Вялікае Княства Маскоўскае: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
EmausBot (размовы | уклад)
др r2.7.2+) (робат зьмяніў az:Böyük Moskva Knyazlığı на az:Böyük Moskva knyazlığı
Радок 80: Радок 80:
[[af:Moskowië]]
[[af:Moskowië]]
[[ar:دوقية موسكو]]
[[ar:دوقية موسكو]]
[[az:Böyük Moskva Knyazlığı]]
[[az:Böyük Moskva knyazlığı]]
[[be-x-old:Маскоўскае княства]]
[[be-x-old:Маскоўскае княства]]
[[bg:Велико московско княжество]]
[[bg:Велико московско княжество]]

Версія ад 06:19, 28 студзеня 2013

Маскоўская дзяржава
Княжество Московское
Герб Маскоўскай дзяржавы
Герб Маскоўскай дзяржавы
Герб Маскоўскай дзяржавы

Афіцыйныя мовы Руская мова
Сталіца Масква
Манархі 12631303 Данііл Аляксандравіч
15331547 Іван IV
Заснавана 1263
Валюта Рубель

Маскоўская дзяржава, Руская цэнтралізаваная дзяржава, Масковія, Маскоўская Русь, Рускае царства[1] (англ.: Muscovy, ням.: Moskowien), феадальная шматэтнічная дзяржавы канца XV — 1-ай чвэрці XVIII ст., у якой вакол Вялікага княства Маскоўскага былі аб'яднаныя паўночна–ўсходнія землі колішняй Русі. Назва Маскоўская дзяржава вядомая з XIV ст., выкарыстоўванне ж яе ў гістарыяграфіі XVIXXI ст. менавіта датычна перыяду з XV ст. у гісторыі Расіі звязана з пераўварэннямі ў Вялікім княстве Маскоўскім пры вялікім князе Іване III. Канцом гэтага перыяду лычыцца заканчэнне Паўночнай вайны (17001721), калі Маскоўская дзяржава была абвешчана Расійскай імперыяй.

Утварэнне пры Іване III

Дзяцінства - унук Вітаўта, міжусобная барацьба з Юр'евічамі. Пачатак княжання. Далучэнне Ноўгарада. Далучэнне Вялікага княства Цвярскога. Падпарадкаванне Пскова. Падпарадкаванне Вялікага княства Разанскага. Стаянне на Угры (1480) - канчатковае вызваленне да татарскай залежнасці. Пачатак барацьбы з Вялікім княтсвам Літоўскім за землі былой Русі. Спадчына Палеалогаў. Жыдоўскія ерасі. Масква - трэці Рым.

За часам Васіля III

Царскі тытул пры Іване IV

У 1547 годзе Іван IV каранаваўся і прыняў тытул "цар і вялікі князь усея Русі".

За часам Фёдара Іванавіча

Звон у званы. Фактычнае рэгенцтва Барыса Гадунова. Смерць царэвіча Дзмітрыя. Згасанне вялікакняскага і царскага роду з Рурыкавічаў.

Смутны час

Барыс Гадуноў

Фёдар Барысавіч Гадуноў

Васіль Шуйскі

Ілжэдзітрый I

Удадзіслаў Ваза

Ілжэдзітрый II

За часам Міхаіла Фёдаравіча

З'яўленне назвы Расія ў мастацкай літаратуры бліжэйшых колаў, як адной з неафіцыйных назваў Маскоўскай дзяржавы. За часа яго сына Аляксея гэтая назва перыядычна трапляе і ў царскі тытул.

Аляксей Міхайлавіч

Фёдар Алясеевіч

За часам рэгенцтва Соф'і

Іван V і ПётрI

ПётрI

Дзяцінства. Юнацтва — Нямецкая слабада, замежныя фаварыты і настаўнікі, пацешныя войска і флот. Арханглійск. Каспійскае мора. Азоўскія паходы. Вялікае пасольства. Паўночная вайна (1700—1721) і рэформы ў Маскоўскай дзяржаве. «Вялікі», «бацька Айчыны» і імператар — Расійская імперыя. Згасанне мужчынскай лініі роду Раманавых.

Гл. таксама

Зноскі

  1. Нацыянальны атлас Беларусі. – Мн., 2002. – 292 с.