд|Гродзенскага беларускага сялянскага з'езда]] (1918), на якім абраны ў [[Гродзенская павятовая рада|Гродзенскую павятовую раду]] і Аргкамітэт па скліканні Краёвага Беларускага з'езда Гродзеншчыны. 13.2.1919 арыштаваны польскімі ўладамі за выступленні ад імя Літоўскай дзяржавы; выпушчаны. Удзельнічаў у стварэнні [[Грамада беларускай моладзі ў Горадні|«Грамады беларускай моладзі ў Горадні»]], акцёр яе драматычнай секцыі. Летам 1919 ўзначаліў Гродзенскую цэнтральную беларускую вучыцельскую раду. Скончыў [[Віленскія беларускія настаўніцкія курсы (1919)]]. У пач. 1920 адзін з кіраўнікоў [[Беларускі нацыянальны камітэт, Гродна|Беларускага нацыянальнага камітэта]] і старшыня Беларускай школьнай рады ў Гродне, уваходзіў у склад прэзідыума Цэнтральнай беларускай школьнай рады. У ліпені—верасні 1920 камісар сацыяльнага забеспячэння Гродзенскага рэўкома, потым баптысцкі прапаведнік у [[Брэст|Брэсце]].
{{літ|1=|Календарыюм // [[Czasopis (1990)|«Czasopis»]] № 10/2003|'''Літ. з даведн. Л.У.Маракова''': Picarda J. The haevenly fire: A study of the origins of the Byelorussian New Testament and Psalms // Божым шляхам. 1975, № 1—2;|Луцкевіч А. Дзённік // Полымя. 1991, № 4—5;|Гарбінскі БРД;|ЭГБ, т. 3.|Від=Б}}


У 1920—24 пераклаў 17 рэлігійных брашур з польскай і рускай моў на беларускую. Разам з [[А. Луцкевіч]]ам пераклаў і выдаў «Новы Запавет і Псальмы» ([[Хельсінкі]], 1931). Перад ІІ сусветнай вайной прапагандаваў ідэі баптысцкай абшчыны на тэрыторыі Заходняй Беларусі, асабліва сярод навучэнцаў гімназій Брэста, Вільні, Маладзечна, Навагрудка і інш., апекаваў бедных навучэнцаў. Рэдагаваў «Беларускую балонку» ў баптысцкім часопісе «Маяк». Займаўся дабрачыннай дзейнасцю. Арыштаваны 19.6.1941 у Брэсце савецкімі органамі бяспекі.
== Крыніцы ==

У час вайны прэсвітэр беларускіх баптыстаў на акупіраванай тэрыторыі. У 1942 ў [[Мінск]]у выдаў малітоўнік на беларускай мове. У чэрвені 1944 удзельнічаў у [[Другі Усебеларускі кангрэс|ІІ Усебеларускім кангрэсе]]. У канцы вайны пакінуў Беларусь, з 1945 у Германіі, з 1946 у Польшчы – на Беласточчыне, з 2-й паловы 1940-х жыў у Гданьску, дзе быў акруговым прэсвітэрам баптысцкай царквы. Памёр у [[ЗША]].

== Літаратура ==
* Picarda J. The haevenly fire: A study of the origins of the Byelorussian New Testament and Psalms // Божым шляхам. 1975, № 1—2;
* Луцкевіч А. Дзённік // Полымя. 1991, № 4—5;
* Гарбінскі БРД;
* Аўсяная М., Ляхоўскі У. Дзекуць-Малей // ЭГБ ў 6 т. Т. 3. Мн., 1996;
* Календарыюм // [[Czasopis (1990)|«Czasopis»]] № 10/2003;
* {{крыніцы/Маракоў|РЛ|1|РЛ1-3|РЛ1-3}}
* {{крыніцы/Маракоў|РЛ|1|РЛ1-3|РЛ1-3}}


