Янычары: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Gerakibot (размовы | уклад)
др r2.7.1) (робат дадаў: vi:Janissary
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 55 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q130263 (translate me)
Радок 26: Радок 26:
|WP=
|WP=
}}
}}

[[als:Janitscharen]]
[[ar:إنكشارية]]
[[arz:الانكشاريه]]
[[ast:Xenízaros]]
[[az:Yeniçərilər]]
[[bg:Еничарски корпус]]
[[bs:Janičari]]
[[ca:Genísser]]
[[cs:Janičáři]]
[[da:Janitshar (soldat)]]
[[de:Janitscharen]]
[[el:Γενίτσαροι]]
[[en:Janissary]]
[[eo:Janiĉaroj]]
[[es:Jenízaros]]
[[eu:Jenizaro]]
[[fa:ینی‌چری]]
[[fi:Janitsaarit]]
[[fr:Janissaire]]
[[ga:Ianasóir]]
[[gl:Xanízaro]]
[[he:יניצ'רים]]
[[hr:Janjičari]]
[[hu:Janicsár]]
[[id:Yanisari]]
[[io:Janicharo]]
[[it:Giannizzeri]]
[[ja:イェニチェリ]]
[[ka:იანიჩარები]]
[[kk:Жаңа шерік]]
[[ko:예니체리]]
[[la:Ianizari]]
[[lt:Janyčarai]]
[[lv:Janičāri]]
[[mk:Јаничар]]
[[ms:Janissari]]
[[nl:Janitsaren]]
[[nn:Janitsjar]]
[[no:Janitsjar]]
[[pl:Janczarzy]]
[[pnb:ینی چری]]
[[pt:Janízaro]]
[[ro:Ienicer]]
[[ru:Янычары]]
[[sh:Janjičari]]
[[sk:Janičiar]]
[[sl:Janičar]]
[[sq:Jeniçeri]]
[[sr:Јањичари]]
[[sv:Janitsjarer]]
[[tr:Yeniçeri Ocağı]]
[[uk:Яничари]]
[[ur:ینی چری]]
[[vi:Janissary]]
[[zh:土耳其新軍]]

Версія ад 02:34, 9 сакавіка 2013

Янычары-афіцэры

Янычары (турэцк.: Yeniçeri, што азначае «новае войска») від пяхотных войск і асабістая ахова султана ў Асманскай імперыі. Свой пачатак бяруць з 14 ст., заснаваныя Мурадам I, расфарміраваныя ў 1826 г. па загадзе султана Махмуда II.

Янычары былі арганізаваныя па ўзору егіпецкіх мамелюкоў, у войска набіраліся хрысціянскія дзеці, у асноўным з Каўказа і Балкан, якія ў далейшым выхоўваліся ў ісламскіх ваенных традыцыях.

Першыя янычарскія палкі складаліся з зняволеных і рабоў. Пасля султан Селім І у 1380 г. прапанаваў пэўныя выгляды падаткаў — папаўняць полк хрысціянскімі хлопчыкамі, якія адбіраліся ў бацькоў ва ўзросце 7-14 гадоў. Дзеці рэкрутаваліся з адпаведнымі крытэрыямі і аддаваліся на выхаванне. У асноўным гэта былі сербскія, балгарскія і албанскія, а пазней грэчаскія і венгерскія дзеці. Вядома, што захопленаму насельніцтву, было горка ад гэтай практыкі.

Янычары выхоўваліся ў строгай дысцыпліне (вялікія фізічныя нагрузкі і жыццё, практычна, ў манаскіх умовах) у школах, дзе яны жылі ў бясшлюбнасці і вывучалі іслам. У адрозненне ад вольных мусульман, янычарам забаранялася насіць бараду, вусы за рэдкім выключэннем.

Толькі тыя, якія досыць добра праявілі сябе, ва ўзросце 24-25 гадоў атрымлівалі званне янычара. У абмен за адданасць і прыхільнасць, янычары атрымлівалі прывілеі і палёгкі, у пачатку гэта зарплата толькі за час вайны, але потым пажыццёвая. Пенсіянеры і інваліды нават атрымлівалі пенсію.

Ужо ў сярэдзіне 18 ст. янычары працуюць ў якасці ахоўнікаў парадку, альбо занятыя ў гандлі. Хоць яны заўсёды жылі ў казармах, тым не менш мелі высокі ўзровень жыцця, былі вызваленыя ад падаткаў і мелі паважаны сацыяльны статус. Многія сталі афіцэрамі і адукаванымі людзьмі.

Корпус янычар знаходзіўся пад моцным рэлігійным уплывам суфійскага ордэна Бекташы. Ордэн быў забаронены адначасова з роспускам янычар.