Крэмацыя

Крэмацыя (ад лац.: Cremare - паліць, спальваць) — працэс спалення трупаў. Звычайна праводзіцца ў якасці абраду перад пахаваннем. Ажыццяўляецца ў крэматорыі, у старажытных грамадствах - на вогнішчы.

Гісторыя

Крэмацыя была распаўсюджаная ўжо ў старажытныя часы. Першабытныя людзі аддавалі агню цела нябожчыка, па адной тэорыі - каб забяспечыць яму абарону багоў ў замагільным свеце.

У Еўропе крэмацыя шырока выкарыстоўвалася ў Старажытнай Грэцыі. Грэкі лічылі, што спальванне дапаможа нябожчыку ў замагільным свеце. Затым гэтая традыцыя была перанесена ў Старажытны Рым. Там крэміраваныя парэшткі пачалі захоўваць у адмысловых месцах - калумбарый.

У хрысціянстве крэмацыя лічылася прыкметай паганства. Таму з распаўсюджваннем хрысціянства яна саступіла месца пахаванню ў зямлю. Да 400 г. н. э. большасць народаў Еўропы прыняло хрышчэнне і адмовілася ад крэмацыі. У 785 годзе, пад пагрозай смяротнага пакарання, Карл Вялікі забараніў крэмацыю, і яна была забытая прыкладна на тысячу гадоў.

Адраджэнне крэмацыі адбылося ў Еўропе ў другой палове XVIII стагоддзя. У гэты час хутка раслі гарады. Могілкі не спраўляліся з пастаянным патокам памерлых. З'явіліся брацкія магілы і пахаванні побач з дамамі. Блізкасць могілак часам выклікала эпідэміі сярод мясцовых жыхароў. Адкрыццё мікраарганізмаў паказала, што пахаванні з'яўляюцца крыніцай небяспекі для людзей. Таму ўспомнілі пра спальванне трупаў. Пры гэтым крэмацыю неабходна было арганізаваць без абразы нябожчыка і яго сваякоў. Звычайныя вогнішчы не падыходзілі для гэтых мэтаў. Таму пачалі будаваць крэматорыі.

У 1869 годзе Міжнародная медыцынская канферэнцыя, якая праходзіла ў Фларэнцыі, прыняла рэзалюцыю, у якой заклікала да шырокага распаўсюду крэмацыі, бо яна спрыяе «захаванню здароўя і зямлі для жывых людзей».

Літаратура

• БЭ ў 18 тамах. Т.8, Мн., 1999, С.536