Рыта Леві-Мантальчыні: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Літаратура: катэгорыя+ спасылкі
Радок 35: Радок 35:
== Літаратура ==
== Літаратура ==
* Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.9: Кулібін - Малаіта / Рэдкал.: Г.П.Пашкоў і інш. - Мн.: БелЭн, 1999. - 560 с.: іл.
* Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.9: Кулібін - Малаіта / Рэдкал.: Г.П.Пашкоў і інш. - Мн.: БелЭн, 1999. - 560 с.: іл.

== Спасылкі ==
* [http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1986/levi-montalcini-autobio.html Аўтабіяграфія Рыты Леві-Мантальчыні на Нобелеўскім сайце] {{ref-en}}
*[http://www.eleven.co.il/article/12362 Рыта Леві-Мантальчыні - артыкул з Электроннай габрэйскай энцыклапедыі] {{ref-ru}}
* [http://www.jewish.ru/news/world/2009/04/news994273463.php Італьянская габрэйка- Нобелеўскі лаўрэат адзначае стогадовы юбілей. jewish.ru]{{ref-ru}}


{{DEFAULTSORT:Леві-Мантальчыні}}
{{DEFAULTSORT:Леві-Мантальчыні}}
Радок 49: Радок 54:


[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Турыне]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Турыне]]
[[Катэгорыя:Камандоры ордэна "За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай"]]
[[Катэгорыя:Пажыццёвыя сенатары Італіі]]
[[Катэгорыя:Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па медыцыне]]
[[Катэгорыя:Узнагароджаныя Нацыянальным медалем навукі ЗША]]
[[Катэгорыя:Члены Французскай акадэміі навук]]
[[Катэгорыя:Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША]]
[[Катэгорыя:Замежныя члены Лонданскага каралеўскага таварыства]]
[[Катэгорыя:Члены Папскай акадэміі навук]]


[[ar:ريتا ليفي مونتالشيني]]
[[ar:ريتا ليفي مونتالشيني]]

Версія ад 15:01, 15 снежня 2012

Рыта Леві-Мантальчыні
Rita Levi-Montalcini
Дата нараджэння 22 красавіка 1909(1909-04-22) (114 гадоў)
Месца нараджэння Турын, Італія
Дата смерці 30 снежня 2012(2012-12-30)[1][2][…] (103 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства Сцяг Італіі Італія
Род дзейнасці неўролаг, нейрабіёлаг, біяхімік, палітык, урач, вучоная
Навуковая сфера Нейрабіялогія
Месца працы Вашынгтонскі ўніверсітэт у Сент-Луісе
Альма-матар Турынскі ўніверсітэт
Вядомая як адкрыла фактары росту
Партыя
Член у
Узнагароды

Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне (1986)
Файл:National Medal of Science.gif Нацыянальны навуковы медаль ЗША (1987)

Вялікі крыж ордэна За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай
Вялікі крыж ордэна За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай
Камандор ордэна За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай
Камандор ордэна За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рыта Леві-Мантальчыні (італ.: Rita Levi-Montalcini; нар. 22 красавіка 1909, Турын, Італія) — італьянскі нейрабіёлаг, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне (1986), якую яна атрымала разам з Стэнлі Коэнам за адкрыццё фактараў росту, у прыватнасці, NGF . З'яўляецца на сённяшні дзень найстарэйшым з жывых Нобелеўскіх лаўрэатаў. Пажыццёвы сенатар Італьянскай Рэспублікі.

Біяграфія

Рыта Леві-Мантальчыні нарадзілася ў Турыне, стаўшы чацвёртай з дзяцей (разам з яе сястрой-блізнюком Паолай) у габрэйскай сефардскай сям'і. Яе бацька, Адама Леві, быў інжынерам-электрыкам і матэматыкам; маці, Адэля Мантальчыні, мастачкай. Пасля заканчэння медыцынскай школы ў 1936 годзе, Леві-Мантальчыні стала асістэнтам фізіёлага Джузэпэ Леві (італ.: Giuseppe Levi, 1872-1965), але неўзабаве пасля ўвядзення ўрадам Мусаліні новых антысеміцкіх законаў, якія забаранялі габрэям акадэмічныя і прафесійныя кар'еры, яна была адхілена ад працы. У 1943 годзе Леві-Мантальчыні з сям'ёй беглі ў Фларэнцыю і вярнуліся ў Турын толькі пасля заканчэння ваенных дзеянняў.

Скончыла Турынскі ўніверсітэт (1936). З 1947 года ў Вашынгтонскім універсітэце (у 1969-1977 прафесар), адначасова з 1969 года ў лабараторыі клетачнай біялогіі ў Італьянскім нацыянальным даследчым савеце ў Рыме (да 1979 года дырэктар).

З'яўляецца аўтарам навуковых прац па вывучэнні механізмаў рэгуляцыі росту клетак і органаў. Адкрыла фактар росту нервнай тканкі.

Член Нацыянальнай АН ЗША, Амерыканскай акадэміі навук і мастацтваў, Італьянскай Нацыянальнай АН.

Літаратура

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.9: Кулібін - Малаіта / Рэдкал.: Г.П.Пашкоў і інш. - Мн.: БелЭн, 1999. - 560 с.: іл.

Спасылкі


  1. Rita Levi-Montalcini // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Tang J. Rita Levi-Montalcini // Levi-Montalcini, Rita (22 April 1909–30 December 2012) // American National Biography Online / S. Ware[New York]: Oxford University Press, 2018. — ISSN 1470-6229doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.1302688 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
  4. Нацыянальная акадэмія навук ЗША — 1863. Праверана 25 лютага 2018.
  5. Папская акадэмія навук — 1936.
  6. Сусветная акадэмія навук — 1983.
  7. https://www.ae-info.org/ae/User/Levi-Montalcini_Rita