Энергія: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др clean up, replaced: Цела (фізіка) → Цела, фізіка using AWB (7893)
TjBot (размовы | уклад)
др r2.7.2) (робат дадаў: ky:Энергия
Радок 29: Радок 29:


{{Link GA|is}}
{{Link GA|is}}

[[af:Energie]]
[[af:Energie]]
[[am:አቅም]]
[[am:አቅም]]
Радок 81: Радок 82:
[[ko:에너지]]
[[ko:에너지]]
[[ku:Wize]]
[[ku:Wize]]
[[ky:Энергия]]
[[la:Energia]]
[[la:Energia]]
[[lb:Energie]]
[[lb:Energie]]

Версія ад 19:09, 5 ліпеня 2012

Энергія
,
Размернасць
Адзінкі вымярэння
СІ Дж
СГС эрг
Электрычная энергія

Эне́ргія (грэч. enérgeia дзейнасць): здольнасць матэрыяльных сістэм выконваць работу пры пераходзе з аднаго стану ў іншы; агульная мера розных форм руху матэрыі.

У фізіцы разглядаюцца розныя віды энергіі: механічная, цеплавая, электрамагнітная, гравітацыйная, ядзерная (атамная). Устаноўлена, што ўсе формы руху матэрыі ўзаемна ператвараюцца адна ў адну, што адпавядае пераходу аднаго віду энергіі ў іншыя. Ад аднаго цела да іншага энергія перадаецца толькі ў форме работы (пры сілавым узаемадзеянні) ці цеплыні (пры цеплаабмене).

Гл.далей: закон захавання і ператварэння энергіі.

Гл. таксама: вечны рухавік.

Спецыяльная тэорыя адноснасці ўстанаўляе ўніверсальную сувязь паміж энергіяй і масай цела: E=mc2, дзе cхуткасць святла ў вакууме. Квантавая механіка паказвае, што энергія некаторых сістэм (напрыклад, атамаў і малекул) можа прыймаць дыскрэтныя значэнні (рад значэнняў; Гл. таксама карпускулярнае выпрамяненне і карпускулярнае паглынанне энергіі).

Вызначэнне энергіі як фізічнай характарыстыкі матэрыяльнай сістэмы даў У. Томсан (1853). Сам тэрмін упершыню ўжыў Т. Юнг (1807). Важны пачатковы ўклад у развіццё паняцця энергіі зрабілі Б. Румфорд (1798) і С. Карно (1824).

Шаблон:Літ


Шаблон:Physics-stub

Шаблон:Link GA