Генеральныя Штаты Нідэрландаў: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др арфаграфія
Радок 1: Радок 1:
{{Значэнні|Генеральныя штаты}}
{{Значэнні|Генеральныя Штаты}}
[[File:Coat of arms of the Staten Generaal.svg|right|150px]]
[[File:Coat of arms of the Staten Generaal.svg|right|150px]]
[[Выява:The hague hofvijver.jpg|thumb|right|Будынак Генеральных штатаў у Гаазе ([[Біненхоф]])]]
[[Выява:The hague hofvijver.jpg|thumb|right|Будынак Генеральных Штатаў у Гаазе ([[Біненхоф]])]]


'''Генеральныя штаты''' ў [[Нідэрланды|Нідэрландах]] ({{lang-nl|Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden}}, якія мянуюцца таксама '''Парламент''', {{lang-nl|Het Parlement}}) — вышэйшы заканадаўчы орган Нідэрландаў.
'''Генеральныя штаты''' ў [[Нідэрланды|Нідэрландах]] ({{lang-nl|Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden}}, якія мянуюцца таксама '''Парламент''', {{lang-nl|Het Parlement}}) — вышэйшы заканадаўчы орган Нідэрландаў.
Радок 7: Радок 7:
== Прылада ==
== Прылада ==


Генеральныя штаты складаюцца з Першай палаты (вядомай таксама як [[Сенат Нідэрландаў|Сенат]]) і Другой палаты ([[Палата прадстаўнікоў Нідэрландаў|Палата прадстаўнікоў]]). Сенат абіраецца шляхам непрамых выбараў рэгіянальнымі заканадаўчымі органамі, Другая палата фарміруецца шляхам прамых усенародных выбараў.
Генеральныя Штаты складаюцца з Першай Палаты (вядомай таксама як [[Сенат Нідэрландаў|Сенат]]) і Другой Палаты ([[Палата Прадстаўнікоў Нідэрландаў|Палата Прадстаўнікоў]]). Сенат абіраецца шляхам непрамых выбараў рэгіянальнымі заканадаўчымі органамі, Другая Палата фарміруецца шляхам прамых усенародных выбараў.


Генеральныя штаты засядаюць у будынку [[Біненхоф]] («Унутраны двор») у [[Гаага|Гаазе]]. Першая палата збіраецца толькі адзін дзень у тыдзень і зацвярджае законапраекты, прынятыя Другой палатай. На падставе складу Другой палаты фарміруецца [[урад Нідэрландаў|ўрад Нідэрландаў]].
Генеральныя Штаты засядаюць у будынку [[Біненхоф]] («Унутраны двор») у [[Гаага|Гаазе]]. Першая Палата збіраецца толькі адзін дзень у тыдзень і зацвярджае законапраекты, прынятыя Другой Палатай. На падставе складу Другой Палаты фарміруецца [[Урад Нідэрландаў|Урад Нідэрландаў]].


[[Выява:Binnenhof.jpg|thumb|left|[[Рыцарская зала]] Біненхофа]]
[[Выява:Binnenhof.jpg|thumb|left|[[Рыцарская зала]] Біненхофа]]


У рыцарскай зале ([[Рыдэрзал]]) Біненхофа адбываюцца ўрачыстыя сумесныя паседжанні палат, па выпадку адкрыцця сесіі з удзелам манарха ([[Прынцаў дзень]], кожны год у трэці аўторак верасня), у сувязі с зацвярджэннем шлюбу члена каралеўскай сям'і або са смерцю манарха. Сумеснае паседжанне палат мае права таксама дзейнічаць як паўнамоцны орган у выпадку вакантнага прастола, адсутнасці спадчынніка і няздольнасці рэгента выконваць абавязкі - яно можа абіраць у такім выпадку новага манарха.
У рыцарскай зале ([[Рыдэрзал]]) Біненхофа адбываюцца ўрачыстыя сумесныя паседжанні палат, па выпадку адкрыцця сесіі з удзелам манарха ([[Прынцаў дзень]], кожны год у трэці аўторак верасня), у сувязі з зацвярджэннем шлюбу члена каралеўскай сям'і або са смерцю манарха. Сумеснае паседжанне палат мае права таксама дзейнічаць як паўнамоцны орган у выпадку вакантнага прастола, адсутнасці спадчынніка і няздольнасці рэгента выконваць абавязкі - яно можа абіраць у такім выпадку новага манарха.


