Летні час: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др r2.7.3) (робат зьмяніў tl:Daylight saving time на tl:Oras sa tag-init |
др Bot: Migrating 81 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q36669 (translate me) |
||
| Радок 37: | Радок 37: | ||
{{Link FA|ca}} |
{{Link FA|ca}} |
||
{{Link FA|he}} |
{{Link FA|he}} |
||
[[af:Somertyd]] |
|||
[[an:Horario de verano]] |
|||
[[ar:توقيت صيفي]] |
|||
[[arz:توقيت صيفى]] |
|||
[[as:দিবালোক সংৰক্ষণ সময়]] |
|||
[[ast:Horariu de branu]] |
|||
[[az:Yay vaxtı]] |
|||
[[ba:Йәйге ваҡыт]] |
|||
[[bat-smg:Vasaras čiesos]] |
|||
[[be-x-old:Летні час]] |
|||
[[bg:Лятно часово време]] |
|||
[[bn:দিবালোক সংরক্ষণ সময়]] |
|||
[[br:Eur hañv]] |
|||
[[bs:Ljetno računanje vremena]] |
|||
[[ca:Horari d'estiu]] |
|||
[[cs:Letní čas]] |
|||
[[cv:Çуллахи вăхăт]] |
|||
[[da:Sommertid]] |
|||
[[de:Sommerzeit]] |
|||
[[el:Θερινή ώρα]] |
|||
[[en:Daylight saving time]] |
|||
[[eo:Somera tempo]] |
|||
[[es:Horario de verano]] |
|||
[[et:Suveaeg]] |
|||
[[eu:Udako ordutegi]] |
|||
[[fa:تغییر ساعت تابستانی]] |
|||
[[fi:Kesäaika]] |
|||
[[fr:Heure d'été]] |
|||
[[fy:Simmertiid]] |
|||
[[gl:Horario de verán]] |
|||
[[gn:Arahaku Ára]] |
|||
[[he:שעון קיץ]] |
|||
[[hi:दिवालोक बचत समय]] |
|||
[[hr:Ljetno računanje vremena]] |
|||
[[hu:Nyári időszámítás]] |
|||
[[id:Waktu Musim Panas]] |
|||
[[is:Sumartími]] |
|||
[[it:Ora legale]] |
|||
[[ja:夏時間]] |
|||
[[ka:ზაფხულის დრო]] |
|||
[[kk:Жазғы уақыт]] |
|||
[[kl:Aasaanerani nalunaaqqutaq]] |
|||
[[ko:일광 절약 시간제]] |
|||
[[krc:Джай заман]] |
|||
[[ksh:Sommezick]] |
|||
[[ku:Demjimêra havînê]] |
|||
[[la:Hora aestiva]] |
|||
[[li:Zomertied]] |
|||
[[lt:Vasaros laikas]] |
|||
[[lv:Vasaras laiks]] |
|||
[[mk:Летно сметање на времето]] |
|||
[[ml:ഡേ ലൈറ്റ് സേവിംഗ് ടൈം]] |
|||
[[mr:उन्हाळी प्रमाणवेळ]] |
|||
[[ms:Waktu musim panas]] |
|||
[[nl:Zomertijd]] |
|||
[[nn:Sommartid]] |
|||
[[no:Sommertid]] |
|||
[[pl:Czas letni]] |
|||
[[pt:Horário de verão]] |
|||
[[ro:Ora de vară]] |
|||
[[ru:Летнее время]] |
|||
[[sah:Сайыҥҥы кэм]] |
|||
[[sco:Daylicht savin time]] |
|||
[[sh:Ljetno računanje vremena]] |
|||
[[simple:Daylight saving time]] |
|||
[[sk:Letný čas]] |
|||
[[sl:Poletni čas]] |
|||
[[sr:Летње рачунање времена]] |
|||
[[su:Wanci Usum Panas]] |
|||
[[sv:Sommartid]] |
|||
[[szl:Letńi czas]] |
|||
[[ta:பகலொளி சேமிப்பு நேரம்]] |
|||
[[th:เวลาออมแสง]] |
|||
[[tl:Oras sa tag-init]] |
|||
[[tr:Yaz saati uygulaması]] |
|||
[[uk:Літній час]] |
|||
[[ur:روشنیروز بچتی وقت]] |
|||
[[vi:Quy ước giờ mùa hè]] |
|||
[[yi:זומער זייגער]] |
|||
[[zh:夏时制]] |
|||
[[zh-min-nan:Joa̍h-tang sî-kan]] |
|||
Версія ад 05:54, 9 сакавіка 2013
Летні час (англ.: Daylight saving time) — час, ссунуты на 1 гадзіну наперад адносна часу, прынятага ў гэтым часавым поясе. Уводзіцца шматлікімі краінамі ў летні перыяд з мэтай эканоміі электраэнергіі на асвятленне. Упершыню летні час быў ўведзены ў Вялікабрытаніі ў 1908 годзе.
