Вялікае Княства Маскоўскае: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.7.2+) (робат зьмяніў az:Böyük Moskva Knyazlığı на az:Böyük Moskva knyazlığı |
др r2.6.6) (робат дадаў: io:Granda dukio di Moskva |
||
Радок 100: | Радок 100: | ||
[[ia:Principato de Moscova]] |
[[ia:Principato de Moscova]] |
||
[[id:Kadipaten Agung Moskwa]] |
[[id:Kadipaten Agung Moskwa]] |
||
[[io:Granda dukio di Moskva]] |
|||
[[it:Moscovia]] |
[[it:Moscovia]] |
||
[[ja:モスクワ大公国]] |
[[ja:モスクワ大公国]] |
Версія ад 15:15, 3 сакавіка 2013
| |||
Афіцыйныя мовы | Руская мова | ||
Сталіца | Масква | ||
Манархі | 1263—1303 Данііл Аляксандравіч 1533—1547 Іван IV | ||
Заснавана | 1263 | ||
Валюта | Рубель |
Маскоўская дзяржава, Руская цэнтралізаваная дзяржава, Масковія, Маскоўская Русь, Рускае царства[1] (англ.: Muscovy, ням.: Moskowien), феадальная шматэтнічная дзяржавы канца XV — 1-ай чвэрці XVIII ст., у якой вакол Вялікага княства Маскоўскага былі аб'яднаныя паўночна–ўсходнія землі колішняй Русі. Назва Маскоўская дзяржава вядомая з XIV ст., выкарыстоўванне ж яе ў гістарыяграфіі XVI—XXI ст. менавіта датычна перыяду з XV ст. у гісторыі Расіі звязана з пераўварэннямі ў Вялікім княстве Маскоўскім пры вялікім князе Іване III. Канцом гэтага перыяду лычыцца заканчэнне Паўночнай вайны (1700–1721), калі Маскоўская дзяржава была абвешчана Расійскай імперыяй.
Утварэнне пры Іване III
Дзяцінства - унук Вітаўта, міжусобная барацьба з Юр'евічамі. Пачатак княжання. Далучэнне Ноўгарада. Далучэнне Вялікага княства Цвярскога. Падпарадкаванне Пскова. Падпарадкаванне Вялікага княства Разанскага. Стаянне на Угры (1480) - канчатковае вызваленне да татарскай залежнасці. Пачатак барацьбы з Вялікім княтсвам Літоўскім за землі былой Русі. Спадчына Палеалогаў. Жыдоўскія ерасі. Масква - трэці Рым.
За часам Васіля III
Царскі тытул пры Іване IV
У 1547 годзе Іван IV каранаваўся і прыняў тытул "цар і вялікі князь усея Русі".
За часам Фёдара Іванавіча
Звон у званы. Фактычнае рэгенцтва Барыса Гадунова. Смерць царэвіча Дзмітрыя. Згасанне вялікакняскага і царскага роду з Рурыкавічаў.
Смутны час
Барыс Гадуноў
Фёдар Барысавіч Гадуноў
Васіль Шуйскі
Ілжэдзітрый I
Удадзіслаў Ваза
Ілжэдзітрый II
За часам Міхаіла Фёдаравіча
З'яўленне назвы Расія ў мастацкай літаратуры бліжэйшых колаў, як адной з неафіцыйных назваў Маскоўскай дзяржавы. За часа яго сына Аляксея гэтая назва перыядычна трапляе і ў царскі тытул.
Аляксей Міхайлавіч
Фёдар Алясеевіч
За часам рэгенцтва Соф'і
Іван V і ПётрI
ПётрI
Дзяцінства. Юнацтва — Нямецкая слабада, замежныя фаварыты і настаўнікі, пацешныя войска і флот. Арханглійск. Каспійскае мора. Азоўскія паходы. Вялікае пасольства. Паўночная вайна (1700—1721) і рэформы ў Маскоўскай дзяржаве. «Вялікі», «бацька Айчыны» і імператар — Расійская імперыя. Згасанне мужчынскай лініі роду Раманавых.
Гл. таксама
Зноскі
- ↑ Нацыянальны атлас Беларусі. – Мн., 2002. – 292 с.