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==


Першапачаткова вышэйшая саслоўна-прадстаўніцкая ўстанова нідэрландскіх правінцый (якія ўключалі таксама тэрыторыю сучаснай Бельгіі). Генеральныя штаты складаліся з дэпутатаў духавенства, дваранства і верхавіны гараджан. Упершыню былі скліканы ў [[1463]], пасля аб'яднання Нідэрландаў бургундскімі герцагамі. Першае паседжанне адбылося [[9 студзеня]] [[1464]] г. у [[Бругэ]]. Генеральныя штаты мелі права ваціравання падаткаў, асабліва шырокія паўнамоцтвы даў «Вялікі прывілей» [[1477]]. У перыяд [[Нідэрландская рэвалюцыя|Нідэрландскай рэвалюцыі]] [[XVI стагоддзе|XVI стагоддзя]] сталі цэнтрам апазіцыі іспанскаму рэжыму, а з аддзяленнем Паўночных Нідэрландаў — вышэйшым пастаянна дзеючым заканадаўчым органам [[Рэспубліка Злучаных правінцый|Рэспублікі Злучаных правінцый]]. У Генеральных штатах кожная правінцыя мела адзін голас, але частка тэрыторыі рэспублікі — так званыя [[Генеральныя землі]] — не адносілася да правінцый, кіравалася непасрэдна з цэнтра і не мелі голаса ў парламенце.
Першапачаткова вышэйшая саслоўна-прадстаўніцкая ўстанова нідэрландскіх правінцый (якія ўключалі таксама тэрыторыю сучаснай Бельгіі). Генеральныя Штаты складаліся з дэпутатаў духавенства, дваранства і верхавіны гараджан. Упершыню былі скліканы ў [[1463]], пасля аб'яднання Нідэрландаў бургундскімі герцагамі. Першае паседжанне адбылося [[9 студзеня]] [[1464]] г. у [[Бругэ]]. Генеральныя Штаты мелі права ваціравання падаткаў, асабліва шырокія паўнамоцтвы даў «Вялікі прывілей» [[1477]]. У перыяд [[Нідэрландская рэвалюцыя|Нідэрландскай рэвалюцыі]] [[XVI стагоддзе|XVI стагоддзя]] сталі цэнтрам апазіцыі іспанскаму рэжыму, а з аддзяленнем Паўночных Нідэрландаў — вышэйшым пастаянна дзеючым заканадаўчым органам [[Рэспубліка Злучаных Правінцый|Рэспублікі Злучаных Правінцый]]. У Генеральных Штатах кожная правінцыя мела адзін голас, але частка тэрыторыі рэспублікі — так званыя [[Генеральныя землі]] — не адносілася да правінцый, кіравалася непасрэдна з цэнтра і не мелі голасу ў парламенце.


Генеральныя штаты праіснавалі да [[Батаўская рэвалюцыя|Батаўскай рэвалюцыі]] [[1795]] года і былі адноўлены ў 1815 годзе ў Злучаным каралеўстве Нідэрландаў.
Генеральныя штаты праіснавалі да [[Батаўская рэвалюцыя|Батаўскай рэвалюцыі]] [[1795]] года і былі адноўлены ў 1815 годзе ў Злучаным Каралеўстве Нідэрландаў.


У гонар Генеральных штатаў атрымаў назву [[Статэн-Айленд]] у [[Нью-Ёрк]]у (былая галандская калонія Новы Амстэрдам).
У гонар Генеральных штатаў атрымаў назву [[Статэн-Айленд]] у [[Нью-Ёрк]]у (былая нідэрландская калонія Новы Амстэрдам).


[[Катэгорыя:Саслоўна-прадстаўнічыя ўстановы]]
[[Катэгорыя:Саслоўна-прадстаўнічыя ўстановы]]
Радок 30: Радок 30:
{{Еўропа паводле тэм|Парламент|Парламенты}}
{{Еўропа паводле тэм|Парламент|Парламенты}}
{{Нідэрланды ў тэмах}}
{{Нідэрланды ў тэмах}}



[[ms:Jendral-Negara Belanda]]
[[ms:Jendral-Negara Belanda]]

Версія ад 11:44, 9 жніўня 2012

Будынак Генеральных Штатаў у Гаазе (Біненхоф)

Генеральныя штаты ў Нідэрландах (нідэрл.: Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden, якія мянуюцца таксама Парламент, нідэрл.: Het Parlement) — вышэйшы заканадаўчы орган Нідэрландаў.

Прылада

Генеральныя Штаты складаюцца з Першай Палаты (вядомай таксама як Сенат) і Другой Палаты (Палата Прадстаўнікоў). Сенат абіраецца шляхам непрамых выбараў рэгіянальнымі заканадаўчымі органамі, Другая Палата фарміруецца шляхам прамых усенародных выбараў.

Генеральныя Штаты засядаюць у будынку Біненхоф («Унутраны двор») у Гаазе. Першая Палата збіраецца толькі адзін дзень у тыдзень і зацвярджае законапраекты, прынятыя Другой Палатай. На падставе складу Другой Палаты фарміруецца Урад Нідэрландаў.

Рыцарская зала Біненхофа

У рыцарскай зале (Рыдэрзал) Біненхофа адбываюцца ўрачыстыя сумесныя паседжанні палат, па выпадку адкрыцця сесіі з удзелам манарха (Прынцаў дзень, кожны год у трэці аўторак верасня), у сувязі з зацвярджэннем шлюбу члена каралеўскай сям'і або са смерцю манарха. Сумеснае паседжанне палат мае права таксама дзейнічаць як паўнамоцны орган у выпадку вакантнага прастола, адсутнасці спадчынніка і няздольнасці рэгента выконваць абавязкі - яно можа абіраць у такім выпадку новага манарха.

Гісторыя

Першапачаткова вышэйшая саслоўна-прадстаўніцкая ўстанова нідэрландскіх правінцый (якія ўключалі таксама тэрыторыю сучаснай Бельгіі). Генеральныя Штаты складаліся з дэпутатаў духавенства, дваранства і верхавіны гараджан. Упершыню былі скліканы ў 1463, пасля аб'яднання Нідэрландаў бургундскімі герцагамі. Першае паседжанне адбылося 9 студзеня 1464 г. у Бругэ. Генеральныя Штаты мелі права ваціравання падаткаў, асабліва шырокія паўнамоцтвы даў «Вялікі прывілей» 1477. У перыяд Нідэрландскай рэвалюцыі XVI стагоддзя сталі цэнтрам апазіцыі іспанскаму рэжыму, а з аддзяленнем Паўночных Нідэрландаў — вышэйшым пастаянна дзеючым заканадаўчым органам Рэспублікі Злучаных Правінцый. У Генеральных Штатах кожная правінцыя мела адзін голас, але частка тэрыторыі рэспублікі — так званыя Генеральныя землі — не адносілася да правінцый, кіравалася непасрэдна з цэнтра і не мелі голасу ў парламенце.

Генеральныя штаты праіснавалі да Батаўскай рэвалюцыі 1795 года і былі адноўлены ў 1815 годзе ў Злучаным Каралеўстве Нідэрландаў.

У гонар Генеральных штатаў атрымаў назву Статэн-Айленд у Нью-Ёрку (былая нідэрландская калонія Новы Амстэрдам).