У Еўропе пераход на летні час адбываецца ў апошнюю нядзелю сакавіка ў 2:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну наперад, а зваротны пераход здзяйсняецца ў апошнюю нядзелю кастрычніка ў 3:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну назад.
Сучасны стан
.png)
У 2011 г. 82 краіны выкарыстоўваюць, у тым ці іншым варыянце, летні час (з іх у 9 краінах яно ўжываецца не ва ўсіх рэгіёнах), і 159 краін не выкарыстоўваюць[1]. У паўночным паўшар'і летні час выкарыстоўваецца часткова ў ЗША, Канадзе, Мексіцы (акрамя шэрагу штатаў і правінцый), цалкам ва ўсіх краінах Еўропы, акрамя Беларусi, Ісландыі і Расіі, а таксама ў Марока, Турцыі, Іране, Арменіі, Азербайджане, краінах Блізкага Усходу. У паўднёвым паўшар'і летні час выкарыстоўваецца ў Аўстраліі (у шэрагу штатаў), Новай Зеландыі, Парагваі, Уругваі, Бразіліі (у шэрагу штатаў), Чылі, Намібіі.
Адмовіліся ад увядзеня летняга часу Японія, Кітай, Індыя, Сінгапур, а таксама рэспублікі былога СССР: Узбекістан, Таджыкістан, Туркменістан, Грузія, Казахстан, Кіргізія. Пры гэтым Туркменістан, Грузія, Кіргізія і большая частка Казахстана і Узбекістана захавалі «дэкрэтны час». Расія адмовілася ад пераводу стрэлак з восені 2011 года, прыняўшы закон «Пра вылічэнне часу» паводле якога, рашэнне пра змену часавога пояса для суб'екта РФ прымаецца ўрадам Расіі.
Украіна.[2], Літва[3], Азербайджан[4] і Арменія[5] таксама могуць адмовіцца ад пераводу стрэлак з восені 2011 ці вёсны 2012 года.
Варта адзначыць, што на экватары розніца паміж працягласцю дня ўлетку і ўзімку неістотная (на экватары дзень і ноч цэлы год прыблізна па 12 гадзін). Пры набліжэнні да Паўночнага ці Паўднёвага полюсу розніца ў працягласці дня ўлетку і ўзімку становіцца ўсё больш істотнай. Гэта тлумачыць, чаму ў экватарыяльных ці трапічных краінах выкарыстанне «летняга» часу эканамічна немэтазгодна[6].
У розных краінах ідзе ажыўленая палітычная барацьба за захаванне ці адмену летняга часу. За захаванне выступаюць энергетыкі, вытворцы спартыўнага інвентара і сеткі рознічнага гандлю, за адмену — ахова здароўя, транспарт і фермеры.
Да 2011 года ў Расіі і да 2002 года ў Еўропе пераход на летні час ажыццяўляўся ў апошнюю нядзелю сакавіка ў 2:00 пераводам гадзіннікавых стрэлак на 1 гадзіну наперад, а зваротны пераход ажыццяўляўся ў апошнюю нядзелю кастрычніка ў 3:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну назад.
Пачынальна з 2002 года, паводле дырэктывы ЕС(2000/84/EC)[7] у Еўропе пераход на летні час ажыццяўляецца ў 01:00 па Грынвічы.
У ЗША і Канадзе з 2007 года пераход на летні час ажыццяўляецца ў другую нядзелю сакавіка ў 2:00 і вяртаецца зваротна ў першую нядзелю лістапада, таксама ў 2:00[8]. Варта заўважыць, што не па ўсёй тэрыторыі Злучаных Штатаў і Канады летні час выкарыстоўваецца аднолькава. Да прыкладу, у канадскай правінцыі Саскачэван стрэлкі не пераводзяць[9].
Зноскі
- ↑ Гл. статыстыку.
- ↑ У Радзе прапануюць не пераходзіць на зімовы час.
- ↑ Two draft resolutions regards future of DST in the Lithuania. (руск.)
- ↑ Azerbaijani MP proposes to abolish Daylight Saving Time in the country. (англ.)
- ↑ http://inforotor.ru/visit/12049144?url=http://www.arka.am/rus/society/2011/03/15/24607.html Арменія можа адмовіцца ад пераходу на летні і зімовы час у канцы сакавіка 2012 года
- ↑ Геаграфія «летняга» часу
- ↑ DST News — European Union Daylight Saving Time news
- ↑ Змены ў перыядзе дзеяння летняга часу ў ЗША ў 2007 г.
- ↑ Улады Саскачэвана адмовіліся ад рэферэндуму наконт пераходу на летні час
Спасылкі
- Карта краін, пераходзячых на летні час і даты пераходу
- Графічная выява часавых зон і летняга часу
- Еўрапейскі пункт гледжання (англ.)
Шаблон:Адзінкі вымярэння і стандарты часу Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA