Скура: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.3) (робат дадаў: gn:Pire
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 108 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1074 (translate me)
Радок 39: Радок 39:
[[Катэгорыя:Органы пачуццяў]]
[[Катэгорыя:Органы пачуццяў]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]

[[af:Vel]]
[[am:ቆዳ]]
[[an:Piel]]
[[ar:جلد]]
[[arc:ܓܠܕܐ]]
[[ast:Piel]]
[[av:Хъал]]
[[ay:Janchi lip'ichi]]
[[az:Dəri]]
[[bat-smg:Skūra]]
[[be-x-old:Скура]]
[[bg:Кожа]]
[[bjn:Kulimbit]]
[[bn:ত্বক]]
[[br:Kroc'hen]]
[[bs:Koža]]
[[ca:Pell]]
[[ckb:پێست]]
[[cs:Kůže]]
[[cy:Croen]]
[[da:Hud]]
[[de:Haut]]
[[dv:ހަން]]
[[el:Δέρμα]]
[[en:Skin]]
[[eo:Haŭto]]
[[es:Piel]]
[[et:Nahk]]
[[eu:Azal (anatomia)]]
[[fa:پوست]]
[[fi:Iho]]
[[fiu-vro:Nahk]]
[[fr:Peau]]
[[ga:Craiceann]]
[[gd:Craiceann]]
[[gl:Pel]]
[[gn:Pire]]
[[hak:Phì-fû]]
[[he:עור]]
[[hi:त्वचा]]
[[hr:Koža]]
[[ht:Po]]
[[hu:Bőr (anatómia)]]
[[hy:Մաշկ]]
[[id:Kulit]]
[[io:Pelo]]
[[is:Húð]]
[[it:Pelle]]
[[ja:皮膚]]
[[jv:Kulit]]
[[ka:კანი]]
[[kk:Тері]]
[[ko:피부]]
[[ky:Тери]]
[[la:Cutis]]
[[lb:Haut (Organ)]]
[[lbe:Бурчу]]
[[ln:Lomposo]]
[[lt:Oda]]
[[lv:Āda]]
[[mk:Кожа]]
[[ml:ചർമ്മം]]
[[mn:Арьс]]
[[mr:जैविक त्वचा]]
[[ms:Kulit]]
[[nah:Cuetlaxtli]]
[[nl:Huid]]
[[nn:Hud]]
[[no:Hud]]
[[nrm:Pé (la)]]
[[oc:Pèu]]
[[pag:Baog]]
[[pam:Balat]]
[[pl:Skóra]]
[[pnb:کھل]]
[[pt:Pele]]
[[qu:Qara]]
[[ro:Piele (anatomie)]]
[[ru:Кожа]]
[[sa:चर्म]]
[[sah:Тирии]]
[[scn:Peddi]]
[[sh:Koža]]
[[simple:Skin]]
[[sk:Koža]]
[[sl:Koža]]
[[so:Maqaar]]
[[sr:Кожни систем]]
[[su:Kulit]]
[[sv:Hud]]
[[sw:Ngozi]]
[[ta:தோல்]]
[[te:చర్మము]]
[[th:ผิวหนัง]]
[[tl:Balat (anatomiya)]]
[[tr:Deri]]
[[ug:تېرە]]
[[uk:Шкіра]]
[[ur:جلد]]
[[vep:Nahk]]
[[vi:Da]]
[[wa:Pea]]
[[war:Panit]]
[[xal:Арсн]]
[[yi:הויט]]
[[zh:皮膚]]
[[zh-min-nan:Phoê-hu]]
[[zh-yue:皮]]

Версія ад 06:57, 9 сакавіка 2013

Паверхня скуры чалавека

Скура — анатамічны орган, вонкавае покрыва арганізма пазваночных жывёл, абараняе цела ад шырокага спектру знешніх уздзеянняў, удзельнічае ў дыханні, тэрмарэгуляцыі, абменных і многіх іншых працэсах. Акрамя таго, скура ўяўляе сабой масіўнае рэцэпторнае поле розных відаў павярхоўнай адчувальнасьці (болю, ціску, тэмпературы і г. д.).

Яна адрозніваецца па сваёй структуры, хімічным складзе і паходжанні ад покрываў іншых жывёл, такіх як экзаскелет ў некаторых беспазваночных.

Асноўныя функцыі скуры — гэта абарона цела ад механічных пашкоджанняў і патагенных мікраарганізмаў, а таксама празмернай страты вады. Яна служыць для ізаляцыі, рэгуліроўкі тэмпературы, там знаходзіцца частка рэцэптараў для пачуццяў.

У сысуноў скура самы вялікі орган, частка дыхальнай сістэмы, яна ўключае ў сябе некалькі ўзроўняў эктадэрмальных тканін. Усе сысуны маюць валасы на скуры, нават тыя, што жывуць у моры. Скуры іншых пазваночных адрозніваюцца ад скуры сысуноў. Скура рэптылій і рыб пакрыта цвёрдай ахоўнай луской, а птушак — пёрамі. Скура амфібій часткова адкрыта да пранікнавення і дазваляе осмас пэўных рэчываў.

У скуры адрозніваюць тонкі вонкавы слой — эпідэрміс і ўнутраны — дэрму (уласна скуру), якая пераходзіць у падскурную тлушчавую клятчатку. Эпідэрміс утвораны размешчаным на паверхні рагавым слоем і больш глыбокім парасткавым. Паверхневы слой складаецца з мёртвых, арагавелых клетак, якія пастаянна злушчваюцца. У слоі эпідэрмісу, што прылягае да дэрмы, адбываецца дзяленне новых клетак, якія замяняюць адмерлыя. Вытворнымі скуры з'яўляюцца пазногці, утвораныя элементамі рагавога слоя.

Дэрма (уласна скура) прадстаўлена злучальнай тканкай з вялікай колькасцю валокнаў, якія надаюць ёй пругкасць. Тут размешчаны крывяносныя і лімфатычныя сасуды, нервы, а таксама адчувальныя, халадовыя, цеплавыя і болевыя рэцэптары. У дэрме знаходзяцца потавыя залозы, сальныя залозы, а таксама валасяныя цыбуліны.

Падскурная тлушчавая клятчатка ўтворана рыхлай злучальнай тканкай, паміж валокнамі якой размяшчаюцца тлушчавыя клеткі. За кошт гэтага слоя ўтвараецца своеасаблівая падушка, якая змякчае механічныя ўздзеянні, а таксама перашкаджае страце цяпла.

Літаратура

  • Машчанка М. Біялогія: вучэб. дапам. для 9-га кл. устаноў агульн. сярэдн. адукацыі з бел. мовай навучання / М.В.Машчанка, А.Л.Барысаў; пер. з рус. мовы В.У.Клімко. — 3-е выд. — Мн.: Нар. асвета, 2011. ISBN 978-985-03-1531-1.

Гл. таксама

Шаблон:Dermatology-stub