Сымон Баранавых: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дапаўненне, шаблон, афармленне
Радок 1: Радок 1:
{{Пісьменнік
'''Сымон БАРАНАВЫХ''', сапр.: '''Сымон Якаўлевіч БАРАНАЎ (БАРАН)''' ([[1 верасня]] [[1900]], в. [[Вёска Рудакова|Рудакова]] [[Ігуменскі павет|Ігуменскага пав.]] [[Мінская губерня|Мінскай губ.]], цяпер [[Уздзенскі раён]] [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]] — [[10 лістапада]] [[1942]]) — беларускі празаік, дзіцячы пісьменнік, член [[Саюз пісьменнікаў СССР|Саюза пісьменнікаў СССР]] з 1934 г.
| Імя = Сымон Баранавых

| Арыгінал імя =
{{змест злева}}
| Фота =
| Шырыня =
| Подпіс =
| Герб =
| Шырыня герба =
| Подпіс герба =
| Імя пры нараджэнні = Сымон Якаўлевіч Баранаў
| Псеўданімы =
| Дата нараджэння = 1.9.1900
| Месца нараджэння =
| Дата смерці = 10.11.1942
| Месца смерці =
| Грамадзянства =
| Род =
| Бацька =
| Маці =
| Жонка =
| Муж =
| Дзеці =
| Род дзейнасці = празаік
| Гады актыўнасці =
| Кірунак =
| Жанр =
| Дэбют =
| Мова твораў =
| Прэміі =
| Узнагароды =
| Сайт =
| Вікікрыніцы =
}}
'''Сымон БАРАНАВЫХ''', сапр.: '''Сымон Якаўлевіч БАРАНАЎ (БАРАН)''' ({{ДН|1|9|1900}}, в. [[Вёска Рудакова|Рудакова]] [[Ігуменскі павет|Ігуменскага павета]] [[Мінская губерня|Мінскай губерні]], цяпер [[Уздзенскі раён]] [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]] — {{ДС|10|11|1942}}) — беларускі празаік, дзіцячы пісьменнік, член [[Саюз пісьменнікаў СССР|Саюза пісьменнікаў СССР]] з 1934 года<ref name="БС">{{кніга
|аўтар =
|частка = Барановых Семён Яковлевич
|загаловак = Биографический справочник
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданне =
|месца = Мн.
|выдавецтва = «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки
|год = 1982
|том = 5
|старонкі = 40
|старонак = 737
|серыя =
|isbn =
|тыраж =
}}</ref>.


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сялянскай сям'і. Юнаком парабкаваў у багатых гаспадароў. У 1920—1923 служыў у Чырвонай Арміі, прымаў удзел у баях з польскімі войскамі. Пасля дэмабілізацыі ў 1924—1925 старшыня сельсавета, загадчык хаты-чытальні, адначасова карэспандэнт беларускіх газет. У 1925—1928 вучыўся ў Мінску на рабфаку. Уваходзіў у літаратурныя аб'яднанні «Маладняк» (з 1927) і [[БелАПП]] (з 1928). У 1931 скончыў літаратурна-лінгвістычнае аддзяленне педфака [[БДУ]]. Працаваў у Беларускім радыёцэнтры, затым адказным сакратаром часопіса [["Беларусь калгасная"]], у бібліятэцы Дома пісьменніка. Сябраваў з [[Я. Купала]]м. Пасля выхаду ў 1936 у свет аповесці «Новая дарога» пакінуў службу і вырашыў цалкам аддацца мастацкай творчасці. Арыштаваны 4.11.1936 у Мінску па адрасе: вул. Віpская, д. 37а, кв. 1. Асуджаны пазасудовым органам НКВД 5.10.1937 як «''член контррэвалюцыйнай нацыянал-фашысцкай арга­нізацыі і за антысавецкую дзейнасць''» да 10 гадоў ППК. Загінуў на Калыме. Рэабілітаваны прэзідыумам Вярхоўнага суда БССР 29.12.1954. Асабовая справа Б. № 9935-с з фота­здымкам захоўваецца ў архіве КДБ Беларусі.
Нарадзіўся ў сялянскай сям'і. Юнаком парабкаваў у багатых гаспадароў. У 1920—1923 служыў у Чырвонай Арміі, прымаў удзел у баях з польскімі войскамі. Пасля дэмабілізацыі ў 1924—1925 старшыня сельсавета, загадчык хаты-чытальні, адначасова карэспандэнт беларускіх газет. У 1925—1928 вучыўся ў Мінску на рабфаку. Уваходзіў у літаратурныя аб'яднанні «Маладняк» (з 1927) і [[Беларуская асацыяцыя пралетарскіх пісьменнікаў|БелАПП]] (з 1928). У 1931 скончыў літаратурна-лінгвістычнае аддзяленне педфака [[БДУ]]. Працаваў у Беларускім радыёцэнтры, затым адказным сакратаром часопіса «[[Беларусь калгасная]]», у бібліятэцы Дома пісьменніка. Сябраваў з [[Янка Купала|Я. Купалам]]. Пасля выхаду ў 1936 у свет аповесці «Новая дарога» пакінуў службу і вырашыў цалкам аддацца мастацкай творчасці. Арыштаваны 4.11.1936 у Мінску па адрасе: вул. Віpская, д. 37а, кв. 1. Асуджаны пазасудовым органам НКВД 5.10.1937 як «''член контррэвалюцыйнай нацыянал-фашысцкай арга­нізацыі і за антысавецкую дзейнасць''» да 10 гадоў ППК. Загінуў на Калыме. Рэабілітаваны прэзідыумам Вярхоўнага суда БССР 29.12.1954. Асабовая справа Б. № 9935-с з фота­здымкам захоўваецца ў архіве КДБ Беларусі.


== Творчасць ==
Выступаў у друку спачатку з карэспандэнцыямі як селькор. Асноўная тэма творчасці — беларуская вёска і сацыяльныя працэсы, якія адбываліся там у 1920—1930-я. У 1927 апублікаваў першае апавяданне (газета [["Чырвоная змена"]]). Выдадзены зборнік апавяданняў «Злосць» (1930), аповесці «Чужая зямля» (1930), «Межы» (1930), «Новая дарога» (1936), аповесць для дзяцей «Пастка» (1935), раман «Калі ўзыходзіла сонца» (1957), «Дзве аповесці» (1967), «Новая дарога» (апавяданні, аповесці, раман, 1989).

Выступаў у друку спачатку з карэспандэнцыямі як селькор. Асноўная тэма творчасці — беларуская вёска і сацыяльныя працэсы, якія адбываліся там у 1920—1930-я. У 1927 апублікаваў першае апавяданне (газета «[[Чырвоная змена]]»)<ref name="БС"/>.

Межы — адно з першых у беларускай літаратуры буйных твораў пра сацыялістычнай перабудове вёскі, карэнных змяненнях у побыце і псіхалогіі сялянства<ref name="БС"/>.

Выдадзены зборнік апавяданняў «Злосць» (1930), аповесці «Чужая зямля» (1930), «Межы» (1930), «Новая дарога» (1936), аповесць для дзяцей «Пастка» (1935), раман «Калі ўзыходзіла сонца» (1957), «Дзве аповесці» (1967), «Новая дарога» (апавяданні, аповесці, раман, 1989).


== Бібліяграфія ==
== Бібліяграфія ==
Радок 27: Радок 81:
=== Раманы ===
=== Раманы ===
* Калі узыходзіла сонца: Раман / Уступны артыкул Я.Казекі. — Мн.: Белдзяржвыд, 1957.
* Калі узыходзіла сонца: Раман / Уступны артыкул Я.Казекі. — Мн.: Белдзяржвыд, 1957.

{{зноскі}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
Радок 33: Радок 89:
* {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}};
* {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}};
* {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|3|2|РЛ1-3|РЛ1-3}};
* {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|3|2|РЛ1-3|РЛ1-3}};
** [[Алесь Пальчэўскі|Пальчэўскі А.]] Сябар далёкіх гадоў // Пальчэўскі А. Выбр. тв. Т. 2. Мн., 1975;
* [[Алесь Пальчэўскі|Пальчэўскі А.]] Сябар далёкіх гадоў // Пальчэўскі А. Выбр. тв. Т. 2. Мн., 1975;
** Казека Я. Сымон Баранавых // Казека Я. Падарожжа ў маладосць. Мн., 1984;
* Казека Я. Сымон Баранавых // Казека Я. Падарожжа ў маладосць. Мн., 1984;
** Савік Л. Сымон Баранавых // Беларускія пісьменнікі і літаратурны працэс 20—30-х гадоў. Мн., 1985.
* Савік Л. Сымон Баранавых // Беларускія пісьменнікі і літаратурны працэс 20—30-х гадоў. Мн., 1985.


{{DEFAULTSORT:Баранавых Сымон Якаўлевіч}}
{{DEFAULTSORT:Баранавых Сымон Якаўлевіч}}

[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Пісьменнікі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Пісьменнікі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя пісьменнікі]]


[[be-x-old:Сымон Баранавых]]
[[be-x-old:Сымон Баранавых]]

Версія ад 15:11, 12 чэрвеня 2012

Сымон Баранавых
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні Сымон Якаўлевіч Баранаў
Дата нараджэння 1 верасня 1900(1900-09-01)
Месца нараджэння
Дата смерці 10 лістапада 1942(1942-11-10) (42 гады)
Месца смерці
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці празаік
Мова твораў беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сымон БАРАНАВЫХ, сапр.: Сымон Якаўлевіч БАРАНАЎ (БАРАН) (1 верасня 1900, в. Рудакова Ігуменскага павета Мінскай губерні, цяпер Уздзенскі раён Мінскай вобласці — 10 лістапада 1942) — беларускі празаік, дзіцячы пісьменнік, член Саюза пісьменнікаў СССР з 1934 года[1].

