Губы: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
EmausBot (размовы | уклад)
др r2.7.2+) (робат дадаў: ta:உதடு
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 83 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q15173 (translate me)
Радок 29: Радок 29:


[[Катэгорыя:Твар]]
[[Катэгорыя:Твар]]

[[af:Lip]]
[[an:Labio]]
[[ar:شفة]]
[[arc:ܣܦܬܐ]]
[[ast:Llabiu]]
[[av:КӀветӀ]]
[[az:Dodaqlar]]
[[bg:Устни]]
[[bo:མཆུ།]]
[[br:Gweuz]]
[[ca:Llavi]]
[[cs:Ret]]
[[cy:Gwefus]]
[[da:Læbe]]
[[de:Lippe]]
[[diq:Lew]]
[[dv:ތުންފަތް]]
[[en:Lip]]
[[eo:Lipo]]
[[es:Labio]]
[[et:Huuled]]
[[eu:Ezpain]]
[[fa:لب]]
[[fi:Huulet]]
[[fr:Lèvre]]
[[gd:Bile (corp)]]
[[gn:Tembe]]
[[he:שפתיים]]
[[hr:Usne]]
[[ht:Lèv]]
[[hy:Շրթունք]]
[[id:Bibir]]
[[ik:Qaqłuk]]
[[io:Labio]]
[[is:Varir]]
[[it:Labbro]]
[[ja:唇]]
[[jv:Lambé]]
[[kk:Ерін]]
[[ko:입술]]
[[ksh:Lepp]]
[[ku:Lêv]]
[[la:Labrum (anatomia)]]
[[lbe:Мурччи]]
[[lmo:Laver]]
[[ln:Mbɛbú]]
[[lt:Lūpa]]
[[lv:Lūpas]]
[[ml:ചുണ്ട്]]
[[mr:ओठ]]
[[ms:Bibir]]
[[ne:ओठ]]
[[nl:Lip]]
[[nn:Leppe]]
[[no:Lepper]]
[[oc:Pòt]]
[[pag:Bibil]]
[[pam:Labi]]
[[pl:Wargi ust]]
[[pnb:بل]]
[[pt:Lábio]]
[[qu:Wirp'a]]
[[ro:Buză]]
[[ru:Губы]]
[[sa:अधरम्]]
[[scn:Labbru]]
[[simple:Lip]]
[[sk:Pery]]
[[sn:Muromo]]
[[so:Faruur]]
[[sq:Buza]]
[[sr:Усна]]
[[sv:Läpp]]
[[sw:Mdomo]]
[[ta:உதடு]]
[[te:పెదవి]]
[[tl:Labi (anatomiya)]]
[[tr:Dudak]]
[[uk:Губи]]
[[vi:Môi]]
[[war:Im-ím]]
[[zh:唇]]
[[zh-min-nan:Chhùi-tûn]]

Версія ад 01:46, 10 сакавіка 2013

1. Верхняя губа (лац.: Labium superius)
2. Ніжняя губа (лац.: Labium inferius)
3. Знітоўка вуснаў (лац.: Commissura labiorum)
4. Губны жалабок (лац.: Philtrum)

Губы рота, таксама Вусны[1] (лац.: labia oris) — гэта скурна-цягліцавыя зморшчыны, вакол рота, - верхняя губа (labium superius) і ніжняя губа (labium inferius). Месца пераходу скуры ў слізістую абалонку — чырвоная аблямоўка (мае шмат крывяноснымі сасудаў).


Біялагічнае паходжання

У большасці щелепоротих пазваночных — нерухомыя скураныя зморшчыны, якія атачаюць ротавую адтуліну. Адсутнічаюць ў чарапах, птушак і дарослых клаачных сысуноў у сувязі з развіццём на сківіцах рагавой дзюбы. Вылучаюць верхнюю і ніжнюю губу. У рыб вусны звычайна маюць шмат смакавых і тактыльных органаў і дапамагаюць захопліваць здабычу. У большасці земнаводных вусны служаць для замыкання ротавай поласці пры дыханні. У паўзуноў (змей і яшчарак) губы яскрава выяўленыя і пакрытыя звонку рагавымі губнымі шчыткамі. У сысуноў вусны рухомыя, што набывае асаблівае значэнне ў сувязі з прыстасаваннем дзіцянят да смактання, а дарослых асобін да актыўнага захопу корму. У вуснах развіваецца папярочна-паласатая мускулатуры. У слана, свінні, тапіра верхняя губа моцна выцягнута і ўтварае ніжні бок хобату або лыча. У кругларотых так званая верхняя губа служыць прысоскай. У шэрагу беспазваночных губой завуць некаторыя часткі ротавай апарата.

У антрапалогіі вусны адрозніваюць па таўшчыні, кірунку і контуру верхняй губы, шырыні ротавай адтуліны. Па таўшчыні вусны дзеляцца на: тонкія, сярэднія, тоўстыя, уздутыя. Верхняя губа можа выступаць наперад (прахейлія), мець вертыкальны профіль (артахейлія), радзей — адступаць назад (апістахейлія).

Найбольш тоўстыя (уздутыя) вусны і прахейлія характэрныя для экватарыяльнай (негра-аўстралоіднай) расы. Еўрапеоідам уласціва артахейлія. Найбольш тонкія вусны сустракаюцца ў некаторых народаў на Поўначы Еўропы і Азіі. Верхняя губа можа мець розны контур — увагнуты, прамы, выпуклы. Апошні асабліва характэрны для пігмеяў Цэнтральнай Афрыкі і семангаў (паўвостраў Малака). Вышыня і профіль верхняй губы, таўшчыня губы і шырыня рота змяняецца таксама ў залежнасці ад узросту і полу. З узростам памяншаюцца таўшчыня вуснаў (пасля 25 гадоў) і прахейлія, павялічваюцца вышыня верхняй губы і шырыня рота.

Гл. таксама

Зноскі

  1. Абодвы варыянты ў адпаведнасці Тлумачальным слоўнікам беларускай літаратурнай мовы. Мн.:БелЭн, 2002.

Спасылкі

Шаблон:Anatomy-stub