Мікалай Сапега (сын Мікалая): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Абраз Маці Божай: clean up, replaced: я у → я ў using AWB (7893)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Іншыя значэнні|Мікалай Сапега}}
{{значэнні2|тып=імя|Мікалай Сапега}}

{{Шляхціч
{{Шляхціч
| беларускае імя = Мікалай Сапега
| беларускае імя = Мікалай Сапега
Радок 5: Радок 6:
| арыгінальнае імя =
| арыгінальнае імя =
| партрэт =Mikałaj Sapieha. Мікалай Сапега.jpg
| партрэт =Mikałaj Sapieha. Мікалай Сапега.jpg
| шырыня партрэта =
| шырыня партрэта =200px
| подпіс =Мікалай Сапега
| подпіс =Мікалай Сапега
| герб= Herb Sapiehów.PNG
| герб= Herb Sapiehów.PNG
| шырыня герба =
| шырыня герба =100px
| подпіс герба= Герб «[[Ліс (герб)|Ліс]]»
| подпіс герба= Герб «[[Ліс (герб)|Ліс]]»


Радок 48: Радок 49:
| дата нараджэння =каля [[1581]]
| дата нараджэння =каля [[1581]]
| месца нараджэння =
| месца нараджэння =
| дата смерці = [[14 сакавіка]] [[1644]]
| дата смерці = 14.3.1644
| месца смерці =
| месца смерці =
| пахаваны =
| пахаваны =
Радок 56: Радок 57:
| маці =Ганна [[Вішнявецкія|Вішнявецкая]]
| маці =Ганна [[Вішнявецкія|Вішнявецкая]]
| муж =
| муж =
| жонка = Ядвіга Ганна [[Войны-Грычынавічы|Война]]<br\>Альжбэта [[Прусіноўскія|Прусіноўская]]
| жонка = Ядвіга Ганна [[Войны-Грычынавічы|Война]]<br\>Альжбета [[Прусіноўскія|Прусіноўская]]
| дзеці =''ад 1-га шлюбу'': [[Казімір Мельхіяд Сапега|Казімір Мельхіяд]], [[Ян Фердынанд Сапега|Ян Фердынанд]], Гальшка, Тарэза, Яна Петранеля
| дзеці =''ад 1-га шлюбу'': [[Казімір Мельхіяд Сапега|Казімір Мельхіяд]], [[Ян Фердынанд Сапега|Ян Фердынанд]], Гальшка, Тэрэза, Яна Петранеля
| рэлігія =
| рэлігія =
| узнагароды =
| узнагароды =
| аўтограф =
| аўтограф =
| Commons =
| Commons =Mikołaj Sapieha
| Rodovid=
| Rodovid=
}}
}}


'''Мікалай САПЕГА''' (каля [[1581]] — [[14.3]].[[1644]]) — дзяржаўны дзяяч [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. [[Харужы вялікі літоўскі]] ([[1627]]—[[1638]]), [[ваявода]] [[Ваявода менскі|менскі]] ([[1638]]) і [[ваявода берасцейскі|берасцейскі]] ([[1638]]—[[1642]]), [[кашталян віленскі]] (з [[1642]]).
'''Мікалай САПЕГА''' (каля [[1581]] — [[14 сакавіка]] [[1644]]) — дзяржаўны дзеяч [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. [[Харужы вялікі літоўскі]] ([[1627]]—[[1638]]), [[ваявода]] [[Ваявода менскі|менскі]] ([[1638]]) і [[ваявода берасцейскі|берасцейскі]] ([[1638]]—[[1642]]), [[кашталян віленскі]] (з [[1642]]).


Валодаў [[Кодзень|Коднем]] (збудаваў там касцёл і шпіталь), [[Вішніца]]й, [[Заазер'е]]м, [[Мсціж]]ам.
Валодаў [[Кодзень|Коднем]] (збудаваў там касцёл і шпіталь), [[Вішніца]]й, [[Заазер'е]]м, [[Мсціж]]ам.