{{DEFAULTSORT:Дзекуць-Малей Лукаш Мікалаевіч}}
{{DEFAULTSORT:Дзекуць-Малей Лукаш}}
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускага пратэстанцтва]]


[[be-x-old:Лукаш Дзекуць-Малей]]
[[be-x-old:Лукаш Дзекуць-Малей]]

Версія ад 09:32, 2 мая 2012

Лукаш (Лука) Мікалаевіч Дзекуць-Малей (1 кастрычніка 1888, Слонімскі пав. Гродзенскай губ. — 20 студзеня 1955, Гданьск, Польшча) — пратэстанцкі прапаведнік, рэлігійны дзеяч, перакладчык, выдавец.

Біяграфія

3 1910 член баптысцкай царквы. На працягу двух гадоў наведваў рэлігійныя курсы ў Пецярбургу.

У 1918 у якасці камісара крэйза Крынкі—Лунна (раён на акупіраванай тэрыторыі Беларусі і Літвы) арганізоўваў валасныя камітэты і міліцыю з мэтай абароны ад польскіх легіянераў. Удзельнік Гродзенскага беларускага сялянскага з'езда (1918), на якім абраны ў Гродзенскую павятовую раду і Аргкамітэт па скліканні Краёвага Беларускага з'езда Гродзеншчыны. 13.2.1919 арыштаваны польскімі ўладамі за выступленні ад імя Літоўскай дзяржавы; выпушчаны. Удзельнічаў у стварэнні «Грамады беларускай моладзі ў Горадні», акцёр яе драматычнай секцыі. Летам 1919 ўзначаліў Гродзенскую цэнтральную беларускую вучыцельскую раду. Скончыў Віленскія беларускія настаўніцкія курсы (1919). У пач. 1920 адзін з кіраўнікоў Беларускага нацыянальнага камітэта і старшыня Беларускай школьнай рады ў Гродне, уваходзіў у склад прэзідыума Цэнтральнай беларускай школьнай рады. У ліпені—верасні 1920 камісар сацыяльнага забеспячэння Гродзенскага рэўкома, потым баптысцкі прапаведнік у Брэсце.

У 1920—24 пераклаў 17 рэлігійных брашур з польскай і рускай моў на беларускую. Разам з А. Луцкевічам пераклаў і выдаў «Новы Запавет і Псальмы» (Хельсінкі, 1931). Перад ІІ сусветнай вайной прапагандаваў ідэі баптысцкай абшчыны на тэрыторыі Заходняй Беларусі, асабліва сярод навучэнцаў гімназій Брэста, Вільні, Маладзечна, Навагрудка і інш., апекаваў бедных навучэнцаў. Рэдагаваў «Беларускую балонку» ў баптысцкім часопісе «Маяк». Займаўся дабрачыннай дзейнасцю. Арыштаваны 19.6.1941 у Брэсце савецкімі органамі бяспекі.

У час вайны прэсвітэр беларускіх баптыстаў на акупіраванай тэрыторыі. У 1942 ў Мінску выдаў малітоўнік на беларускай мове. У чэрвені 1944 удзельнічаў у ІІ Усебеларускім кангрэсе. У канцы вайны пакінуў Беларусь, з 1945 у Германіі, з 1946 у Польшчы – на Беласточчыне, з 2-й паловы 1940-х жыў у Гданьску, дзе быў акруговым прэсвітэрам баптысцкай царквы. Памёр у ЗША.

Літаратура

  • Picarda J. The haevenly fire: A study of the origins of the Byelorussian New Testament and Psalms // Божым шляхам. 1975, № 1—2;
  • Луцкевіч А. Дзённік // Полымя. 1991, № 4—5;
  • Гарбінскі БРД;
  • Аўсяная М., Ляхоўскі У. Дзекуць-Малей // ЭГБ ў 6 т. Т. 3. Мн., 1996;
  • Календарыюм // «Czasopis» № 10/2003;
  • [РЛ1-3 1] // Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). / Укладальнік Л. У. Маракоў.