Прывалкі: Розніца паміж версіямі

Прывалкі
	Герб
Краіна	Беларусь
Вобласць	Гродзенская
Раён	Гродзенскі
Сельсавет	Госкі
Каардынаты	53°56′45″ пн. ш. 23°55′19″ у. д.HGЯO
Насельніцтва	▼206 чал. (2009);
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 15(2)
Паштовы індэкс	231741
Аўтамабільны код	4
	Прывалкі на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 12:17, 18 снежня 2012

Прывалкі, Прывалка — вёска ў Беларусі, на рацэ Нёман. Уваходзяць у склад Госкага сельсавета Гродзенскага раёна. Насельніцтва 284 чал. (1998). Знаходзяцца за 37 км на паўночны захад ад Гродна, на шашы Р42.

Этымалогія назвы

Паводле народнага падання тапонім «Прывалка» ўтварыўся ад «правалу» (некалі на гэтым месцы стаяў прыгожы «Райгорад», які нібыта праваліўся пад зямлю), на краі якога ўзнікла паселішча.

Гісторыя

Першы ўспамін пра Прывалку змяшчаецца ў спісах скарбовых маёнткаў, што належалі каралеўскай адміністрацыі, і датуецца 1569. У гэты час мястэчка было цэнтрам староства Гарадзенскага павета Троцкага ваяводства.

У 1650 Прывалка атрымала прывілей на правядзенне тут таргоў і кірмашоў. У 1762 мясцовасць перайшла ў валоданне Агінскіх^[1]. 27 лютага 1792 кароль і вялікі князь Станіслаў Аўгуст Панятоўскі надаў Прывалцы Магдэбургскае права і герб: «у ружовым полі арханёл Міхал, у правай руцэ маланкі, у левай — шчыт, пад нагамі постаць д’ябла сярод агню»^[2]. У 1793 места ўвайшло ў склад Гарадзенскага ваяводства.

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) Прывалка апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Гродзенскім павеце Слонімскай (1795—1797), Літоўскай (1797—1802) і Гродзенскай губерняў. Расійскія ўлады скасавалі Магдэбургскае права і панізілі статус паселішча да вёскі. У 1885 тут дзейнічаў касцёл.

Згодна з Рыжскім мірным дагаворам (1921) Прывалка апынулася ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, у Гродзенскім павеце Беластоцкага ваяводства.

У 1939 Прывалка ўвайшла ў БССР, дзе 12 кастрычніка 1940 зрабілася цэнтрам сельсавета Парэцкага раёна Беластоцкай вобласці БССР.

Насельніцтва

XIX стагоддзе: 1885 — 387 чал., 33 двары.
XX стагоддзе: 1921 — 611 чал., 112 двароў; 1998 — 284 чал., 117 двароў.

Інфраструктура

У вёсцы працуюць базавая школа, клуб, пошта.

Турыстычная інфармацыя

Славутасці

Касцёл Маці Божай Шкаплернай (1918—1919)

Зноскі

↑ Вольга Князева. Прывалкі // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 5: М — Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1999. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0141-9. С. 578.
↑ Прывалка // Цітоў А. Геральдыка беларускіх местаў (XVI — пачатак XX ст.). — Мн.: Полымя, 1998. — 287 с. — ISBN 985-07-0131-5.

Літаратура

Цітоў А. Геральдыка беларускіх местаў (XVI — пачатак XX ст.). — Мн.: Полымя, 1998. — 287 с. — ISBN 985-07-0131-5.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 5: М — Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1999. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0141-9.
Przewalka // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IX: Poźajście — Ruksze (польск.). — Warszawa, 1888. S. 181.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Прывалкі
в. Прывалка на Radzima.org
Здымкі на Globus.tut.by

Шаблон:Госкі сельсавет

[1] Вольга Князева. Прывалкі // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 5: М — Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1999. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0141-9. С. 578.

[2] Прывалка // Цітоў А. Геральдыка беларускіх местаў (XVI — пачатак XX ст.). — Мн.: Полымя, 1998. — 287 с. — ISBN 985-07-0131-5.

[1]

[2]

@@ Радок 33: / Радок 33: @@
 == Гісторыя ==
-Першы ўспамін пра Прывалку змяшчаецца ў спісах скарбовых маёнткаў, што належалі каралеўскай адміністрацыі, і датуецца [[1569]]. У гэты час мястэчка было цэнтрам староства [[Гродзенскі павет|Гродзенскага павета]] [[Троцкае ваяводства|Троцкага ваяводства]].
+Першы ўспамін пра Прывалку змяшчаецца ў спісах скарбовых маёнткаў, што належалі каралеўскай адміністрацыі, і датуецца [[1569]]. У гэты час мястэчка было цэнтрам староства [[Гарадзенскі павет|Гарадзенскага павета]] [[Троцкае ваяводства|Троцкага ваяводства]].
 [[Выява:Coat of Arms of Pryvałka (1792).jpg|thumb|злева|160px|Гарадскі герб з прывілею [[1792]]]]
-У [[1650]] Прывалка атрымала прывілей на правядзенне тут таргоў і кірмашоў. У [[1762]] мясцовасць перайшла ў валоданне [[Агінскія|Агінскіх]]<ref>[[Вольга Князева]]. Прывалкі // {{Крыніцы/ЭГБ|5к}} С. 578.</ref>. [[27 лютага]] [[1792]] [[Спіс каралёў польскіх|кароль]] і [[Спіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікі князь]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі]] надаў Прывалцы [[Магдэбургскае права]] і герб: ''«у ружовым полі арханёл Міхал, у правай руцэ маланкі, у левай — шчыт, пад нагамі постаць д’ябла сярод агню»''<ref>[http://knihi.com/hierb/pryva.html Прывалка] // {{Крыніцы/Геральдыка беларускіх местаў|к}}</ref>. У [[1793]] места ўвайшло ў склад [[Гродзенскае ваяводства|Гродзенскага ваяводства]].
+У [[1650]] Прывалка атрымала прывілей на правядзенне тут таргоў і кірмашоў. У [[1762]] мясцовасць перайшла ў валоданне [[Агінскія|Агінскіх]]<ref>[[Вольга Князева]]. Прывалкі // {{Крыніцы/ЭГБ|5к}} С. 578.</ref>. [[27 лютага]] [[1792]] [[Спіс каралёў польскіх|кароль]] і [[Спіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікі князь]] [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі]] надаў Прывалцы [[Магдэбургскае права]] і герб: ''«у ружовым полі арханёл Міхал, у правай руцэ маланкі, у левай — шчыт, пад нагамі постаць д’ябла сярод агню»''<ref>[http://knihi.com/hierb/pryva.html Прывалка] // {{Крыніцы/Геральдыка беларускіх местаў|к}}</ref>. У [[1793]] места ўвайшло ў склад [[Гарадзенскае ваяводства|Гарадзенскага ваяводства]].
 У выніку [[трэці падзел Рэчы Паспалітай|трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай]] ([[1795]]) Прывалка апынулася ў складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]], у Гродзенскім павеце Слонімскай ([[1795]]—[[1797]]), Літоўскай ([[1797]]—[[1802]]) і [[Гродзенская губерня|Гродзенскай губерняў]]. Расійскія ўлады скасавалі Магдэбургскае права і панізілі статус паселішча да вёскі. У [[1885]] тут дзейнічаў касцёл.