Збіцень: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др Bot: Migrating 8 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2092285 (translate me) |
дрНяма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[File:Сбитень (збитень) ржаной.JPG|thumb|156px|right|<center> Збіцень]] |
[[File:Сбитень (збитень) ржаной.JPG|thumb|156px|right|<center> Збіцень]] |
||
'''Збі́цень''' — |
'''Збі́цень''' — усходнеславянскі слабаалкагольны або безалкагольны напой, у склад якога ўваходзяць [[мёд]], [[пранасці]] і [[зёлкі]] ([[шалфей]], [[зверабой]], [[імбір]] і інш.). Вядомы як гарачы, так і халодны збіцень. |
||
Найбольш распаўсюджаным быў на рынках, кірмашах — у разліку на масавага спажыўца. У кіпень з мёдам, [[цукар|цукрам]] ці [[патака]]й дабаўлялі [[спецыі]] ([[перац]], [[гваздзіка|гваздзіку]], [[цынамон]], [[мускатны арэх]], [[бабкі]] і інш.), часам [[піва]] ці [[спірт]]. У [[XVIII стагоддзе|XVIII]] – [[XIX стагоддзе|XIX]] ст. вядомы таксама і ў [[Беларусь|Беларусі]], асабліва на ўсходзе, хаця яго рэцэптура часта адрознівалася ад расійскай. [[Павел Шпілеўскі|П. Шпілеўскі]] ў сяр. XIX ст. апісваў беларускі збіцень з [[Мінск]]а як выраблены з бярозавага лісця, [[аер]]у, [[ліпавы цвет|ліпавага цвету]] і патакі; такі збіцень кіпяціўся на рынку ў вялізных, не надта прыгожых самаварах і разліваўся ў кубкі са сподачкамі. На Віцебшчыне з сумесі [[рэдзька|рэдзькі]], мёду, [[хрэн]]а і [[соль|солі]] гатавалі г.зв. хрэсьбінны збіцень — рытуальны напой, які бабка падносіла бацьку нованароджанага. У народнай медыцыне збіцень — сродак прадухілення цынгі. У XIX ст. збіцень выцеснены [[гарбата]]й, рудыментарна захоўваецца ў выглядзе адвараў з розных зёлак (дзіванны і г.д.) |
Найбольш распаўсюджаным быў на рынках, кірмашах — у разліку на масавага спажыўца. У кіпень з мёдам, [[цукар|цукрам]] ці [[патака]]й дабаўлялі [[спецыі]] ([[перац]], [[гваздзіка|гваздзіку]], [[цынамон]], [[мускатны арэх]], [[бабкі]] і інш.), часам [[піва]] ці [[спірт]]. У [[XVIII стагоддзе|XVIII]] – [[XIX стагоддзе|XIX]] ст. вядомы таксама і ў [[Беларусь|Беларусі]], асабліва на ўсходзе, хаця яго рэцэптура часта адрознівалася ад расійскай. [[Павел Шпілеўскі|П. Шпілеўскі]] ў сяр. XIX ст. апісваў беларускі збіцень з [[Мінск]]а як выраблены з бярозавага лісця, [[аер]]у, [[ліпавы цвет|ліпавага цвету]] і патакі; такі збіцень кіпяціўся на рынку ў вялізных, не надта прыгожых самаварах і разліваўся ў кубкі са сподачкамі. На Віцебшчыне з сумесі [[рэдзька|рэдзькі]], мёду, [[хрэн]]а і [[соль|солі]] гатавалі г.зв. хрэсьбінны збіцень — рытуальны напой, які бабка падносіла бацьку нованароджанага. У народнай медыцыне збіцень — сродак прадухілення цынгі. У XIX ст. збіцень выцеснены [[гарбата]]й, рудыментарна захоўваецца ў выглядзе адвараў з розных зёлак (дзіванны і г.д.) |
Версія ад 15:40, 12 сакавіка 2013
Збі́цень — усходнеславянскі слабаалкагольны або безалкагольны напой, у склад якога ўваходзяць мёд, пранасці і зёлкі (шалфей, зверабой, імбір і інш.). Вядомы як гарачы, так і халодны збіцень.
Найбольш распаўсюджаным быў на рынках, кірмашах — у разліку на масавага спажыўца. У кіпень з мёдам, цукрам ці патакай дабаўлялі спецыі (перац, гваздзіку, цынамон, мускатны арэх, бабкі і інш.), часам піва ці спірт. У XVIII – XIX ст. вядомы таксама і ў Беларусі, асабліва на ўсходзе, хаця яго рэцэптура часта адрознівалася ад расійскай. П. Шпілеўскі ў сяр. XIX ст. апісваў беларускі збіцень з Мінска як выраблены з бярозавага лісця, аеру, ліпавага цвету і патакі; такі збіцень кіпяціўся на рынку ў вялізных, не надта прыгожых самаварах і разліваўся ў кубкі са сподачкамі. На Віцебшчыне з сумесі рэдзькі, мёду, хрэна і солі гатавалі г.зв. хрэсьбінны збіцень — рытуальны напой, які бабка падносіла бацьку нованароджанага. У народнай медыцыне збіцень — сродак прадухілення цынгі. У XIX ст. збіцень выцеснены гарбатай, рудыментарна захоўваецца ў выглядзе адвараў з розных зёлак (дзіванны і г.д.)
Крыніцы
- Белы А. Збіцень // Праект «Наша ежа»