Біяграфія

Нарадзіўся ў сялянскай сям'і. Юнаком парабкаваў у багатых гаспадароў. У 1920—1923 служыў у Чырвонай Арміі, прымаў удзел у баях з польскімі войскамі. Пасля дэмабілізацыі ў 1924—1925 старшыня сельсавета, загадчык хаты-чытальні, адначасова карэспандэнт беларускіх газет. У 1925—1928 вучыўся ў Мінску на рабфаку. Уваходзіў у літаратурныя аб'яднанні «Маладняк» (з 1927) і БелАПП (з 1928). У 1931 скончыў літаратурна-лінгвістычнае аддзяленне педфака БДУ. Працаваў у Беларускім радыёцэнтры, затым адказным сакратаром часопіса «Беларусь калгасная», у бібліятэцы Дома пісьменніка. Сябраваў з Я. Купалам. Пасля выхаду ў 1936 у свет аповесці «Новая дарога» пакінуў службу і вырашыў цалкам аддацца мастацкай творчасці. Арыштаваны 4.11.1936 у Мінску па адрасе: вул. Віpская, д. 37а, кв. 1. Асуджаны пазасудовым органам НКВД 5.10.1937 як «член контррэвалюцыйнай нацыянал-фашысцкай арга­нізацыі і за антысавецкую дзейнасць» да 10 гадоў ППК. Загінуў на Калыме. Рэабілітаваны прэзідыумам Вярхоўнага суда БССР 29.12.1954. Асабовая справа Б. № 9935-с з фота­здымкам захоўваецца ў архіве КДБ Беларусі.

Творчасць

Выступаў у друку спачатку з карэспандэнцыямі як селькор. Асноўная тэма творчасці — беларуская вёска і сацыяльныя працэсы, якія адбываліся там у 1920—1930-я. У 1927 апублікаваў першае апавяданне (газета «Чырвоная змена»)[1].

Межы — адно з першых у беларускай літаратуры буйных твораў пра сацыялістычнай перабудове вёскі, карэнных змяненнях у побыце і псіхалогіі сялянства[1].

Выдадзены зборнік апавяданняў «Злосць» (1930), аповесці «Чужая зямля» (1930), «Межы» (1930), «Новая дарога» (1936), аповесць для дзяцей «Пастка» (1935), раман «Калі ўзыходзіла сонца» (1957), «Дзве аповесці» (1967), «Новая дарога» (апавяданні, аповесці, раман, 1989).

Бібліяграфія

Зборнікі

  • Новая дарога: Апавяданні, аповесці, раман, лісты / Укладальнік, уступны артыкул і каментар Л.Савік. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1989. ISBN 5-340-00111-3
  • Злосць: Апавяданні / С.Баранавых; [Мастак Г.Філіпоўскі]. — Мн.: Беларускае дзяржаўнае выдавецтва, 1930. — (Бібліятэка школьніка).

Аповесці

  • Чужая зямля : Аповесць. — Мн. : Белдзяржвыд, 1930.
  • Межы: Аповесць. — Мн. : Белдзяржвыд, 1930.
  • Чужая зямля: Аповесць / Вокладка Я.Ціхановіча. — Мн.: ЛІМ, 1932.
  • Межы: Аповесць. — Мн.: ЛІМ, 1932.
  • Новая дарога: Аповесць / Сымон Баранавых. — Мн.: Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі, 1936.
  • Пастка. — Мн.: ДВБ, 1935.
  • Пастка: Аповесць: Для сярэдняга узросту / Малюнкі Я.Харытоненка. — Мн.: Беларускае дзяржаўнае выдавецтва, Рэдакцыя дзіцячай і юн. літаратуры, 1958.
  • Дзве аповесці / Іл. Гусейнава; Уступны артыкул М.Яроша. — Мн.: Беларусь, 1967.
  • Межи; Новая дорога: Повести / Перевод с белорусского Г.Попов; Послесловие М.Мушинского. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1976. — (Библиотека белорусской повести).

Раманы

  • Калі узыходзіла сонца: Раман / Уступны артыкул Я.Казекі. — Мн.: Белдзяржвыд, 1957.

Зноскі

  1. а б в Барановых Семён Яковлевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 40. — 737 с.

Літаратура

  • Баранавых Сымон // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.;
  • Баранавых Сымон // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992—1995.;
  • [0 1] // Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). / Укладальнік Л. У. Маракоў.;
  • [2 3] // Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). / Укладальнік Л. У. Маракоў.;
  • Пальчэўскі А. Сябар далёкіх гадоў // Пальчэўскі А. Выбр. тв. Т. 2. Мн., 1975;
  • Казека Я. Сымон Баранавых // Казека Я. Падарожжа ў маладосць. Мн., 1984;
  • Савік Л. Сымон Баранавых // Беларускія пісьменнікі і літаратурны працэс 20—30-х гадоў. Мн., 1985.