Амніёты: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.7.3) (робат дадаў: ar:حيوان سلوي |
др Bot: Migrating 43 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q181537 (translate me) |
||
| Радок 59: | Радок 59: | ||
[[Катэгорыя:Пазваночныя]] |
[[Катэгорыя:Пазваночныя]] |
||
[[ar:حيوان سلوي]] |
|||
[[be-x-old:Амніёты]] |
|||
[[bg:Амниота]] |
|||
[[ca:Amniota]] |
|||
[[cs:Amniota]] |
|||
[[de:Amnioten]] |
|||
[[en:Amniote]] |
|||
[[eo:Amniulo]] |
|||
[[es:Amniota]] |
|||
[[eu:Amniota]] |
|||
[[fi:Vesikalvolliset]] |
|||
[[fr:Amniota]] |
|||
[[gl:Amniotas]] |
|||
[[gv:Amniota]] |
|||
[[he:בעלי שפיר עוברי]] |
|||
[[hr:Amnioti]] |
|||
[[ht:Ze amnyotik]] |
|||
[[hu:Magzatburkosok]] |
|||
[[it:Amniota]] |
|||
[[ja:有羊膜類]] |
|||
[[jv:Amniota]] |
|||
[[ka:ამნიონიანები]] |
|||
[[kk:Амниоттар]] |
|||
[[la:Amniota]] |
|||
[[lt:Amniotai]] |
|||
[[ml:അനമ്നിയോട്ട]] |
|||
[[ms:Amniot]] |
|||
[[nl:Amniota]] |
|||
[[no:Amnioter]] |
|||
[[oc:Amniota]] |
|||
[[pl:Owodniowce]] |
|||
[[pt:Amniota]] |
|||
[[ru:Амниоты]] |
|||
[[simple:Amniote]] |
|||
[[sr:Амниоте]] |
|||
[[sv:Amnioter]] |
|||
[[te:ఉల్బధారులు]] |
|||
[[tg:Амниот]] |
|||
[[tl:Amniota]] |
|||
[[tr:Amniyot]] |
|||
[[uk:Амніоти]] |
|||
[[zea:Amniota]] |
|||
[[zh:羊膜動物]] |
|||
Версія ад 08:48, 9 сакавіка 2013
| Амніёты | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 Чарапашка вылупляецца з яйка | ||||||
| Навуковая класіфікацыя | ||||||
| Царства: | Жывёлы | |||||
| Тып: | Хордавыя | |||||
| Падтып: | Хрыбетныя | |||||
| Надклас: | Чатырохногія | |||||
| Без рангу: | Амніёты | |||||
| Навуковая назва | ||||||
| Amniota Haeckel, 1866 | ||||||
| ||||||
Амніёты (Amniota) — вышэйшыя пазваночныя (у т.л. рэптыліі, птушкі, млекакормячыя), для якіх характэрна ўтварэнне вакол эмбрыёна зародкавых абалонак, у тым ліку амніятычнай, або амніёна (адсюль назва).
У адрозненне ад анамній эмбрыянальнае развіццё амніёт праходзіць у яйках, якія адкладваюцца на сушы, або развіваюцца ў арганізме маці. Багатыя жаўтком яйкі амніёт, праходзячы па яйкаводзе, пакрываюцца бялковай і шкарлупіннай абалонкамі. Бялковая абалонка мае дастатковую колькасць вады для развіцця эмбрыёна, а шкарлупінная забяспечвае захаванне формы, абараняе ад высыхання, механічных пашкоджанняў, выконвае бар'ерную і іншыя функцыі. Па меры развіцця ў яйцы зародкавага дыску па яго краях утвараецца полая кальцавая складка. Пры разрастанні яна ўкрывае ўвесь зародак, утварае вонкавую (серозную) і ўнутраную (амніятычную) абалонку. Прастора паміж абалонкамі запаўняецца амніятычнай вадкасцю. Зародак плавае ў вадкасці, якая засцерагае яго ад высыхання, механічных пашкоджанняў і стварае адпаведнае асяроддзе. Для амніёт таксама характэрна развіццё алантоіса, або зародкавага мачавога пузыра, у які выдзяляюцца прадукты распаду. Прылягаючы да вонкавай абалонкі і маючы развітую капілярную сетку, алантоіс выконвае і дыхальную функцыю. Для дарослых амніёт характэрны больш прагрэсіўныя ў параўнанні з анамніямі рысы арганізацыі, звязаныя з жыццём на сушы (арагавенне скурных покрываў, павелічэнне дыхальнай паверхні лёгкіх, раздзяленне малога і вялікага кругоў кровазвароту, з'яўленне тазавых нырак, унутранага апладнення, вялікая рухомасць і дасканаласць апорна-рухальнага апарата, нервовай сістэмы і інш.).