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
З магнацкага роду [[Сапегі|Сапегаў]] гербу «[[Ліс (герб)|Ліс]]», сын [[Мікалай Паўлавіч Сапега|Мікалая]] і Ганны [[Вішнявецкія|Вішнявецкай]]. Навучаўся ў езуіцкім калегіўме ў [[Брунсберг]]у (Браневе), універсітэтах [[Вена|Вены]], [[Трыр]]у, [[Майнц]]у, [[Парыж]]у.
З магнацкага роду [[Сапегі|Сапегаў]] гербу «[[Ліс (герб)|Ліс]]», сын [[Мікалай Паўлавіч Сапега|Мікалая]] і Ганны [[Вішнявецкія|Вішнявецкай]]. Навучаўся ў езуіцкім калегіўме ў [[Брунсберг]]у (Браневе), універсітэтах [[Вена|Вены]], [[Трыр]]а, [[Майнц]]а, [[Парыж]]а.


Абіраўся [[Пасол соймавы|паслом]] на соймы, дэпутатам [[Трыбунал Вялікага княства Літоўскага|Трыбуналу Вялікага княства Літоўскага]]. Быў каралеўскім [[сакратар]]ом, займаў шэраг дзяржаўных пасадаў.
Абіраўся [[Пасол соймавы|паслом]] на соймы, дэпутатам [[Трыбунал Вялікага княства Літоўскага|Трыбуналу Вялікага княства Літоўскага]]. Быў каралеўскім [[сакратар]]ом, займаў шэраг дзяржаўных пасадаў.
Радок 76: Радок 77:
У [[1629]]—[[1636]] гадох вымураваў у Кодзені касцёл святой Ганны на ўзор базылікі святога Пятра ў Рыме. Там жа змясціў абраз [[Маці Божая Гвадэлупская|Маці Божай Гвадэлупскай]] (пазней абраз Маці Божай Кодзенскай).
У [[1629]]—[[1636]] гадох вымураваў у Кодзені касцёл святой Ганны на ўзор базылікі святога Пятра ў Рыме. Там жа змясціў абраз [[Маці Божая Гвадэлупская|Маці Божай Гвадэлупскай]] (пазней абраз Маці Божай Кодзенскай).


У шлюбе з Ядвігай Ганнай Войнай меў сыноў [[Казімір Мельхіяд Сапега|Казіміра Мельхіяда]] і [[Ян Фердынанд Сапега|Яна Фердынанда]]; дачок Гальшку, Тарэзу і Яну Петранелю. Пасля смерці першай жонкі пабраўся шлюбам з Альжбетай Прусіноўскай.
У шлюбе з Ядвігай Ганнай Войнай меў сыноў [[Казімір Мельхіяд Сапега|Казіміра Мельхіяда]] і [[Ян Фердынанд Сапега|Яна Фердынанда]]; дачок Гальшку, Тэрэзу і Яну Петранелю. Пасля смерці першай жонкі пабраўся шлюбам з Альжбетай Прусіноўскай.


== Абраз Маці Божай ==
== Абраз Маці Божай ==
Радок 86: Радок 87:


У выніку, луцкаму біскупу даручылі змясціць святыню ў новым касцёле ў Кодзені. Мікалай Сапега ахвяраваў на абраз кароны, скіпетр, сімвалы сонца і месяца.
У выніку, луцкаму біскупу даручылі змясціць святыню ў новым касцёле ў Кодзені. Мікалай Сапега ахвяраваў на абраз кароны, скіпетр, сімвалы сонца і месяца.




== Генеалогія ==
== Генеалогія ==
Радок 97: Радок 96:
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | |`|-|-|-|-|-|v|-|-|-|-|-|'| | | | | | |}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | |`|-|-|-|-|-|v|-|-|-|-|-|'| | | | | | |}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | |}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | |}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | |YAVOY| | |MIKSA|~|~|ALPRU| | | | | | |YAVOY=Ядвіга Ганна [[Войны-Грычынавічы|Война]]<br\>(?-1642)|MIKSA=[[Мікалай Сапега (сын Мікалая)|Мікалай Сапега]]<br\> (каля 1581-1644)|ALPRU=Альжбэта [[Прусіноўскія|Прусіноўская]]<br\>(?-пасля 1648)}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | |YAVOY| | |MIKSA|~|~|ALPRU| | | | | | |YAVOY=Ядвіга Ганна [[Войны-Грычынавічы|Война]]<br\>(?-1642)|MIKSA=[[Мікалай Сапега (сын Мікалая)|Мікалай Сапега]]<br\> (каля 1581-1644)|ALPRU=Альжбета [[Прусіноўскія|Прусіноўская]]<br\>(?-пасля 1648)}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | | |L|~|~|~|~|[| | | | | | | | | | | | |}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | | |L|~|~|~|~|[| | | | | | | | | | | | |}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | | |,|-|-|-|-|^|-|-|-|-|.| | | | | | | |}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | | |,|-|-|-|-|^|-|-|-|-|.| | | | | | | |}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | |KAZME| | | | | | | |YANFR| | | | | | |KAZME=[[Казімір Мельхіяд Сапега]]<br\>(1625-1654)|YANFR=[[Ян Фердынанд Сапега]]<br\>(1628-1659)}}
{{familytree|border=0|boxstyle=background:;| | | | | | |KAZME| | | | | | | |YANFR| | | | | | |KAZME=[[Казімір Мельхіяд Сапега]]<br\>(1625-1654)|YANFR=[[Ян Фердынанд Сапега]]<br\>(1628-1659)}}
{{familytree/end}}
{{familytree/end}}



== Крыніцы ==
{{Зноскі}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* {{Літаратура/ЭВКЛ|2}}
* {{Крыніцы/ЭВКЛ|2}}



== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://mariusz.eu.pn/genealogia/rody/sapiehowie03.html Генеалогія магнацкіх радоў Рэчы Паспалітай]
{{Commons|Category:Mikołaj Sapieha}}
[http://mariusz.eu.pn/genealogia/rody/sapiehowie03.html Генеалогія магнацкіх радоў Рэчы Паспалітай]





Версія ад 18:56, 6 студзеня 2013

Мікалай Сапега
Мікалай Сапега
Мікалай Сапега
Герб «Ліс»
Герб «Ліс»
27-ы Кашталян віленскі
1642 — 1644
Папярэднік Крыштаф Хадкевіч
Пераемнік Андрэй Станіслаў Сапега
8-ы Ваявода берасцейскі
1638 — 1642
Папярэднік Ян Ракоўскі
Пераемнік Тэафіл Трызна
11-ы Ваявода менскі
1638
Папярэднік Аляксандр Слушка
Пераемнік Аляксандр Масальскі
Вялікі харужы літоўскі
1627 — 1638
Папярэднік Самуэль Пац
Пераемнік Багуслаў Радзівіл

Нараджэнне каля 1581
Смерць 14 сакавіка 1644(1644-03-14)
Месца пахавання
Род Сапегі
Бацька Мікалай Сапега
Маці Ганна Вішнявецкая
Жонка Ядвіга Ганна Война<br\>Альжбета Прусіноўская
Дзеці ад 1-га шлюбу: Казімір Мельхіяд, Ян Фердынанд, Гальшка, Тэрэза, Яна Петранеля
Адукацыя
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мікалай САПЕГА (каля 1581 — 14 сакавіка 1644) — дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага. Харужы вялікі літоўскі (16271638), ваявода менскі (1638) і берасцейскі (16381642), кашталян віленскі1642).

Валодаў Коднем (збудаваў там касцёл і шпіталь), Вішніцай, Заазер'ем, Мсціжам.

Біяграфія

З магнацкага роду Сапегаў гербу «Ліс», сын Мікалая і Ганны Вішнявецкай. Навучаўся ў езуіцкім калегіўме ў Брунсбергу (Браневе), універсітэтах Вены, Трыра, Майнца, Парыжа.

Абіраўся паслом на соймы, дэпутатам Трыбуналу Вялікага княства Літоўскага. Быў каралеўскім сакратаром, займаў шэраг дзяржаўных пасадаў.

У 16291636 гадох вымураваў у Кодзені касцёл святой Ганны на ўзор базылікі святога Пятра ў Рыме. Там жа змясціў абраз Маці Божай Гвадэлупскай (пазней абраз Маці Божай Кодзенскай).

У шлюбе з Ядвігай Ганнай Войнай меў сыноў Казіміра Мельхіяда і Яна Фердынанда; дачок Гальшку, Тэрэзу і Яну Петранелю. Пасля смерці першай жонкі пабраўся шлюбам з Альжбетай Прусіноўскай.

Абраз Маці Божай

Абраз Маці Божай Кодзеньскай Мікалай Сапега прывез з Рыму, куды накіраваўся ў часе цяжкай хваробы. Папа Урбан VІІІ прыняў Сапегу і падараваў яму мноства рэліквіяў. У часе імшы ў Ватыканскім араторыі Мікалай Сапега пабачыў у алтары абраз Маці Божай Грыгарыянскай (ці Гвадэлупскай). Абраз яму гэтак спадабаўся, што князь наважыўся ўсякімі сродкамі вывезьці святыню на Літву. Падкупіўшы закрыстыяна капліцы за 500 дукатаў, Мікалай Сапега завалодаў абразам і спешна з'ехаў з Рыму.

Праз некалькі дзён крадзёж выкрылі, закрыстыяна ледзь не прысудзілі да спалення. Суд нунцыя ў Варшаве прысудзіў Мікалаю Сапегу год вязніцы, вяртанне абраза і рэліквіяў, пешую пілігрымку да Рыму і будову касцёла.

Мікалай Сапега накіраваў у Рым пляменніка, просячы дараваць віну і пакінуць абраз у Кодзені. У 1635 ён сам з'явіўся ў Рыме і здолеў улагодзіць справу. Абраз застаўся ў Літве: відаць, паўплывала дапамога нунцыю на Сойме 1635, у справе не дапушчэння шлюбу караля з кальвіністкай.

У выніку, луцкаму біскупу даручылі змясціць святыню ў новым касцёле ў Кодзені. Мікалай Сапега ахвяраваў на абраз кароны, скіпетр, сімвалы сонца і месяца.

Генеалогія

 
 
Павел Іванавіч Сапега <br\>(каля 1490-1579)
 
 
 
Алена Гальшанская-Дубровіцкая<br\>(?-да 1557)
 
 
 
Андрэй Іванавіч Вішнявецкі<br\>(?-1584)
 
 
 
Яўхімія Вярбіцкая
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Мікалай Паўлавіч Сапега<br\>(каля 1545-1599)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ганна Вішнявецкая<br\>(пасля 1563-каля 1595)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ядвіга Ганна Война<br\>(?-1642)
 
 
Мікалай Сапега<br\> (каля 1581-1644)
 
 
Альжбета Прусіноўская<br\>(?-пасля 1648)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Казімір Мельхіяд Сапега<br\>(1625-1654)
 
 
 
 
 
 
 
Ян Фердынанд Сапега<br\>(1628-1659)
 
 
 
 
 
 

Літаратура

Вонкавыя спасылкі

  1. а б Гісторыя Сапегаў : жыццяпісы, маёнткі, фундацыіМн.: Віктар Хурсік, 2017. — С. 89. — 586 с. — ISBN 978-985-7025-75-6